Witaj w świecie ułamków zwykłych! W klasie 5 zadania tekstowe z ułamkami to pestka, jeśli zrozumiesz, jak je "zobaczyć".
Co to w ogóle jest ułamek?
Wyobraź sobie pyszną pizzę.
Cała pizza to 1. Jeśli podzielimy ją na 4 równe kawałki, to każdy kawałek to 1/4 (jedna czwarta) pizzy.
Liczba na dole (4) mówi nam, na ile części podzieliliśmy pizzę. Nazywamy ją mianownikiem. Pamiętaj: mianownik mówi, ile jest wszystkich kawałków.
Liczba na górze (1) mówi, ile z tych kawałków bierzemy. Nazywamy ją licznikiem. Zapamiętaj: licznik mówi, ile kawałków nas interesuje.
Ułamek jak część czegoś
Ułamek to po prostu część jakiejś całości.
Na przykład: połowa tabliczki czekolady to 1/2.
Jedna trzecia Twojej kolekcji klocków to 1/3.
Jak rozwiązywać zadania tekstowe?
Kluczem jest "przetłumaczenie" zadania na język matematyki.
Czytaj uważnie i szukaj słów-kluczy.
Np. "połowa" to 1/2, "ćwierć" to 1/4, "trzy czwarte" to 3/4.
Przykład 1: Podział tortu
Mama podzieliła tort na 8 równych części. Ala zjadła 2 kawałki. Jaką część tortu zjadła Ala?
Zacznijmy od narysowania tortu podzielonego na 8 części. Możesz to zrobić na kartce!
Ala zjadła 2 kawałki. Czyli licznik to 2.
Tort był podzielony na 8 części. Czyli mianownik to 8.
Ala zjadła 2/8 tortu.
Możemy ten ułamek uprościć, dzieląc licznik i mianownik przez 2. Wtedy otrzymamy 1/4. Ala zjadła jedną czwartą tortu.
Przykład 2: Pieniądze
Tomek miał 20 złotych. Na lody wydał 1/4 swoich pieniędzy. Ile złotych wydał Tomek na lody?
Musimy znaleźć 1/4 z 20 złotych.
Wyobraź sobie, że dzielisz 20 złotych na 4 równe kupki.
Ile będzie w każdej kupce?
20 podzielone przez 4 to 5.
Czyli 1/4 z 20 złotych to 5 złotych.
Tomek wydał na lody 5 złotych.
Przykład 3: Długość
Sznurek ma 1 metr długości. Ola odcięła 2/5 sznurka. Jak długi jest odcięty kawałek sznurka?
Pamiętaj, że 1 metr to 100 centymetrów.
Musimy znaleźć 2/5 ze 100 centymetrów.
Najpierw znajdziemy 1/5 ze 100 centymetrów. Podzielimy 100 na 5 równych części.
100 podzielone przez 5 to 20.
Czyli 1/5 ze 100 centymetrów to 20 centymetrów.
Teraz musimy znaleźć 2/5. Skoro 1/5 to 20 centymetrów, to 2/5 to 2 razy 20 centymetrów.
2 razy 20 to 40.
Ola odcięła 40 centymetrów sznurka.
Wskazówki na koniec
Rysuj obrazki! To bardzo pomaga "zobaczyć" ułamki.
Podkreślaj ważne informacje w zadaniu.
Zapisuj wszystkie kroki obliczeń. To ułatwia sprawdzenie, czy nie popełniłeś błędu.
Sprawdzaj, czy odpowiedź ma sens. Czy Ala mogła zjeść więcej niż cały tort? Nie!
Pamiętaj: praktyka czyni mistrza! Im więcej zadań rozwiążesz, tym łatwiej będzie Ci je rozwiązywać w przyszłości.
Powodzenia!
