Hej! Przygotowujesz się do sprawdzianu z chemii? Super! Dzisiaj zajmiemy się działem 2 gimnazjum. Rozłóżmy to na czynniki pierwsze, żeby wszystko było jasne.
Mieszaniny
Zacznijmy od mieszanin. Co to właściwie jest? To nic innego jak połączenie dwóch lub więcej substancji. Ważne jest, że te substancje nie reagują ze sobą chemicznie.
Wyobraź sobie szklankę wody z piaskiem. To jest mieszanina! Masz wodę i masz piasek, oba są łatwo rozpoznawalne i nie zmieniły się w nic nowego. Inny przykład to powietrze, którym oddychamy. Składa się głównie z azotu i tlenu, ale także innych gazów.
Mieszaniny dzielimy na jednorodne i niejednorodne. Kluczem jest to, czy możemy gołym okiem zobaczyć składniki.
Mieszanina jednorodna wygląda jak jedna substancja. Na przykład, woda z solą. Po wymieszaniu, sól rozpuszcza się i nie widać jej gołym okiem. Podobnie jest z herbatą z cukrem. Po rozpuszczeniu cukru nie widzisz go już, prawda?
Mieszanina niejednorodna to taka, w której widzimy poszczególne składniki. Wspomniana woda z piaskiem to idealny przykład. Widzimy oddzielnie wodę i oddzielnie piasek. Kolejny przykład? Zupa pomidorowa z makaronem - pomidory i makaron są łatwo rozpoznawalne.
Metody Rozdzielania Mieszanin
Ok, mamy mieszaninę, ale chcemy rozdzielić jej składniki. Jak to zrobić? Istnieje kilka metod, a wybór zależy od rodzaju mieszaniny.
Sączenie (filtracja) to rozdzielanie mieszanin niejednorodnych, w których mamy ciało stałe i ciecz. Używamy do tego filtra, który zatrzymuje ciało stałe, a przepuszcza ciecz. Na przykład, chcemy oddzielić piasek od wody. Przelewamy mieszaninę przez filtr i voila! Piasek zostaje na filtrze, a czysta woda w naczyniu.
Dekantacja (zlewanie) to oddzielanie cieczy od osadu, który opadł na dno. Czekamy, aż osad opadnie, a następnie ostrożnie zlewamy ciecz znad osadu. Pomyśl o winiarzach, którzy oddzielają czysty sok od osadu powstałego po fermentacji.
Destylacja to metoda wykorzystująca różnice w temperaturach wrzenia składników mieszaniny. Podgrzewamy mieszaninę, aż jeden ze składników zacznie wrzeć. Opary skraplają się i są zbierane. W ten sposób można na przykład oddzielić wodę od alkoholu.
Odparowywanie stosujemy, gdy chcemy oddzielić ciało stałe rozpuszczone w cieczy. Podgrzewamy roztwór, aż ciecz odparuje, a ciało stałe pozostanie na dnie naczynia. Tak otrzymuje się sól z wody morskiej. Słońce odparowuje wodę, a sól pozostaje.
Substancje Proste i Złożone
Na koniec, porozmawiajmy o substancjach prostych i złożonych. Substancja prosta składa się z jednego rodzaju atomów. Przykładem jest tlen (O2) lub żelazo (Fe).
Substancja złożona (inaczej związek chemiczny) to połączenie różnych atomów, połączonych ze sobą wiązaniami chemicznymi. Woda (H2O) to przykład substancji złożonej, ponieważ składa się z atomów wodoru i tlenu.
Pamiętaj! Grunt to powtórka i zrozumienie definicji. Powodzenia na sprawdzianie!
