Hej uczniowie klasy 6! Przygotowujecie się do sprawdzianu z historii? Dział 1, "Narodziny Nowożytnego Świata" może wydawać się trudny, ale spokojnie! Rozłożymy go na czynniki pierwsze, żeby wszystko stało się jasne.
Co to właściwie znaczy "nowożytność"?
Pomyśl o historii jak o długiej podróży. Ma ona swoje przystanki, czyli epoki. Jedną z nich jest właśnie nowożytność.
Nowożytność to okres w historii Europy i świata, który nastąpił po średniowieczu. Zazwyczaj przyjmuje się, że zaczęła się około 1492 roku (odkrycie Ameryki przez Krzysztofa Kolumba) i trwała do końca XVIII wieku (rewolucja francuska).
To czas wielkich zmian, nowych odkryć i idei, które ukształtowały świat, w którym żyjemy dzisiaj.
Odkrycia geograficzne: Świat staje się większy!
Wyobraź sobie, że przez całe życie znasz tylko swoje miasto i okoliczne wioski. Nagle dowiadujesz się, że za morzem istnieją inne kontynenty z bogactwami i ludźmi, o których nigdy nie słyszałeś!
Właśnie tak to wyglądało w czasach odkryć geograficznych. Europejczycy zaczęli podróżować po oceanach, odkrywając nowe lądy i szlaki handlowe.
Krzysztof Kolumb, myśląc, że dopłynie do Indii, odkrył Amerykę. Vasco da Gama opłynął Afrykę i dotarł do Indii drogą morską. Ferdynand Magellan zorganizował pierwszą wyprawę dookoła świata.
Dlaczego wyruszali w podróż?
Było kilka powodów. Szukali nowych szlaków handlowych, żeby sprowadzać przyprawy, jedwab i inne towary z Azji. Chcieli zdobyć bogactwa, złoto i srebro. No i oczywiście, chcieli zdobyć sławę i chwałę.
Skutki odkryć geograficznych
Odkrycia geograficzne miały ogromny wpływ na świat. Europa stała się bogatsza i potężniejsza. Rozwinął się handel, powstawały nowe miasta i imperia kolonialne.
Niestety, miały też negatywne skutki. Europejczycy podbili i zniewolili ludność Ameryki, Afryki i Azji. Rozpoczął się handel niewolnikami.
Renesans: Odrodzenie sztuki i nauki
Po średniowieczu nastąpił renesans, czyli "odrodzenie". To był czas, kiedy ludzie zaczęli na nowo interesować się kulturą starożytnej Grecji i Rzymu.
Zaczęto dążyć do rozwoju we wszystkich dziedzinach: sztuce, nauce, literaturze. Człowiek stał się ważniejszy, zaczęto doceniać jego rozum i zdolności.
Sztuka renesansu
W renesansie tworzyli wybitni artyści, tacy jak Leonardo da Vinci, Michał Anioł i Rafael. Ich dzieła zachwycają nas do dziś.
Leonardo da Vinci, autor "Mona Lisy" był nie tylko malarzem, ale też naukowcem, inżynierem i wynalazcą. Michał Anioł wyrzeźbił posąg Dawida i namalował freski w Kaplicy Sykstyńskiej.
Nauka w renesansie
W renesansie rozwijała się też nauka. Mikołaj Kopernik udowodnił, że Ziemia krąży wokół Słońca, a nie odwrotnie. Galileusz konstruował teleskopy i obserwował gwiazdy.
Reformacja: Podział w Kościele
W XVI wieku w Kościele katolickim doszło do podziału. Część wiernych zaczęła kwestionować nauki Kościoła i domagać się reform.
Marcin Luter, niemiecki zakonnik, wystąpił z 95 tezami, w których krytykował sprzedaż odpustów i inne nadużycia Kościoła. Jego nauki spotkały się z dużym poparciem i doprowadziły do powstania protestantyzmu.
Skutki reformacji
Reformacja doprowadziła do wojen religijnych i podziału Europy na kraje katolickie i protestanckie. Powstały nowe wyznania, takie jak luteranizm, kalwinizm i anglikanizm.
Jednak reformacja przyczyniła się też do rozwoju edukacji i kultury. Protestantyzm kładł nacisk na czytanie Biblii, co spowodowało wzrost umiejętności czytania i pisania.
Podsumowanie
Nowożytność to fascynujący okres w historii. To czas wielkich odkryć, rozwoju sztuki i nauki, ale też podziałów i konfliktów.
Opanowanie tego materiału wymaga zapamiętania kluczowych postaci, dat i pojęć. Pamiętaj o Kolumbie, Koperniku, Lutrze i innych ważnych postaciach.
Powodzenia na sprawdzianie!
