Ruchy Ziemi Klasa 6 Test

Hej uczniowie klasy 6! Przygotowujemy się do testu z Ruchów Ziemi. Brzmi strasznie? Spokojnie! Razem przejdziemy przez najważniejsze zagadnienia, tak żeby na teście wszystko było jasne. Gotowi? Zaczynamy!

Ruch Obrotowy Ziemi

Zacznijmy od ruchu, który czujemy każdego dnia, choć bezpośrednio go nie widzimy – ruchu obrotowego Ziemi. Wyobraźcie sobie, że Ziemia to ogromny bąk, który kręci się wokół własnej osi. Ta oś to taka wyimaginowana linia, która przechodzi przez biegun północny i biegun południowy.

Co to jest oś Ziemi?

Oś Ziemi jest nachylona do płaszczyzny orbity (płaszczyzny, po której Ziemia krąży wokół Słońca) pod kątem około 23,5 stopnia. To nachylenie jest bardzo ważne, ponieważ to ono powoduje, że mamy pory roku. Pamiętajcie o tym!

Jak długo trwa jeden obrót Ziemi?

Jeden pełny obrót Ziemi wokół własnej osi trwa około 24 godzin. Dlatego mamy dzień i noc. Ziemia kręci się w kierunku przeciwnym do ruchu wskazówek zegara (patrząc z góry na biegun północny). To znaczy, że Słońce wschodzi na wschodzie, a zachodzi na zachodzie.

Skutki ruchu obrotowego Ziemi

Ruch obrotowy Ziemi ma kilka ważnych skutków:

• Następowanie dnia i nocy: To chyba najbardziej oczywisty skutek. Kiedy część Ziemi jest oświetlona przez Słońce, mamy dzień. A kiedy ta część Ziemi odwróci się od Słońca, mamy noc.
• Spłaszczenie Ziemi na biegunach: Ziemia nie jest idealną kulą. Siła odśrodkowa, która powstaje w wyniku ruchu obrotowego, powoduje, że Ziemia jest lekko spłaszczona na biegunach i wybrzuszona na równiku.
• Siła Coriolisa: To jest trochę bardziej skomplikowane, ale postaram się to wytłumaczyć prosto. Siła Coriolisa to siła pozorna, która działa na ciała poruszające się na powierzchni Ziemi. Powoduje ona odchylanie się w prawo na półkuli północnej i w lewo na półkuli południowej. Ma to wpływ na ruch wiatrów i prądów morskich.

Ruch Obiegowy Ziemi

Oprócz kręcenia się wokół własnej osi, Ziemia krąży również wokół Słońca. Ten ruch nazywamy ruchem obiegowym Ziemi.

Po jakiej drodze Ziemia krąży wokół Słońca?

Ziemia krąży wokół Słońca po elipsie, a nie po idealnym kole. To oznacza, że odległość Ziemi od Słońca nie jest stała. Najbliżej Słońca Ziemia znajduje się w peryhelium (na początku stycznia), a najdalej w aphelium (na początku lipca).

Jak długo trwa jeden obieg Ziemi wokół Słońca?

Jeden pełny obieg Ziemi wokół Słońca trwa około 365,25 dni. Dlatego co cztery lata mamy rok przestępny (366 dni). Dodatkowy dzień dodajemy w lutym, żeby skompensować te ćwierć dnia rocznie.

Skutki ruchu obiegowego Ziemi

Ruch obiegowy Ziemi, w połączeniu z nachyleniem osi Ziemi, powoduje następowanie pór roku. Pamiętajcie, że pory roku są odwrócone na półkuli północnej i południowej. Kiedy u nas jest lato, na półkuli południowej jest zima, i na odwrót.

Pory roku

Mamy cztery pory roku: wiosnę, lato, jesień i zimę. Każda pora roku charakteryzuje się inną temperaturą, długością dnia i nocy oraz zmianami w przyrodzie.

• Wiosna: Dzień staje się dłuższy, a noc krótsza. Temperatura wzrasta, rośliny budzą się do życia. Wiosna zaczyna się w momencie równonocy wiosennej (około 21 marca).
• Lato: Dzień jest najdłuższy, a noc najkrótsza. Temperatura jest wysoka. Lato zaczyna się w momencie przesilenia letniego (około 21 czerwca).
• Jesień: Dzień staje się krótszy, a noc dłuższa. Temperatura spada, liście na drzewach zmieniają kolor i opadają. Jesień zaczyna się w momencie równonocy jesiennej (około 23 września).
• Zima: Dzień jest najkrótszy, a noc najdłuższa. Temperatura jest niska, często pada śnieg. Zima zaczyna się w momencie przesilenia zimowego (około 22 grudnia).

Równonoc i przesilenie

Równonoc to moment, kiedy dzień i noc trwają mniej więcej tyle samo (12 godzin). Mamy dwie równonoce: wiosenną i jesienną.

Przesilenie to moment, kiedy dzień jest najdłuższy (przesilenie letnie) lub najkrótszy (przesilenie zimowe).

Strefy Oświetlenia Ziemi

Ze względu na kształt Ziemi i jej ruch wokół Słońca, różne obszary Ziemi otrzymują różną ilość światła słonecznego. Dlatego wyróżniamy różne strefy oświetlenia Ziemi:

• Strefa równikowa: Otrzymuje najwięcej światła słonecznego przez cały rok. Temperatura jest wysoka, a pory roku są słabo zaznaczone.
• Strefy zwrotnikowe: Położone w okolicach zwrotnika Raka i zwrotnika Koziorożca. Charakteryzują się gorącym latem i łagodną zimą.
• Strefy umiarkowane: Położone między zwrotnikami a kołami podbiegunowymi. Mają wyraźnie zaznaczone cztery pory roku.
• Strefy podbiegunowe: Położone w okolicach biegunów. Otrzymują bardzo mało światła słonecznego. Temperatura jest niska, a przez część roku panuje noc polarna lub dzień polarny.

Podsumowanie

Pamiętajcie, żeby dobrze zrozumieć różnicę między ruchem obrotowym a ruchem obiegowym Ziemi. Zwróćcie uwagę na skutki każdego z tych ruchów, szczególnie na następowanie dnia i nocy oraz pór roku. Nie zapomnijcie o roli osi Ziemi i jej nachylenia!

Na teście na pewno pojawią się pytania dotyczące równonocy i przesileń, więc dokładnie je przestudiujcie. I na koniec, powtórzcie sobie strefy oświetlenia Ziemi.

Wierzę w Was! Uczcie się pilnie, a na pewno poradzicie sobie świetnie na teście. Powodzenia!