Hej, piątoklasiści! Przygotowujemy się do sprawdzianu z pradziejów i najdawniejszych cywilizacji. Nie martwcie się, damy radę!
Pradzieje – Czas przed pismem
Co to właściwie są pradzieje? To okres w historii ludzkości, zanim wynaleziono pismo. Długi, bardzo długi okres!
Epoki w pradziejach
Pradzieje dzielimy na epoki. Pamiętajcie o kolejności!
Epoka kamienia: Najdłuższa epoka. Ludzie używali narzędzi z kamienia.
- Paleolit (starsza epoka kamienia): Ludzie żyli w jaskiniach, polowali na zwierzęta. Byli koczownikami. Używali prostych narzędzi.
- Mezolit (środkowa epoka kamienia): Klimat się ocieplił. Ludzie nauczyli się łowić ryby i zbierać owoce leśne.
- Neolit (młodsza epoka kamienia): Rewolucja! Ludzie zaczęli uprawiać ziemię i hodować zwierzęta. Osiedlili się i stali się osiadli. Powstały pierwsze wioski.
Epoka brązu: Ludzie nauczyli się wytapiać brąz. Narzędzia i broń stały się lepsze.
Epoka żelaza: Żelazo było mocniejsze od brązu. Nowe narzędzia i broń jeszcze bardziej zmieniły życie ludzi.
Pierwsi ludzie
Skąd się wzięli ludzie? Z Afryki!
Australopitek: Jeden z najstarszych przodków człowieka. Chodził na dwóch nogach.
Homo habilis (człowiek zręczny): Umiał wytwarzać proste narzędzia.
Homo erectus (człowiek wyprostowany): Odkrył ogień. Podróżował i zasiedlił różne kontynenty.
Homo sapiens (człowiek rozumny): To my! Rozwinięty język, kultura i sztuka.
Najdawniejsze cywilizacje
Gdzie powstały najdawniejsze cywilizacje? W dolinach rzek!
Mezopotamia
Położona między rzekami Tygrys i Eufrat. Teraz to teren Iraku.
Sumerowie: Stworzyli pierwsze miasta-państwa. Wynaleźli pismo klinowe i koło.
Babilon: Słynny z kodeksu Hammurabiego – zbiór praw. „Oko za oko, ząb za ząb”.
Asyria: Wojowniczy lud. Stworzyli potężne imperium.
Egipt
Położony nad rzeką Nil. Nil dawał życie i urodzaj.
Faraon: Władca Egiptu. Uważany za boga.
Piramidy: Grobowce faraonów. Imponujące budowle!
Hieroglify: Pismo starożytnych Egipcjan. Używane na ścianach świątyń i grobowców.
Mumifikacja: Proces balsamowania zwłok. Egipcjanie wierzyli w życie po śmierci.
Indie
Rozwijały się w dolinie rzeki Indus.
Mohendżo-Daro i Harappa: Starożytne miasta. Miały dobrze rozwiniętą kanalizację.
Chiny
Powstały nad rzekami Huang He (Żółta Rzeka) i Jangcy.
Dynastie: Rodziny panujące. Rządziły Chinami przez setki lat.
Wielki Mur Chiński: Budowany w celu obrony przed najazdami.
Pismo chińskie: Używane do dziś. Składa się z wielu znaków.
Ważne wynalazki i osiągnięcia
- Pismo: Umożliwiło zapisywanie informacji i wiedzy.
- Koło: Ułatwiło transport i pracę.
- Uprawa roli: Zapewniła stałe źródło pożywienia.
- Metalurgia: Wytwarzanie narzędzi i broni z metali.
- Systemy irygacyjne: Nawadnianie pól uprawnych.
Kultura i religia
Ludzie w pradziejach i starożytności wierzyli w bogów i duchy. Budowali świątynie i składali ofiary.
Wierzyli w życie po śmierci. Dlatego dbali o groby i mumifikowali zwłoki.
Podsumowanie
Pamiętajcie o podziale pradziejów na epoki: kamienia (paleolit, mezolit, neolit), brązu i żelaza. Zwróćcie uwagę na cechy charakterystyczne każdej z nich.
Nauczcie się o najdawniejszych cywilizacjach: Mezopotamii, Egipcie, Indiach i Chinach. Gdzie leżały, kim byli ich władcy, jakie były ich osiągnięcia.
Zapamiętajcie ważne wynalazki i osiągnięcia. To one zmieniły życie ludzi.
Powodzenia na sprawdzianie! Jesteście świetni i na pewno dacie radę!
