Praca z dialogiem w baśniach to świetny sposób na rozwijanie umiejętności pisania i analizy tekstu.
Wprowadzenie do zadania
Uczniowie wybierają dwie postacie z dowolnej baśni.
Następnie tworzą dialog między nimi.
Celem jest zrozumienie motywacji postaci i rozwinięcie kreatywnego myślenia.
Jak wytłumaczyć to w klasie?
Krok 1: Wybór baśni i postaci
Zacznij od burzy mózgów. Jakie baśnie znają uczniowie? Kopciuszek? Królewna Śnieżka? Czerwony Kapturek?
Następnie poproś ich o wybranie dwóch postaci z jednej baśni. Mogą to być główne postacie lub postaci drugoplanowe.
Ważne, aby uczniowie uzasadnili swój wybór.
Krok 2: Charakterystyka postaci
Przed napisaniem dialogu, uczniowie powinni dokładnie przeanalizować postacie.
Jakie są ich cechy charakteru? Jakie mają cele? Jak się zachowują?
Można stworzyć mapę myśli lub tabelę z informacjami o każdej postaci. Pamiętaj o charakterystyce bezpośredniej i pośredniej.
Krok 3: Określenie sytuacji
Uczniowie muszą zdecydować, w jakiej sytuacji rozgrywa się dialog. Gdzie są postacie? Co się dzieje?
Czy rozmawiają podczas podróży, w zamku, czy w lesie? Im bardziej szczegółowy kontekst, tym łatwiej będzie napisać dialog.
Można to potraktować jako mini scenkę.
Krok 4: Pisanie dialogu
Teraz uczniowie mogą zacząć pisać dialog. Ważne, aby dialog był naturalny i oddawał charakter postaci.
Powinni używać języka, który pasuje do danej baśni i epoki. Dialog powinien rozwijać akcję.
Należy pamiętać o poprawnym zapisie dialogu: myślniki, cytaty, didaskalia.
Krok 5: Sprawdzanie i poprawianie
Po napisaniu dialogu, uczniowie powinni go sprawdzić i poprawić. Czy dialog jest logiczny?
Czy postacie zachowują się zgodnie ze swoim charakterem? Czy dialog jest interesujący?
Warto poprosić innego ucznia o przeczytanie dialogu i udzielenie informacji zwrotnej. Korekta jest kluczowa.
Częste błędy i nieporozumienia
Niezrozumienie charakteru postaci: Uczniowie mogą nie do końca rozumieć motywacje i cechy charakteru postaci. Zachęcaj do ponownego przeczytania baśni.
Nienaturalny dialog: Dialog może brzmieć sztucznie i nienaturalnie. Uczulaj na użycie języka adekwatnego do postaci.
Brak związku z fabułą baśni: Dialog może być oderwany od fabuły baśni. Upewnij się, że dialog rozwija akcję lub pogłębia relacje między postaciami.
Problemy z zapisem dialogu: Uczniowie mogą mieć problemy z poprawnym zapisem dialogu (myślniki, cytaty). Powtórz zasady interpunkcji.
Jak uatrakcyjnić to zadanie?
Praca w parach: Uczniowie mogą pracować w parach i wspólnie pisać dialog. To rozwija umiejętność współpracy i kompromisu.
Odgrywanie scenek: Po napisaniu dialogu, uczniowie mogą odegrać scenki w klasie. To angażuje emocjonalnie i pomaga lepiej zrozumieć postacie.
Wykorzystanie rekwizytów i kostiumów: Można wykorzystać rekwizyty i kostiumy, aby uatrakcyjnić odgrywanie scenek. To pobudza wyobraźnię i kreatywność.
Napisanie kontynuacji baśni: Uczniowie mogą napisać kontynuację baśni, wykorzystując napisany dialog jako punkt wyjścia. To rozwija umiejętność tworzenia własnych historii.
Dialog jako list: Zamiast klasycznego dialogu, postacie mogą wymieniać się listami. To inna forma dialogu, która może być równie interesująca.
Przykładowy dialog (fragment)
Baśń: Czerwony Kapturek. Postacie: Wilk i Babcia.
Wilk: (cicho, udając babcię) Wejdź, moje dziecko, wejdź. Jestem trochę słaba, ale cieszę się, że przyszłaś.
Babcia: (związana w szafie, ledwo słyszalna) Czerwony... Kapturku... uciekaj!
Wilk: (podnosi głos, aby zagłuszyć Babcię) Co mówisz, kochanie? Chyba ci się przesłyszało. Podejdź bliżej, abym cię lepiej widział!
Podsumowanie
Praca z dialogiem w baśniach to cenne ćwiczenie, które rozwija wiele umiejętności. Pamiętaj o jasnym wytłumaczeniu zasad, zachęcaniu do kreatywności i dawaniu uczniom swobody w wyborze baśni i postaci. Powodzenia!
