Hej! Zastanawiałeś się kiedyś nad dyskryminantą? To nie jest żadna obraźliwa uwaga, obiecuję! To super przydatne narzędzie w algebrze.
Czym jest równanie kwadratowe?
Zacznijmy od podstaw. Równanie kwadratowe to równanie postaci ax² + bx + c = 0. Ważne, żeby a nie było równe zero!
Pomyśl o tym jak o przepisie na ciasto. x to niewiadoma - składnik, którego szukamy. a, b i c to ilości pozostałych składników, które już znamy.
Przykłady:
- 2x² + 3x - 5 = 0
- x² - 4 = 0
- -x² + x = 0
Wzór na pierwiastki równania kwadratowego
Żeby znaleźć te tajemnicze x, używamy wzoru. Trochę straszny, ale dasz radę!
Wzór to: x = (-b ± √(b² - 4ac)) / 2a.
Widzisz ten dziwny znaczek pod pierwiastkiem? To on jest kluczem. To właśnie tam kryje się dyskryminanta!
Dyskryminanta – detektyw równań kwadratowych
Dyskryminanta to wyrażenie pod pierwiastkiem: b² - 4ac. Oznaczamy ją grecką literą Δ (delta).
Δ = b² - 4ac
Dyskryminanta mówi nam, ile rozwiązań (pierwiastków) ma równanie kwadratowe. Jest jak detektyw, który analizuje dowody i mówi, co się stało.
Co nam mówi dyskryminanta?
Dyskryminanta może przyjmować trzy rodzaje wartości: dodatnią, ujemną lub równą zero.
Δ > 0 (dyskryminanta dodatnia)
Gdy Δ jest większa od zera, równanie ma dwa różne rozwiązania rzeczywiste.
Wyobraź sobie, że rysujesz parabolę (wykres równania kwadratowego). Parabola przecina oś X w dwóch miejscach. Te miejsca to rozwiązania równania.
Przykład: x² - 5x + 6 = 0. Δ = (-5)² - 4 * 1 * 6 = 25 - 24 = 1. Δ > 0, więc są dwa rozwiązania.
Δ = 0 (dyskryminanta równa zero)
Gdy Δ jest równa zero, równanie ma jedno rozwiązanie rzeczywiste (mówimy też o dwóch identycznych rozwiązaniach).
Parabola dotyka osi X tylko w jednym miejscu. To miejsce to rozwiązanie równania.
Przykład: x² - 4x + 4 = 0. Δ = (-4)² - 4 * 1 * 4 = 16 - 16 = 0. Δ = 0, więc jest jedno rozwiązanie.
Δ < 0 (dyskryminanta ujemna)
Gdy Δ jest mniejsza od zera, równanie nie ma rozwiązań rzeczywistych. Ma dwa rozwiązania zespolone.
Parabola nie przecina osi X w ogóle. Rozwiązania istnieją, ale w świecie liczb zespolonych (nie martw się nimi na razie!).
Przykład: x² + 2x + 5 = 0. Δ = (2)² - 4 * 1 * 5 = 4 - 20 = -16. Δ < 0, więc nie ma rozwiązań rzeczywistych.
Podsumowanie
Dyskryminanta (Δ = b² - 4ac) pozwala ustalić:
- Δ > 0: Dwa różne rozwiązania rzeczywiste.
- Δ = 0: Jedno rozwiązanie rzeczywiste (dwa identyczne).
- Δ < 0: Brak rozwiązań rzeczywistych (dwa rozwiązania zespolone).
Przykłady z życia wzięte?
Może się wydawać, że to abstrakcja, ale równania kwadratowe i dyskryminanta mają zastosowanie w wielu dziedzinach.
Fizyka: Obliczanie toru lotu pocisku, rzutu piłki, spadającego obiektu. Równanie kwadratowe opisuje zależność wysokości od czasu.
Inżynieria: Projektowanie mostów, budynków, anten parabolicznych. Równania kwadratowe pomagają w optymalizacji kształtów i wymiarów.
Ekonomia: Modelowanie zysków i strat w biznesie, analiza popytu i podaży. Równania kwadratowe mogą opisywać krzywe kosztów.
Przykładowe zadania
Sprawdź, czy poniższe stwierdzenia są prawdziwe dla dyskryminanty:
- Jeśli dyskryminanta jest dodatnia, to równanie kwadratowe ma dwa rozwiązania rzeczywiste.
- Jeśli dyskryminanta jest równa zero, to równanie kwadratowe nie ma rozwiązań.
- Jeśli dyskryminanta jest ujemna, to równanie kwadratowe ma jedno rozwiązanie.
Odpowiedź:
- Prawda
- Fałsz (ma jedno rozwiązanie)
- Fałsz (nie ma rozwiązań rzeczywistych)
Kilka dodatkowych wskazówek
- Pamiętaj o kolejności wykonywania działań (najpierw potęgowanie, potem mnożenie, na końcu dodawanie i odejmowanie).
- Uważaj na znaki! Minus przed nawiasem wszystko zmienia.
- Ćwicz! Im więcej zadań rozwiążesz, tym lepiej zrozumiesz dyskryminantę.
Powodzenia z dyskryminantą! To naprawdę nie jest takie straszne, jak wygląda.
![SOLVED: QUESTION 2 [4 MARKS] Indicate whether the following Which Of The Following Statements Are True Of The Discriminant](https://margaretweigel.com/storage/img/solved-question-2-4-marks-indicate-whether-the-following-68421d0a90e64.jpg)
