Złamanie kości to poważny uraz. Wymaga natychmiastowej interwencji.
Unieruchomienie jest kluczowe. Chroni przed dalszym uszkodzeniem.
Co to jest złamanie?
Złamanie to przerwanie ciągłości kości. Może być częściowe lub całkowite.
Powoduje ból, obrzęk i ograniczenie ruchu.
Dlaczego unieruchamiamy złamaną kończynę?
Unieruchomienie zapobiega przemieszczaniu się odłamów kostnych.
Zmniejsza ból. Umożliwia gojenie.
Chroni uszkodzone tkanki.
Unieruchomienie dwóch najbliższych stawów
Przy złamaniu kończyny unieruchomiamy dwa najbliższe stawy.
Oznacza to staw powyżej i poniżej miejsca złamania.
Przykład
Złamanie kości przedramienia (między łokciem a nadgarstkiem).
Unieruchamiamy staw łokciowy i nadgarstek.
Kolejny przykład
Złamanie kości udowej (między biodrem a kolanem).
Unieruchamiamy staw biodrowy i kolanowy.
Jak unieruchomić kończynę?
Można użyć różnych materiałów.
Szyny, bandaże, deski, kartony. Improvizacja jest czasem konieczna.
Ważne, aby unieruchomienie było stabilne.
Krok po kroku:
- Oceń sytuację.
- Zabezpiecz miejsce zdarzenia.
- Wezwij pomoc medyczną (pogotowie ratunkowe).
- Delikatnie ustabilizuj kończynę.
- Znajdź materiały do unieruchomienia.
- Wyłóż materiały miękką tkaniną (np. bandaż, ubranie).
- Umieść materiały po obu stronach kończyny.
- Owiń bandażem. Nie za mocno.
- Upewnij się, że unieruchomienie obejmuje dwa najbliższe stawy.
- Regularnie sprawdzaj krążenie (np. dotykając palców u stóp/rąk).
Dlaczego dwa stawy?
Zapewnia to pełne unieruchomienie.
Zapobiega ruchom w miejscu złamania.
Chroni przed powikłaniami.
Kiedy nie wolno unieruchamiać?
Gdy występuje otwarte złamanie (kość przebija skórę).
Należy zabezpieczyć ranę. Czekać na pomoc.
Gdy nie jesteśmy pewni, czy doszło do złamania.
Należy ograniczyć ruch. Czekać na pomoc.
Ważne wskazówki
Nie próbuj nastawiać złamanej kości. To może pogorszyć sytuację.
Nie podawaj nic do jedzenia ani picia. Na wypadek operacji.
Monitoruj stan poszkodowanego. Zwracaj uwagę na objawy wstrząsu.
Podsumowanie
Unieruchomienie złamanej kończyny to kluczowa umiejętność.
Zawsze unieruchamiaj dwa najbliższe stawy.
Pamiętaj o bezpieczeństwie poszkodowanego i swoim.
Wezwij pomoc medyczną. Postępuj zgodnie z instrukcjami dyspozytora.
Dzięki temu zwiększasz szanse na szybki powrót do zdrowia.
Pierwsza pomoc - złamanie otwarte
Złamanie otwarte jest poważniejsze. Wymaga szczególnej uwagi.
Kość przebija skórę. Istnieje ryzyko infekcji.
Postępowanie
- Zadzwoń po pogotowie (112). Opisz sytuację.
- Załóż rękawiczki ochronne (jeśli masz).
- Nie próbuj nastawiać kości.
- Zabezpiecz ranę sterylnym opatrunkiem. Jeśli nie masz - użyj czystej tkaniny.
- Opatrunek powinien być luźny. Nie uciskaj rany.
- Unieruchom kończynę tak, jak opisano wcześniej (obejmując dwa najbliższe stawy).
- Kontroluj stan poszkodowanego. Zwracaj uwagę na krwawienie.
- W przypadku silnego krwawienia, spróbuj je zatamować. Uciskaj ranę powyżej miejsca krwawienia.
- Zapobiegaj wstrząsowi. Okryj poszkodowanego kocem lub ubraniem.
- Czekaj na przyjazd karetki.
Pamiętaj! Bezpieczeństwo przede wszystkim. Nie narażaj siebie i poszkodowanego na dodatkowe ryzyko.
