Wyobraź sobie kartkę papieru. Na niej narysowano kształt. Ten kształt ma pewną cechę szczególną.
W figurze narysowanej obok, sąsiednie boki są prostopadłe. To oznacza, że spotykają się pod kątem prostym.
Co to znaczy "prostopadłe"?
Prostopadłe to nic innego jak tworzenie kąta 90 stopni. Pomyśl o rogu kwadratowej kartki. Albo o kącie ściany w pokoju.
Kąt prosty to idealnie "pionowo" i "poziomo". Nie przechyla się w żadną stronę.
Spójrz na literę "L". Jej ramiona tworzą kąt prosty. To doskonały przykład prostopadłości.
Teraz wyobraź sobie skrzyżowanie dwóch ulic. Jeśli ulice przecinają się pod kątem prostym, są prostopadłe. Tworzą "krzyż" idealnie pionowy i poziomy.
Jeśli skrzyżowanie jest "krzywe", to ulice nie są prostopadłe. Są nachylone względem siebie pod innym kątem.
Prostopadłość jest wszędzie. W architekturze, w meblach, w przedmiotach codziennego użytku.
Jak rozpoznać prostopadłe boki?
Użyj linijki i ekierki. Ekierka ma idealny kąt prosty. Przyłóż ją do rogu figury.
Jeśli róg figury pasuje idealnie do rogu ekierki, to boki są prostopadłe.
Można też użyć rogu kartki. Jeśli boki figury pasują do rogu kartki, to również są prostopadłe.
Inny sposób? Wyobraź sobie pionową i poziomą linię. Czy boki figury układają się w ten sposób w każdym rogu?
Jeżeli tak, to figura ma sąsiednie boki prostopadłe.
Przykłady figur z prostopadłymi bokami
Kwadrat to idealny przykład. Wszystkie boki są równe i wszystkie kąty są proste.
Prostokąt też ma prostopadłe boki. Ma dwie pary boków równej długości. Ale wszystkie kąty są nadal proste.
Litera "T" - pomyśl o niej. Górna część jest prostopadła do pionowej nogi.
Ramka na obraz. Zazwyczaj ramki są prostokątne lub kwadratowe. Więc mają prostopadłe boki.
Blat stołu. Często blaty stołów są prostokątne lub kwadratowe. To znaczy, że mają kąty proste.
Co jeśli boki nie są prostopadłe?
Wtedy mówimy, że boki są ukośne lub nachylone.
Romb na przykład. Ma równe boki, ale kąty nie są proste. Boki są nachylone.
Trapez. Może mieć boki prostopadłe, ale nie musi. Zależy to od rodzaju trapezu.
Trójkąt. W trójkącie tylko jeden kąt może być prosty. To wtedy nazywamy go trójkątem prostokątnym.
Wyobraź sobie dach domu. Zazwyczaj jest nachylony. Więc jego boki nie są prostopadłe.
Kluczem jest kąt. Czy jest to idealny kąt 90 stopni?
Dlaczego prostopadłość jest ważna?
Prostopadłość zapewnia stabilność. Budynki zbudowane z prostopadłymi kątami są bardziej stabilne.
Ułatwia konstrukcję. Łatwiej jest budować, gdy wszystko jest proste i równe.
Jest estetyczna. Figury z prostopadłymi bokami wyglądają schludnie i uporządkowanie.
W matematyce, prostopadłość jest podstawą wielu obliczeń. Używamy jej w geometrii i trygonometrii.
Pamiętaj, prostopadłość to kąt prosty. To pion i poziom. To litera "L". To róg kartki.
Ćwicz rozpoznawanie prostopadłych boków. Obserwuj świat wokół siebie. Zobacz, jak często występuje prostopadłość.
Zrozumienie tego pojęcia pomoże Ci w nauce matematyki i w codziennym życiu.
