Hej! Gotowi na sprawdzian z układu krążenia? Bez obaw, pomożemy Ci się przygotować! Przejdziemy przez wszystko krok po kroku.
Co to jest Układ Krążenia?
Układ krążenia, inaczej układ sercowo-naczyniowy, to system naczyń i narządów. Jego głównym zadaniem jest transport.
Transportuje krew. Krew przenosi tlen, składniki odżywcze i hormony. Usuwa też dwutlenek węgla i inne zbędne produkty.
Główne Elementy Układu Krążenia
Składają się na niego: serce, naczynia krwionośne (tętnice, żyły, naczynia włosowate) i krew.
Serce – Centrum Dowodzenia
Serce to mięsień. Działa jak pompa. Wymusza obieg krwi w organizmie.
Budowa Serca
Serce składa się z czterech jam: dwóch przedsionków i dwóch komór.
Przedsionki odbierają krew. Komory pompują krew do naczyń.
Między przedsionkami i komorami znajdują się zastawki. Zapewniają one jednokierunkowy przepływ krwi.
Praca Serca
Serce pracuje rytmicznie. Kurczy się (skurcz) i rozkurcza (rozkurcz).
Skurcz komór wypycha krew do tętnic. Rozkurcz pozwala na napełnienie się serca krwią.
Naczynia Krwionośne – Autostrady Krwi
Istnieją trzy główne typy naczyń krwionośnych: tętnice, żyły i naczynia włosowate.
Tętnice
Tętnice wyprowadzają krew z serca. Niosą krew bogatą w tlen (z wyjątkiem tętnicy płucnej).
Mają grube, elastyczne ściany. Pozwala im to wytrzymać wysokie ciśnienie krwi.
Żyły
Żyły doprowadzają krew do serca. Niosą krew ubogą w tlen (z wyjątkiem żył płucnych).
Mają cieńsze ściany niż tętnice. W wielu żyłach znajdują się zastawki. Zapobiegają one cofaniu się krwi.
Naczynia Włosowate
Naczynia włosowate to najmniejsze naczynia krwionośne. Tworzą sieć łączącą tętnice i żyły.
Przez ich cienkie ściany zachodzi wymiana gazów i substancji odżywczych między krwią a tkankami.
Krew – Czerwony Płyn Życia
Krew to płyn ustrojowy. Składa się z osocza i elementów morfotycznych.
Skład Krwi
Osocze to płynna część krwi. Zawiera wodę, białka, sole mineralne i inne substancje.
Elementy morfotyczne to komórki krwi. Dzielimy je na: erytrocyty (czerwone krwinki), leukocyty (białe krwinki) i trombocyty (płytki krwi).
Funkcje Krwi
Erytrocyty transportują tlen. Zawierają hemoglobinę, która wiąże tlen.
Leukocyty chronią organizm przed infekcjami. Uczestniczą w reakcjach odpornościowych.
Trombocyty biorą udział w krzepnięciu krwi. Zapobiegają nadmiernej utracie krwi.
Obieg Krwi – Dwa Kręgi
Krew krąży w dwóch obiegach: obieg dużym (inaczej obieg ustrojowy) i obieg małym (inaczej obieg płucny).
Obieg Duży
Obieg duży rozpoczyna się w lewej komorze serca. Krew wypompowywana jest do aorty.
Aorta rozgałęzia się na mniejsze tętnice. Doprowadzają one krew do wszystkich tkanek i narządów ciała.
W naczyniach włosowatych zachodzi wymiana gazów i substancji. Krew oddaje tlen i składniki odżywcze, a pobiera dwutlenek węgla i zbędne produkty przemiany materii.
Krew uboga w tlen wraca żyłami do prawego przedsionka serca.
Obieg Mały
Obieg mały rozpoczyna się w prawej komorze serca. Krew wypompowywana jest do tętnicy płucnej.
Tętnica płucna dzieli się na dwie gałęzie. Prowadzą one krew do płuc.
W naczyniach włosowatych płuc zachodzi wymiana gazów. Krew oddaje dwutlenek węgla, a pobiera tlen.
Krew bogata w tlen wraca żyłami płucnymi do lewego przedsionka serca.
Układ Limfatyczny – Cichy Sprzymierzeniec
Układ limfatyczny to system naczyń i narządów. Współpracuje z układem krążenia. Odpowiada za odporność organizmu.
Limfa zbiera płyn tkankowy z przestrzeni międzykomórkowych. Filtruje go w węzłach chłonnych. Węzły chłonne zawierają komórki odpornościowe.
Limfa wraca do układu krążenia. W ten sposób usuwane są toksyny i drobnoustroje.
Higiena Układu Krążenia
Dbaj o zdrowie swojego serca i naczyń krwionośnych!
Regularnie ćwicz. Zdrowo się odżywiaj. Unikaj palenia papierosów i nadmiernego spożycia alkoholu.
Regularnie kontroluj ciśnienie krwi i poziom cholesterolu.
Podsumowanie
Układ krążenia to system transportu w organizmie. Składa się z serca, naczyń krwionośnych i krwi.
Serce pompuje krew. Naczynia krwionośne transportują krew. Krew przenosi tlen, składniki odżywcze i hormony.
Krew krąży w dwóch obiegach: dużym i małym. Układ limfatyczny wspiera układ krążenia i odporność organizmu.
Pamiętaj o higienie układu krążenia! Ćwicz, zdrowo się odżywiaj i unikaj szkodliwych nałogów.
Powodzenia na sprawdzianie!
