Zaczynamy! Test z Ekonomii z Odpowiedziami czeka.
Popyt i Podaż
Wyobraź sobie targowisko.
Popyt to kupujący.
Chcą kupić jak najtaniej.
Podaż to sprzedawcy.
Chcą sprzedać jak najdrożej.
Cena równowagi? Miejsce, gdzie ich interesy się spotykają. Grafika to pokaże.
Krzywa popytu idzie w dół. Im niższa cena, tym większy popyt. Wyobraź sobie spadek ceny jabłek. Wszyscy kupują więcej!
Krzywa podaży idzie w górę. Im wyższa cena, tym większa podaż. Wyższa cena jabłek? Więcej rolników sprzedaje.
Punkt przecięcia? Cena równowagi i ilość równowagi.
Co, jeśli cena jest za wysoka? Nadwyżka! Za dużo jabłek, nikt nie kupuje.
Co, jeśli cena jest za niska? Niedobór! Wszyscy chcą jabłka, brakuje.
Elastyczność
Jak bardzo popyt reaguje na zmianę ceny?
Elastyczność popytu nam to powie.
Wyobraź sobie dwa produkty: sól i luksusowy samochód.
Sól? Mała elastyczność. Cena wzrośnie? Nadal kupisz.
Samochód? Duża elastyczność. Cena wzrośnie? Możesz zrezygnować.
Elastyczny popyt: Duża reakcja na cenę. Wzrost ceny o 1%? Spadek popytu o więcej niż 1%.
Nieelastyczny popyt: Mała reakcja na cenę. Wzrost ceny o 1%? Spadek popytu o mniej niż 1%.
Dlaczego to ważne? Dla firm! Ustalają ceny.
Koszty Produkcji
Ile kosztuje wyprodukowanie czegoś?
Koszty stałe: Nie zależą od produkcji. Czynsz za halę, pensje kierowników.
Koszty zmienne: Zależą od produkcji. Surowce, energia.
Koszty całkowite: Suma kosztów stałych i zmiennych.
Koszty krańcowe: Koszt wyprodukowania jednej dodatkowej jednostki.
Wyobraź sobie piekarnię.
Czynsz to koszt stały.
Mąka to koszt zmienny.
Upieczenie kolejnego bochenka? Koszt krańcowy.
Zysk
Zysk = Przychody - Koszty.
Proste?
Nie zawsze! Trzeba kontrolować koszty.
Struktury Rynku
Jak wygląda konkurencja?
Konkurencja doskonała: Wielu małych producentów. Nikt nie ma wpływu na cenę. Idealny przykład – małe gospodarstwa rolne.
Monopol: Jeden producent. Kontroluje cenę. Dawniej PKP (teraz już mniej).
Oligopol: Kilku dużych producentów. Walczą o rynek. Operatorzy komórkowi.
Konkurencja monopolistyczna: Wielu producentów, produkty podobne, ale różne. Restauracje.
Różnice? Zobacz grafikę porównującą!
Makroekonomia
Gospodarka jako całość.
PKB (Produkt Krajowy Brutto): Wartość wszystkich dóbr i usług wyprodukowanych w kraju w ciągu roku.
Inflacja: Wzrost cen.
Bezrobocie: Odsetek osób bez pracy.
Wyobraź sobie diagram kołowy. PKB to cały tort, a sektory to poszczególne branże.
Wysoka inflacja? Twój portfel staje się chudszy.
Wysokie bezrobocie? Trudniej znaleźć pracę.
Polityka Fiskalna
Polityka fiskalna: Rząd wydaje i opodatkowuje.
Wydatki rządowe? Infrastruktura, edukacja, służba zdrowia.
Podatki? Finansują wydatki rządowe.
Deficyt budżetowy: Wydatki > Przychody.
Nadwyżka budżetowa: Przychody > Wydatki.
Rząd buduje autostradę? Wydatki rosną.
Wyższe podatki? Więcej pieniędzy dla rządu.
Polityka Monetarna
Polityka monetarna: Bank centralny kontroluje podaż pieniądza i stopy procentowe.
Stopy procentowe: Koszt pożyczania pieniędzy.
Wysokie stopy? Trudniej o kredyt.
Niskie stopy? Łatwiej o kredyt.
Bank centralny obniża stopy? Ma stymulować gospodarkę.
Bank centralny podnosi stopy? Ma walczyć z inflacją.
Grafika z strzałkami pokazuje zależności!
Podsumowanie
Ekonomia to fascynujący świat. Popyt, podaż, koszty, rynki, PKB… Sporo tego!
Ucz się z wizualizacjami. Rysuj wykresy, szukaj przykładów.
Powodzenia na teście!
