Witajcie, młodzi biolodzy! Dziś zajmiemy się powtórką materiału z Działu 2 biologii dla klasy 6. Ten dział często skupia się na różnorodności życia i podstawach ekologii. Przygotujcie się na ciekawą podróż po świecie roślin i zwierząt!
Królestwa organizmów
Podstawą biologii jest zrozumienie, że życie na Ziemi jest podzielone na różne królestwa. To taka wielka "rodzina" organizmów o podobnych cechach. Najczęściej wyróżniamy pięć królestw: bakterie (Monera), protisty (Protista), grzyby (Fungi), rośliny (Plantae) i zwierzęta (Animalia). Każde królestwo ma swoje specyficzne cechy i rolę w ekosystemie. Zapamiętajcie te nazwy, bo będą się często pojawiać!
Bakterie to bardzo małe organizmy, często jednokomórkowe. Są wszędzie! Niektóre są pożyteczne, np. pomagają nam trawić pokarm, a inne mogą powodować choroby. Ważne jest utrzymanie higieny, aby unikać szkodliwych bakterii. Bakterie rozmnażają się bardzo szybko przez podział komórki.
Protisty to grupa bardzo zróżnicowanych organizmów jednokomórkowych i wielokomórkowych. Nie pasują do żadnego innego królestwa. Wśród protistów znajdziemy np. pierwotniaki, które żyją w wodzie i glebie. Niektóre protisty, jak Euglena, potrafią przeprowadzać fotosyntezę.
Grzyby to królestwo organizmów, które odżywiają się głównie martwą materią organiczną, ale mogą też być pasożytami. Do grzybów zaliczamy np. pleśnie, drożdże i grzyby kapeluszowe, takie jak borowiki. Grzyby odgrywają ważną rolę w rozkładzie martwych roślin i zwierząt, dzięki czemu składniki odżywcze wracają do gleby. Nie wszystkie grzyby są jadalne! Niektóre są bardzo trujące.
Rośliny – podstawa życia na Ziemi
Rośliny to królestwo organizmów, które potrafią wytwarzać pokarm w procesie fotosyntezy. Fotosynteza to proces, w którym rośliny wykorzystują energię słoneczną, dwutlenek węgla i wodę, aby produkować cukry (pokarm) i tlen. Rośliny są podstawą łańcucha pokarmowego dla wielu zwierząt. Dzielimy je na różne grupy, np. mszaki, paprocie, rośliny nagonasienne i okrytonasienne.
Rośliny mają różne części, które pełnią określone funkcje. Korzeń służy do pobierania wody i soli mineralnych z gleby oraz do utrzymywania rośliny w podłożu. Łodyga transportuje wodę i substancje odżywcze między korzeniem a liśćmi. Liście przeprowadzają fotosyntezę. Kwiaty służą do rozmnażania.
Rozmnażanie roślin może odbywać się na różne sposoby. Niektóre rośliny rozmnażają się przez nasiona, inne przez zarodniki, a jeszcze inne wegetatywnie, np. przez kłącza lub bulwy. Nasiona zawierają zarodek rośliny i zapas substancji odżywczych, dzięki czemu nowa roślina może się rozwinąć.
Zwierzęta – różnorodność form i funkcji
Zwierzęta to królestwo organizmów, które odżywiają się innymi organizmami. Nie potrafią same wytwarzać pokarmu. Zwierzęta są bardzo zróżnicowane pod względem budowy, trybu życia i środowiska, w którym żyją. Dzielimy je na bezkręgowce i kręgowce.
Bezkręgowce to zwierzęta, które nie mają szkieletu wewnętrznego z kręgosłupem. Do bezkręgowców zaliczamy np. owady, pajęczaki, skorupiaki, mięczaki i robaki. Są bardzo liczne i odgrywają ważną rolę w ekosystemach. Owady są najliczniejszą grupą zwierząt na Ziemi.
Kręgowce to zwierzęta, które mają szkielet wewnętrzny z kręgosłupem. Do kręgowców zaliczamy ryby, płazy, gady, ptaki i ssaki. Kręgowce są bardziej złożone pod względem budowy i funkcjonowania niż bezkręgowce. Ssaki karmią swoje młode mlekiem.
Podstawy ekologii
Ekologia to nauka o wzajemnych zależnościach między organizmami oraz między organizmami a środowiskiem. Ekosystem to zespół organizmów żyjących w określonym środowisku wraz z tym środowiskiem. W ekosystemie zachodzą różne interakcje między organizmami, np. konkurencja, drapieżnictwo, pasożytnictwo i symbioza.
Łańcuch pokarmowy to szereg organizmów, w którym każdy organizm zjada poprzedni. Na początku łańcucha pokarmowego znajdują się producenci (rośliny), a następnie konsumenci (zwierzęta). Producenci wytwarzają pokarm, a konsumenci go zjadają. Ostatnim ogniwem łańcucha pokarmowego są destruenci (np. bakterie i grzyby), które rozkładają martwą materię organiczną.
Sieć pokarmowa to bardziej złożony układ powiązań pokarmowych między organizmami w ekosystemie. W sieci pokarmowej dany organizm może być zjadany przez wiele innych organizmów i sam może zjadać wiele różnych organizmów. Sieć pokarmowa jest bardziej stabilna niż łańcuch pokarmowy.
To już koniec naszej powtórki z Działu 2 biologii! Pamiętajcie, żeby regularnie powtarzać materiał i zadawać pytania, jeśli coś jest niejasne. Powodzenia na teście!
![Chromosomy – Genetyka – Biologia [8 Klasa] - Notatki od Facetki Od Test Z Biologii Klasa 6 Dzial 2](https://margaretweigel.com/storage/img/chromosomy-genetyka-biologia-8-klasa-notatki-od-facetki-od-68459742760c2.jpg)
