Hej! Gotowi na sprawdzian z systemów zapisywania liczb? Nie martwcie się, razem to ogarniemy! Ten przewodnik pomoże Wam wszystko sobie przypomnieć i poczuć się pewniej.
System Rzymski
Zaczniemy od cyfr rzymskich. Pamiętacie je? To I, V, X, L, C, D, M.
Podstawowe Cyfry Rzymskie
I to jeden. V to pięć. X to dziesięć. L to pięćdziesiąt. C to sto. D to pięćset. M to tysiąc.
Musicie znać te wartości na pamięć!
Zasady Zapisywania Liczb
Dodawanie: Jeśli cyfra o mniejszej wartości stoi za cyfrą o większej wartości, dodajemy jej wartość. Na przykład: VI to 5 + 1 = 6.
Odejmowanie: Jeśli cyfra o mniejszej wartości stoi przed cyfrą o większej wartości, odejmujemy jej wartość. Na przykład: IV to 5 - 1 = 4.
Powtarzanie: Cyfry I, X, C, M można powtarzać maksymalnie trzy razy obok siebie. Na przykład: III to 3, XXX to 30, CCC to 300, MMM to 3000.
Zakaz Powtarzania: Cyfry V, L, D nie mogą być powtarzane obok siebie. Nie piszemy VV zamiast X.
Przykłady
Zapisz liczbę 19: To XIX (10 + (10 - 1)).
Zapisz liczbę 44: To XLIV ( (50 - 10) + (5 - 1)).
Zapisz liczbę 99: To XCIX ( (100 - 10) + (10 - 1)).
System Dziesiętny
Teraz przejdziemy do naszego codziennego systemu: systemu dziesiętnego. To system, w którym używamy cyfr od 0 do 9.
Wartość Pozycyjna
W systemie dziesiętnym, każda cyfra ma swoją wartość zależną od pozycji. Mamy jedności, dziesiątki, setki, tysiące itd.
Na przykład, w liczbie 345: 5 to jedności, 4 to dziesiątki, a 3 to setki.
Czyli 345 to 3 * 100 + 4 * 10 + 5 * 1.
Zapisywanie i Odczytywanie Liczb
Czytanie liczb: Czytamy od lewej do prawej, uwzględniając wartość każdej pozycji.
Zapisywanie liczb: Zapisujemy liczby, umieszczając cyfry na odpowiednich pozycjach.
Przykłady
Liczba 1234: To tysiąc dwieście trzydzieści cztery.
Liczba 506: To pięćset sześć.
Liczba 2007: To dwa tysiące siedem.
Porównywanie Liczb
Jak porównywać liczby? Zaczynamy od porównania cyfr na najbardziej znaczącej pozycji (z lewej strony).
Zasady Porównywania
Jeśli jedna liczba ma więcej cyfr niż druga, to jest większa.
Jeśli liczby mają tyle samo cyfr, porównujemy cyfry od lewej do prawej, aż znajdziemy różne cyfry. Liczba z większą cyfrą na tej pozycji jest większa.
Przykłady
Porównaj 123 i 45: 123 jest większe, bo ma więcej cyfr.
Porównaj 567 i 589: 589 jest większe, bo 8 jest większe od 6 (na pozycji dziesiątek).
Porównaj 1000 i 999: 1000 jest większe, bo ma więcej cyfr.
Zaokrąglanie Liczb
Zaokrąglanie to przybliżanie liczb do najbliższej pełnej wartości (np. do dziesiątek, setek, tysięcy).
Zasady Zaokrąglania
Zaokrąglanie do dziesiątek: Patrzymy na cyfrę jedności. Jeśli jest mniejsza niż 5, zaokrąglamy w dół. Jeśli jest 5 lub większa, zaokrąglamy w górę.
Zaokrąglanie do setek: Patrzymy na cyfrę dziesiątek. Jeśli jest mniejsza niż 5, zaokrąglamy w dół. Jeśli jest 5 lub większa, zaokrąglamy w górę.
Zaokrąglanie do tysięcy: Patrzymy na cyfrę setek. Jeśli jest mniejsza niż 5, zaokrąglamy w dół. Jeśli jest 5 lub większa, zaokrąglamy w górę.
Przykłady
Zaokrąglij 47 do dziesiątek: 50 (bo 7 jest większe niż 5).
Zaokrąglij 123 do dziesiątek: 120 (bo 3 jest mniejsze niż 5).
Zaokrąglij 350 do setek: 400 (bo 5 jest równe 5).
Zaokrąglij 749 do setek: 700 (bo 4 jest mniejsze niż 5).
Podsumowanie
Gratulacje! Przeszliśmy przez najważniejsze tematy. Pamiętajcie:
- System Rzymski: Znajomość cyfr i zasad dodawania i odejmowania.
- System Dziesiętny: Wartość pozycyjna i poprawne czytanie i zapisywanie liczb.
- Porównywanie Liczb: Porównywanie cyfr na odpowiednich pozycjach.
- Zaokrąglanie Liczb: Reguły zaokrąglania do różnych rzędów.
Powodzenia na sprawdzianie! Wierzę w Was!
