Witaj piątoklasisto! Przygotujmy się do Sprawdzianu z Historii, dział 1: Wczoraj i Dziś. Będzie łatwo, obiecuję!
Co to jest historia?
Pomyśl o historii jak o wielkim albumie ze zdjęciami. Tylko zamiast zdjęć mamy opowieści, przedmioty i budynki. Pokazują nam, jak żyli ludzie dawno, dawno temu. To nie tylko daty i nazwiska. To opowieść o nas samych.
Wyobraź sobie swoją rodzinę. Babcia opowiada Ci, jak wyglądało dzieciństwo Twojego taty. To też jest historia! Historia pokazuje zmiany w czasie.
Historia pomaga zrozumieć, dlaczego świat wygląda tak, jak wygląda. Dlaczego mówimy po polsku? Dlaczego mamy takie święta? Odpowiedzi są w historii!
Jak poznajemy historię? Źródła historyczne.
Skąd wiemy, co się działo w przeszłości? Używamy różnych źródeł historycznych. To jak bycie detektywem!
Źródła pisane.
To na przykład książki, gazety, listy, pamiętniki, kroniki. Wyobraź sobie stary list od Twojej prababci. To źródło pisane!
Dokumenty to też ważne źródła pisane. Akty urodzenia, umowy, przepisy prawne... wszystko to mówi nam o przeszłości.
Źródła materialne.
To przedmioty, które przetrwały do naszych czasów. Monety, narzędzia, ubrania, budynki. Pomyśl o starym zamku albo o zardzewiałym mieczu. Mówią nam wiele o życiu ludzi w danym okresie.
Muzea są pełne źródeł materialnych. Możesz zobaczyć prawdziwe przedmioty, których używali ludzie w dawnych czasach.
Źródła ustne.
To opowieści przekazywane z pokolenia na pokolenie. Legendy, baśnie, wspomnienia. Wyobraź sobie, że słuchasz opowieści dziadka o wojnie. To źródło ustne.
Wywiady z osobami, które pamiętają dawne czasy, to też cenne źródła ustne. Trzeba jednak pamiętać, że wspomnienia mogą być niedokładne.
Źródła ikonograficzne.
To obrazy, rysunki, fotografie, filmy. Popatrz na starą fotografię swojej rodziny. To źródło ikonograficzne.
Filmy dokumentalne o historii Polski to też źródła ikonograficzne. Pokazują nam, jak wyglądało życie w przeszłości.
Jak mierzymy czas w historii?
Historia jest długa! Musimy jakoś mierzyć czas, żeby się w niej nie pogubić. Używamy lat, wieków i tysiącleci.
Rok to czas, w którym Ziemia okrąża Słońce. Wiek to 100 lat. Tysiąclecie to 1000 lat. Pomyśl o tym jak o drabinie. Rok to najniższy szczebel, wiek to wyżej, a tysiąclecie to najwyżej.
Żyjemy w XXI wieku. To oznacza, że od narodzin Chrystusa minęło ponad 2000 lat!
Przed naszą erą i naszej ery.
Historia zaczęła się dużo wcześniej niż narodziny Chrystusa. Dlatego mówimy o czasie "przed naszą erą" (p.n.e.) i "naszej ery" (n.e.).
Wyobraź sobie linię czasu. W środku jest rok narodzin Chrystusa. Wszystko, co było przed, to p.n.e. Wszystko, co jest po, to n.e.
Im większa liczba p.n.e., tym dawniej to było. Na przykład 3000 p.n.e. to wcześniej niż 1000 p.n.e.
Podsumowanie.
Pamiętaj: historia to opowieść o przeszłości. Używamy różnych źródeł, żeby ją poznać. Mierzymy czas w latach, wiekach i tysiącleciach. Dzielimy historię na czas p.n.e. i n.e.
Teraz jesteś gotowy na Sprawdzian z Historii! Powodzenia!
Dodatkowa rada: zrób sobie kolorowe notatki. Narysuj linię czasu. Użyj zdjęć i obrazków, żeby zapamiętać ważne informacje. To pomoże Ci wizualnie zapamiętać wszystko!
