Hej! Przygotowujesz się do sprawdzianu z historii, a konkretnie z działu o Starożytnej Grecji? Super! Rozłóżmy to na czynniki pierwsze, żebyś czuł się pewnie i bez stresu.
Czym jest Starożytna Grecja?
Wyobraź sobie kraj, który nie jest tylko jednym państwem, ale zbiorem wielu mniejszych. To właśnie była Starożytna Grecja. To nie było tak, jak dzisiejsza Polska, gdzie mamy jeden rząd i jedną stolicę.
To były różne miasta-państwa, które nazywamy polis (liczba mnoga: poleis). Każde z nich miało swoje prawa, armię i często rywalizowało z innymi.
Polis – Co to takiego?
Polis to jak małe, niezależne królestwo. Pomyśl o tym jak o osiedlu, które ma swój własny rząd i samo decyduje o swoich sprawach.
Najbardziej znane polis to Ateny i Sparta. Każde z nich było zupełnie inne!
Ateny – Demokracja i Kultura
Ateny słynęły z demokracji. To znaczy, że obywatele (nie wszyscy mieszkańcy, ale o tym za chwilę) mieli prawo głosu i mogli decydować o losach miasta.
Wyobraź sobie, że w szkole macie wybory, gdzie każdy uczeń może zagłosować na przewodniczącego. To podobnie działała demokracja w Atenach.
Ale uwaga! Nie każdy mógł głosować. Prawo to mieli tylko dorośli mężczyźni, którzy byli obywatelami Aten. Kobiety, niewolnicy i cudzoziemcy nie mieli takiego prawa.
Ateny były również centrum kultury. Tam narodził się teatr, filozofia i wiele innych dziedzin nauki i sztuki.
Teatr – Co Grecy wymyślili?
Grecy uwielbiali teatr. Wymyślili tragedie i komedie. Aktorzy nosili maski i występowali w amfiteatrach, czyli specjalnych budowlach na świeżym powietrzu.
Pomyśl o tym jak o dzisiejszych przedstawieniach teatralnych, tylko dużo starszych i z zupełnie innymi historiami.
Filozofia – Myślenie o Świecie
W Atenach żyli słynni filozofowie, tacy jak Sokrates, Platon i Arystoteles. Zastanawiali się oni nad sensem życia, sprawiedliwością i naturą świata.
To jakbyś Ty i Twoi przyjaciele dyskutowali o tym, co jest dobre, a co złe, tylko na bardzo poważnym poziomie.
Sparta – Siła i Dyscyplina
Sparta to zupełnie inna bajka niż Ateny. Tam najważniejsza była siła, dyscyplina i wojsko.
Spartanie od małego byli szkoleni na żołnierzy. Ich życie było bardzo surowe i podporządkowane państwu.
Wyobraź sobie, że zamiast chodzić do szkoły, od siódmego roku życia mieszkasz w koszarach i uczysz się walczyć. Tak żyli Spartanie.
Sparta słynęła z doskonałej armii. Spartanie byli bardzo odważni i wytrzymali w walce.
Wojny Grecko-Perskie
Greckie poleis musiały bronić się przed Persami. To były długie i ciężkie wojny.
Najbardziej znane bitwy to bitwa pod Maratonem i bitwa pod Termopilami.
Bitwa pod Maratonem
W tej bitwie Grecy pokonali Persów, mimo że byli mniej liczni. Legenda głosi, że posłaniec pobiegł z Maratonu do Aten, żeby obwieścić zwycięstwo. Po przebiegnięciu około 42 kilometrów padł martwy.
Dlatego dzisiaj biegamy maratony – żeby upamiętnić tego posłańca.
Bitwa pod Termopilami
W tej bitwie trzystu Spartan pod wodzą króla Leonidasa stawiło czoła ogromnej armii perskiej. Bronili wąskiego przesmyku, ale w końcu zostali pokonani.
Ich poświęcenie stało się symbolem odwagi i patriotyzmu.
Kultura i Sztuka Starożytnej Grecji
Grecy byli mistrzami w wielu dziedzinach sztuki. Tworzyli piękne rzeźby, budowali imponujące świątynie i pisali wspaniałe historie.
Rzeźba
Greckie rzeźby przedstawiały bogów, herosów i sportowców. Były bardzo realistyczne i oddawały piękno ludzkiego ciała.
Możesz zobaczyć kopie greckich rzeźb w muzeach na całym świecie.
Architektura
Grecy budowali świątynie, teatry i stadiony. Używali kolumn i symetrycznych kształtów.
Najbardziej znana świątynia to Partenon w Atenach.
Mitologia
Grecy wierzyli w wielu bogów i bogiń. Mieli swoje własne historie i legendy, które nazywamy mitologią.
Bogowie greccy mieszkali na Olimpie i rządzili różnymi dziedzinami życia.
Znane postacie to Zeus (król bogów), Hera (jego żona), Posejdon (bóg morza) i Atena (bogini mądrości).
Podsumowanie
Starożytna Grecja to fascynujący okres w historii. To kolebka demokracji, filozofii, teatru i wielu innych dziedzin.
Pamiętaj o najważniejszych pojęciach: polis, Ateny, Sparta, demokracja, filozofia, wojny grecko-perskie, mitologia.
Powodzenia na sprawdzianie!
