Rozdział 5 w podręcznikach do historii dla klasy 7 zazwyczaj obejmuje okres Wielkiej Rewolucji Francuskiej i epoki napoleońskiej. Jest to bardzo ważny czas w historii Europy i świata.
Zrozumienie przyczyn, przebiegu i skutków tych wydarzeń jest kluczowe. Pozwala zrozumieć współczesną Europę.
Przyczyny Rewolucji Francuskiej
Przyczyn Wielkiej Rewolucji Francuskiej było kilka. Najważniejsze z nich to kryzys gospodarczy, społeczny i polityczny.
Kryzys gospodarczy
Francja w XVIII wieku była krajem z ogromnymi długami. Wydatki dworu królewskiego, udział w wojnach (np. wojna o niepodległość Stanów Zjednoczonych) prowadziły do bankructwa. Ludwik XVI nie potrafił efektywnie rozwiązać problemów finansowych państwa.
Dodatkowo, słabe zbiory prowadziły do wzrostu cen żywności. To powodowało głód i niezadowolenie społeczne. Ludzie byli sfrustrowani brakiem perspektyw na poprawę swojego życia.
Kryzys społeczny
Społeczeństwo francuskie było podzielone na trzy stany. Pierwszy stan to duchowieństwo, drugi stan to szlachta, a trzeci stan to reszta społeczeństwa (mieszczaństwo, chłopi, robotnicy). Dwa pierwsze stany posiadały liczne przywileje, np. zwolnienie z podatków.
Trzeci stan, pomimo iż stanowił większość społeczeństwa, nie miał wpływu na decyzje polityczne. Ponosił główny ciężar finansowy państwa. Rosnące niezadowolenie trzeciego stanu prowadziło do radykalizacji nastrojów. Ludzie domagali się równości i sprawiedliwości.
Kryzys polityczny
Władza królewska była absolutna. Król Ludwik XVI rządził samodzielnie. Nie liczył się z opinią społeczeństwa.
Brak reform politycznych i gospodarczych, a także nieudolność króla, powodowały narastające niezadowolenie. Ideały Oświecenia, głoszące równość, wolność i braterstwo, znajdowały coraz więcej zwolenników w społeczeństwie.
Przebieg Rewolucji Francuskiej
Rewolucja Francuska rozpoczęła się w 1789 roku. Ważnym wydarzeniem był zwołanie przez króla Stanów Generalnych. Miał to być sposób na rozwiązanie kryzysu.
Jednak spory o sposób głosowania doprowadziły do konfliktu. Trzeci stan ogłosił się Zgromadzeniem Narodowym. Postanowił uchwalić konstytucję.
Szturm na Bastylię
14 lipca 1789 roku lud Paryża zdobył Bastylię. Było to więzienie symbolizujące władzę królewską. To wydarzenie uznawane jest za początek Rewolucji Francuskiej.
Deklaracja Praw Człowieka i Obywatela
W sierpniu 1789 roku Zgromadzenie Narodowe uchwaliło Deklarację Praw Człowieka i Obywatela. Gwarantowała ona wszystkim obywatelom równość wobec prawa, wolność słowa i wyznania.
Konstytucja 1791 roku
W 1791 roku uchwalono pierwszą konstytucję francuską. Wprowadzała monarchię konstytucyjną. Władza króla została ograniczona.
Okres terroru
W 1792 roku Francja stała się republiką. Król Ludwik XVI został oskarżony o zdradę i stracony.
Władzę przejęli radykałowie, jakobini. Wprowadzili rządy terroru. Na czele jakobinów stał Maksymilian Robespierre. Tysiące ludzi zostało skazanych na śmierć, często bezpodstawnie. Okres ten nazywany jest Wielkim Terrorem.
Dyktatura Napoleona Bonapartego
W 1799 roku władzę we Francji przejął Napoleon Bonaparte. Początkowo jako konsul, a później jako cesarz.
Epoka Napoleońska
Napoleon Bonaparte był wybitnym wodzem i politykiem. Podbił dużą część Europy. Wprowadził wiele reform. Miały one na celu wzmocnienie państwa.
Kodeks Napoleona
Jednym z najważniejszych osiągnięć Napoleona było wprowadzenie Kodeksu Napoleona. Był to zbiór praw gwarantujący równość wobec prawa, wolność osobistą i własność prywatną. Kodeks Napoleona stał się wzorem dla prawodawstwa w wielu krajach europejskich.
Wojny napoleońskie
Napoleon prowadził liczne wojny. Walczył z Austrią, Prusami, Rosją i Wielką Brytanią. Jego armia odnosiła wiele zwycięstw. Wprowadził blokadę kontynentalną. Miała ona na celu osłabienie gospodarki brytyjskiej.
Upadek Napoleona
W 1812 roku Napoleon poniósł klęskę w Rosji. W 1813 roku przegrał bitwę pod Lipskiem. W 1815 roku ostatecznie pokonany pod Waterloo. Został zesłany na Wyspę Świętej Heleny, gdzie zmarł.
Skutki Rewolucji Francuskiej i epoki napoleońskiej
Rewolucja Francuska i epoka napoleońska miały ogromny wpływ na Europę i świat. Do najważniejszych skutków należą: upowszechnienie idei wolności, równości i braterstwa. Zniesienie feudalizmu. Wprowadzenie kodeksów prawnych. Rozwój nacjonalizmu.
Rewolucja Francuska zapoczątkowała proces demokratyzacji w Europie. Idee rewolucyjne inspirowały ruchy narodowe i społeczne w XIX wieku.
Epoka napoleońska przyczyniła się do modernizacji państw europejskich. Ujednolicenie prawa. Rozwój gospodarki. Centralizacja władzy.
Zrozumienie tego okresu historycznego jest niezbędne. Pozwala na zrozumienie współczesnych problemów i wyzwań.
