Witajcie, drodzy uczniowie klasy 7! Przygotujmy się razem do sprawdzianu z historii, dział 2, druga połowa XIX wieku. Skupimy się na najważniejszych zagadnieniach. Pamiętajcie, damy radę!
Industrializacja i jej skutki
Rewolucja Przemysłowa
Rewolucja przemysłowa to szybki rozwój przemysłu. Zaczęła się w Anglii w XVIII wieku. Potem rozprzestrzeniła się na inne kraje.
Nowe wynalazki, takie jak maszyna parowa Jamesa Watta, zmieniły produkcję. Fabryki zaczęły powstawać masowo. Zwiększyło się zapotrzebowanie na surowce.
Rozwój przemysłu doprowadził do urbanizacji. Ludzie przenosili się ze wsi do miast w poszukiwaniu pracy.
Skutki społeczne industrializacji
Powstanie klasy robotniczej. Robotnicy pracowali w trudnych warunkach za niskie płace.
Pojawienie się burżuazji. To nowa klasa społeczna, właściciele fabryk i przedsiębiorstw.
Rosnące nierówności społeczne. Powstają ruchy robotnicze walczące o prawa pracownicze.
Ideologie XIX wieku
Liberalizm
Liberalizm to ideologia, która stawia na wolność jednostki. Wolność słowa, wyznania, gospodarcza. John Locke to jeden z ważnych myślicieli liberalnych.
Wolny rynek, ograniczona rola państwa. Liberalizm wspierał rozwój kapitalizmu.
Konserwatyzm
Konserwatyzm to ideologia, która ceni tradycję i porządek społeczny. Edmund Burke jest ważnym przedstawicielem konserwatyzmu.
Utrzymanie istniejącego porządku. Konserwatyści byli sceptyczni wobec rewolucyjnych zmian.
Socjalizm
Socjalizm to ideologia, która dąży do równości społecznej. Krytykuje kapitalizm i nierówności.
Sprawiedliwy podział dóbr. Socjaliści proponowali różne rozwiązania, np. reformy społeczne, upaństwowienie.
Karol Marks i Fryderyk Engels – twórcy marksizmu, radykalnego odłamu socjalizmu.
Nacjonalizm
Nacjonalizm to ideologia, która stawia naród na pierwszym miejscu. Budowanie silnego państwa narodowego.
Poczucie wspólnoty narodowej. Dążenie do zjednoczenia i niepodległości narodowej.
Zjednoczenie Włoch i Niemiec
Zjednoczenie Włoch
Włochy były podzielone na wiele państw. Proces zjednoczenia rozpoczął się w połowie XIX wieku.
Camillo Benso di Cavour, premier Piemontu, odegrał kluczową rolę. Zawiązał sojusz z Francją, by pokonać Austrię.
Giuseppe Garibaldi, dowódca oddziałów ochotników, podbił południowe Włochy.
1861 rok – powstaje Królestwo Włoch.
Zjednoczenie Niemiec
Niemcy także były podzielone. Prusy odgrywały główną rolę w procesie zjednoczenia.
Otto von Bismarck, kanclerz Prus, prowadził politykę "krwi i żelaza".
Wojny z Danią, Austrią i Francją. Prusy umocniły swoją pozycję i zjednoczyły państwa niemieckie.
1871 rok – powstaje Cesarstwo Niemieckie. Wilhelm I zostaje cesarzem.
Kolonializm
Kolonializm to polityka podboju i eksploatacji terytoriów zamorskich. Kraje europejskie dążyły do zdobycia kolonii w Afryce i Azji.
Przyczyny kolonializmu: ekonomiczne (surowce, rynki zbytu), polityczne (prestiż), ideologiczne (misja cywilizacyjna).
Skutki kolonializmu: wyzysk ludności, zmiany kulturowe, konflikty.
Konferencja berlińska (1884-1885) – państwa europejskie ustaliły zasady podziału Afryki.
Kultura i nauka XIX wieku
Romantyzm
Romantyzm to prąd umysłowy i artystyczny. Nacisk na uczucia, emocje, indywidualizm.
Ważni twórcy: Adam Mickiewicz, Juliusz Słowacki, Fryderyk Chopin.
Pozytywizm
Pozytywizm to prąd umysłowy, który stawia na naukę i rozum. Krytyka romantyzmu.
Praca organiczna, praca u podstaw. Rozwój edukacji, nauki i gospodarki.
Ważni twórcy: Bolesław Prus, Eliza Orzeszkowa.
Rozwój nauki
Odkrycia naukowe zmieniły świat. Teoria ewolucji Karola Darwina. Odkrycia Ludwika Pasteura w dziedzinie mikrobiologii.
Rozwój medycyny i techniki. Poprawa warunków życia.
Podsumowanie
Pamiętajcie! Industrializacja przyniosła zmiany społeczne i gospodarcze. Liberalizm, konserwatyzm, socjalizm i nacjonalizm to ważne ideologie. Włochy i Niemcy się zjednoczyły. Kolonializm miał negatywne skutki dla Afryki i Azji. Romantyzm i pozytywizm to dwa ważne prądy umysłowe.
Powodzenia na sprawdzianie! Wierzę w Was!
