Hej! Przygotowujesz się do sprawdzianu z geografii? Świetnie! Razem damy radę! Skupimy się na ruchach Ziemi. To kluczowy temat dla klasy 6.
Ruch Obrotowy Ziemi
Zaczynamy od ruchu obrotowego. To ruch Ziemi wokół własnej osi.
Czas Trwania
Ile trwa jeden obrót? Dokładnie 23 godziny, 56 minut i 4 sekundy. Zaokrąglamy to do 24 godzin. Mówimy wtedy o dobie słonecznej.
Kierunek Obrotu
Ziemia obraca się z zachodu na wschód. Spójrz na globus! Wyobraź sobie, że kręcisz nim w tę stronę.
Skutki Ruchu Obrotowego
Ruch obrotowy ma ważne konsekwencje.
Następstwo dnia i nocy. To najważniejszy skutek. Kiedy Polska jest oświetlona przez Słońce, w Ameryce panuje noc.
Spłaszczenie Ziemi na biegunach. Obrót powoduje, że Ziemia nie jest idealną kulą. Jest lekko spłaszczona.
Siła Coriolisa. To siła pozorna. Odchyla ona kierunek wiatrów i prądów morskich. Na półkuli północnej w prawo, a na południowej w lewo.
Występowanie przypływów i odpływów. Związane jest to z oddziaływaniem grawitacyjnym Księżyca i Słońca.
Ruch Obiegowy Ziemi
Teraz zajmiemy się ruchem obiegowym. To ruch Ziemi wokół Słońca.
Tor Obiegu
Ziemia nie krąży wokół Słońca po idealnym okręgu. Jej tor ma kształt elipsy. To oznacza, że odległość Ziemi od Słońca jest zmienna.
Peryhelium. To punkt, w którym Ziemia jest najbliżej Słońca. Występuje około 3 stycznia.
Aphelium. To punkt, w którym Ziemia jest najdalej od Słońca. Występuje około 4 lipca.
Czas Trwania
Ile trwa jeden obieg Ziemi wokół Słońca? Około 365 dni, 5 godzin, 49 minut i 6 sekund. To rok zwrotnikowy.
Dlatego co cztery lata mamy rok przestępny. Dodajemy wtedy jeden dzień – 29 lutego.
Nachylenie Osi Ziemskiej
Oś ziemska jest nachylona do płaszczyzny orbity pod kątem około 23°27'. To bardzo ważne! To nachylenie powoduje występowanie pór roku.
Skutki Ruchu Obiegowego i Nachylenia Osi Ziemskiej
Połączenie ruchu obiegowego i nachylenia osi ziemskiej ma zasadnicze skutki.
Występowanie pór roku. To najważniejszy skutek. Mamy wiosnę, lato, jesień i zimę.
Zmienna długość dnia i nocy. Latem dzień jest dłuższy niż noc. Zimą jest odwrotnie.
Zróżnicowane oświetlenie Ziemi. Kąt padania promieni słonecznych zmienia się w ciągu roku.
Dni Równonocy i Przesilenia
W ciągu roku występują charakterystyczne dni.
Równonoc wiosenna. Około 21 marca. Dzień i noc trwają tyle samo.
Przesilenie letnie. Około 21 czerwca. Najdłuższy dzień w roku.
Równonoc jesienna. Około 23 września. Dzień i noc trwają tyle samo.
Przesilenie zimowe. Około 22 grudnia. Najkrótszy dzień w roku.
Strefy Oświetlenia Ziemi
Ze względu na kąt padania promieni słonecznych, Ziemię dzielimy na strefy oświetlenia.
Strefa równikowa. Najcieplejsza strefa. Słońce przez cały rok góruje tam wysoko.
Strefy zwrotnikowe. Ciepłe strefy. Występują tam pustynie.
Strefy umiarkowane. W Polsce znajdujemy się w strefie umiarkowanej. Mamy wyraźne pory roku.
Strefy podbiegunowe. Najzimniejsze strefy. Słońce w lecie nie zachodzi, a zimą nie wschodzi.
Podsumowanie
Pamiętaj!
- Ruch obrotowy powoduje dzień i noc.
- Ruch obiegowy powoduje pory roku.
- Nachylenie osi ziemskiej jest kluczowe dla występowania pór roku.
- Ziemia podzielona jest na strefy oświetlenia.
Ucz się regularnie! Powtarzaj materiał. Pamiętaj o ćwiczeniach z mapą i globusem.
Dasz radę! Powodzenia na sprawdzianie!
