Hej siódmoklasiści! Czeka Was sprawdzian z I wojny światowej? Spokojnie, pomożemy!
Skupimy się na tym, co najważniejsze i postaramy się to zwizualizować. Będzie łatwiej zapamiętać!
Przyczyny I Wojny Światowej
Wyobraźcie sobie dużą grupę nastolatków. Każdy chce być najważniejszy. Mają różne ambicje i ukryte pretensje. To jak Europa przed 1914 rokiem!
Nacjonalizm – każdy kraj uważał się za najlepszy. Porównajcie to do kibiców sportowych. "My jesteśmy najlepsi!" krzyczą.
Imperializm – państwa chciały mieć więcej kolonii. To jak zbieranie znaczków, tylko zamiast znaczków były tereny.
Militaryzm – zbrojenia były na porządku dziennym. Każdy kraj chciał mieć większą armię i więcej broni. Jak konkurs, kto ma większy biceps!
System sojuszy – państwa zawiązywały sojusze, obiecując sobie pomoc w razie ataku. To jak drużyny w grze komputerowej. Jeden za wszystkich, wszyscy za jednego!
Blok Centralny i Ententa
Dwie główne drużyny to: Blok Centralny (Niemcy, Austro-Węgry, Włochy - choć Włochy później zmieniły front, i Turcja) oraz Ententa (Francja, Wielka Brytania, Rosja).
Pomyślcie o tym jak o dwóch drużynach w piłce nożnej. Każda drużyna ma swoich zawodników (państwa) i trenera (przywódców).
Blok Centralny to jak drużyna "Czerwonych", a Ententa to drużyna "Niebieskich".
Przebieg I Wojny Światowej
Wszystko zaczęło się od zamachu w Sarajewie w 1914 roku. Gawriło Princip zabił arcyksięcia Franciszka Ferdynanda, następcę tronu Austro-Węgier.
To jak iskrą, która podpaliła beczkę prochu! Jedno wydarzenie, a lawina ruszyła.
Austro-Węgry wypowiedziały wojnę Serbii. Rosja stanęła w obronie Serbii. Niemcy stanęły po stronie Austro-Węgier. Francja i Wielka Brytania po stronie Rosji. I bum! Wojna!
Wojna toczyła się na wielu frontach. Najważniejsze to front zachodni i front wschodni.
Front Zachodni
Front zachodni to linia okopów ciągnąca się przez Belgię i Francję. Wyobraźcie sobie długi rów, w którym żołnierze siedzą i czekają na atak.
Żołnierze spędzali tam miesiące, a nawet lata! Brud, szczury, choroby... Okropne warunki!
Używano tam nowych, strasznych broni, np. gazy bojowe. Wyobraźcie sobie duszący dym, który paraliżuje i zabija.
Słynne bitwy to np. bitwa pod Verdun i bitwa nad Sommą. Ogromne straty po obu stronach, a linia frontu prawie się nie zmieniła.
Front Wschodni
Front wschodni to walki między Niemcami i Austro-Węgrami a Rosją.
Tu wojna była bardziej ruchoma. Rosja ponosiła duże straty i w końcu wycofała się z wojny w 1917 roku (rewolucja!).
Wyobraźcie sobie Rosję jak rannego niedźwiedzia. Silna, ale osłabiona i w końcu wycofuje się do swojej jaskini.
Nowe Bronie
I wojna światowa to wojna nowych technologii. Czołgi, samoloty, okręty podwodne – wszystko to było używane na masową skalę po raz pierwszy.
To jakby nagle pojawiły się nowe, super silne karty do gry! Kto pierwszy je wykorzysta, ten ma przewagę.
Zakończenie I Wojny Światowej
W 1918 roku Niemcy skapitulowały. Wojna się skończyła. To jak koniec meczu – jedna drużyna przegrała.
Podpisano traktat wersalski. Niemcy zostały obarczone winą za wojnę i musiały zapłacić ogromne odszkodowania.
Wyobraźcie sobie to jak karę za przegraną grę. Musisz posprzątać cały bałagan i jeszcze oddać komuś swoje zabawki.
Skutki I Wojny Światowej
Wojna przyniosła ogromne straty ludzkie. Miliony zabitych i rannych. Ogromna tragedia!
Upadły cesarstwa: niemieckie, austro-węgierskie, rosyjskie i tureckie. Mapa Europy zmieniła się.
Powstały nowe państwa, np. Polska!
To jak dom z kart, który się zawalił. Na jego gruzach powstają nowe budowle.
Pamiętajcie: nacjonalizm, imperializm i militaryzm to niebezpieczne mieszanka! To lekcja, którą powinniśmy pamiętać!
