Zacznijmy od podstaw. Czym jest krajobraz? To wszystko, co widzimy wokół nas. To połączenie natury i tego, co stworzył człowiek.
Co to znaczy "Poznajemy Krajobraz Najbliższej Okolicy"?
Poznajemy krajobraz, to znaczy, że uczymy się go. Zwracamy uwagę na to, co nas otacza. Rozumiemy, dlaczego krajobraz wygląda tak, a nie inaczej.
Najbliższa okolica to miejsce, w którym mieszkamy. To nasza wieś, miasto, dzielnica. To przestrzeń, którą dobrze znamy lub powinniśmy poznać.
Sprawdzian klasa 4 pdf sugeruje, że ten temat jest przerabiany w czwartej klasie szkoły podstawowej. My omówimy go bardziej szczegółowo.
Elementy Krajobrazu
Krajobraz składa się z wielu elementów. Dzielimy je na dwie główne grupy: elementy przyrodnicze i elementy kulturowe (antropogeniczne).
Elementy Przyrodnicze
To te, które stworzyła natura. Nie ingerował w nie człowiek (lub ingerował minimalnie).
Ukształtowanie terenu: To góry, pagórki, niziny, doliny, kotliny. Pomyśl o Beskidach (góry) albo o Mazowszu (nizina).
Wody: Rzeki, jeziora, stawy, morza, oceany. Wisła, jezioro Śniardwy, Morze Bałtyckie - to przykłady.
Roślinność: Lasy, łąki, pola uprawne, sady, parki. Puszcza Białowieska to przykład lasu.
Zwierzęta: Wszystkie żyjące w danym miejscu zwierzęta. Lisy, sarny, ptaki, owady.
Gleby: Rodzaje gleb występujące w danym miejscu. Glina, piasek, torf - to przykłady różnych gleb.
Klimat: Warunki pogodowe panujące w danym miejscu. Temperatura, opady, wiatr.
Elementy Kulturowe (Antropogeniczne)
To te, które stworzył człowiek. Są wynikiem naszej działalności.
Osady ludzkie: Miasta, wsie, osady. Warszawa, Kraków, Zakopane - to przykłady.
Budowle: Domy, bloki, kościoły, szkoły, fabryki. Pałac Kultury i Nauki w Warszawie to przykład budowli.
Drogi: Ulice, autostrady, ścieżki. Autostrada A2 to przykład drogi.
Mosty: Konstrukcje łączące brzegi rzek, dolin. Most Grunwaldzki we Wrocławiu to przykład mostu.
Linie kolejowe: Tory i infrastruktura związana z koleją. Dworzec Centralny w Warszawie to przykład miejsca związanego z koleją.
Pola uprawne: Obszary wykorzystywane do uprawy roślin. Pola zboża, kukurydzy, rzepaku.
Sady: Obszary, na których uprawiane są drzewa owocowe. Sady jabłoni, gruszy, wiśni.
Parki i ogrody: Obszary zieleni urządzone przez człowieka. Park Łazienkowski w Warszawie to przykład parku.
Obiekty przemysłowe: Fabryki, elektrownie, kopalnie. Kopalnia węgla brunatnego w Bełchatowie to przykład obiektu przemysłowego.
Typy Krajobrazów
Ze względu na dominujące cechy, krajobrazy dzielimy na różne typy.
Krajobraz naturalny: Dominują elementy przyrodnicze. Np. Puszcza Białowieska.
Krajobraz rolniczy: Dominują pola uprawne, łąki, sady. Charakterystyczny dla obszarów wiejskich.
Krajobraz przemysłowy: Dominują fabryki, kopalnie, elektrownie. Charakterystyczny dla regionów uprzemysłowionych. Np. Śląsk.
Krajobraz miejski: Dominują budynki, drogi, ulice. Charakterystyczny dla miast.
Krajobraz kulturowy: Krajobraz ukształtowany przez działalność człowieka na przestrzeni wieków, posiadający wartości historyczne i artystyczne. Np. Stare Miasto w Krakowie.
Jak Poznać Krajobraz Swojej Okolicy?
Najlepiej wyjść na spacer! Obserwuj uważnie, co Cię otacza.
Zastanów się, jakie elementy przyrodnicze i kulturowe występują w Twojej okolicy.
Spróbuj odpowiedzieć na pytania:
- Jakie jest ukształtowanie terenu?
- Czy w pobliżu płynie rzeka lub znajduje się jezioro?
- Jakie rośliny i zwierzęta można spotkać?
- Jakie budynki dominują w okolicy?
- Czy w okolicy znajdują się fabryki lub inne obiekty przemysłowe?
- Czy jest dużo zieleni, parków?
Możesz zrobić zdjęcia i opisać je. Możesz narysować mapę swojej okolicy.
Porozmawiaj z mieszkańcami. Zapytaj o historię miejsca, o zmiany, jakie zaszły w krajobrazie na przestrzeni lat.
Poszukaj informacji w internecie, w książkach, w lokalnej bibliotece. Dowiedz się więcej o historii i przyrodzie Twojej okolicy.
Dlaczego Warto Poznawać Krajobraz?
Poznawanie krajobrazu uczy nas szacunku dla środowiska.
Pomaga zrozumieć historię miejsca, w którym żyjemy.
Uwrażliwia na piękno otaczającego świata.
Pozwala lepiej zrozumieć wpływ człowieka na środowisko.
Pomaga dbać o naszą okolicę i chronić jej walory.
Sprawdzian - Klasa 4
Jeśli przygotowujesz się do sprawdzianu z tego tematu, powtórz wszystkie zagadnienia, które omówiliśmy.
Przygotuj przykłady z Twojej najbliższej okolicy. To zawsze robi dobre wrażenie!
Pamiętaj o definicjach. Wyjaśnij, co to jest krajobraz, jakie są jego elementy i typy.
Powodzenia!
Na przykład, jeśli mieszkasz w Krakowie, możesz opisać krajobraz miejski, uwzględniając Wawel, Rynek Główny i Planty. Możesz też wspomnieć o wpływie Wisły na krajobraz miasta.
Jeśli mieszkasz na wsi, możesz opisać krajobraz rolniczy, uwzględniając pola uprawne, łąki i lasy. Możesz też wspomnieć o zwierzętach gospodarskich i dzikich zwierzętach, które żyją w okolicy.
Pamiętaj, że poznawanie krajobrazu to proces ciągły. Zawsze można dowiedzieć się czegoś nowego o miejscu, w którym żyjemy.
Ważne jest, aby zwracać uwagę na zmiany zachodzące w krajobrazie. Jak wpływa na niego rozwój miast, budowa dróg, zmiany klimatyczne?
Krajobraz to nasza przestrzeń życiowa. Dbanie o niego to dbanie o nasze zdrowie i komfort.
Wykorzystaj wiedzę zdobytą podczas przygotowań do sprawdzianu w praktyce. Obserwuj, analizuj, wyciągaj wnioski. Bądź świadomym obywatelem!
