Hej! Gotowi na sprawdzian z pisowni "nie" z różnymi częściami mowy? Bez obaw, przejdziemy przez to razem krok po kroku. Skupmy się na najważniejszych zasadach i przykładach. Powodzenia!
"Nie" z Rzeczownikami
Rzeczowniki to nazwy osób, rzeczy, miejsc, i pojęć. "Nie" z rzeczownikami piszemy łącznie.
Przykłady:
Nieszczęście (nie + szczęście)
Niewiedza (nie + wiedza)
Niemiłość (nie + miłość)
Niesprawiedliwość (nie + sprawiedliwość)
Pamiętaj! To bardzo ważne. Unikaj błędów.
"Nie" z Przymiotnikami
Przymiotniki opisują cechy. Tutaj też zazwyczaj piszemy "nie" łącznie.
Przykłady:
Niedobry (nie + dobry)
Niemiły (nie + miły)
Niesprawiedliwy (nie + sprawiedliwy)
Nieładny (nie + ładny)
Wyjątki:
Kiedy występuje wyraźne przeciwstawienie. Wtedy "nie" piszemy oddzielnie.
Na przykład: Nie dobry, ale zły. Widzisz różnicę?
Albo: Nie miły, lecz obojętny.
"Nie" z Przysłówkami Utworzonymi od Przymiotników
Przysłówki utworzone od przymiotników (z końcówką "-o" lub "-e") piszemy z "nie" łącznie, tak samo jak przymiotniki, od których pochodzą.
Przykłady:
Niedobrze (od niedobry)
Niemiło (od niemiły)
Niesprawiedliwie (od niesprawiedliwy)
Wyjątki:
Tak samo jak z przymiotnikami, kiedy jest wyraźne przeciwstawienie. "Nie" piszemy oddzielnie.
Na przykład: Nie dobrze, ale źle.
"Nie" z Czasownikami
Czasowniki to słowa, które oznaczają czynności. Z czasownikami "nie" piszemy zawsze oddzielnie!
Przykłady:
Nie idę
Nie rozumiem
Nie wiem
Nie lubię
Zapamiętaj! Z czasownikami zawsze oddzielnie!
"Nie" z Imiesłowami Przymiotnikowymi
Imiesłowy przymiotnikowe (czynne i bierne) tworzymy od czasowników. Zwykle piszemy "nie" łącznie.
Przykłady:
Niewidzący
Niezrobiony
Niezapomniany
Wyjątki:
Podobnie jak z przymiotnikami, jeśli występuje wyraźne przeciwstawienie, "nie" piszemy oddzielnie.
Na przykład: Nie zrobiony, lecz zaczęty.
"Nie" z Imiesłowami Przysłówkowymi
Imiesłowy przysłówkowe (współczesne i uprzednie). Z nimi "nie" piszemy zawsze oddzielnie.
Przykłady:
Nie idąc
Nie zrobiwszy
Pamiętaj, "nie" zawsze oddzielnie!
"Nie" z Liczebnikami, Zaimkami i Wyrażeniami Przyimkowymi
Z liczebnikami, zaimkami (oprócz niektórych) i wyrażeniami przyimkowymi piszemy "nie" oddzielnie.
Przykłady:
Nie jeden (liczebnik)
Nie mój (zaimek)
Nie dla ciebie (wyrażenie przyimkowe)
Nikt - wyjątek, piszemy łącznie.
Nic - wyjątek, piszemy łącznie.
Podsumowanie
To była intensywna powtórka. Kluczowe zasady:
- "Nie" z rzeczownikami piszemy łącznie.
- "Nie" z przymiotnikami piszemy łącznie (chyba że jest wyraźne przeciwstawienie).
- "Nie" z przysłówkami utworzonymi od przymiotników piszemy łącznie (chyba że jest wyraźne przeciwstawienie).
- "Nie" z czasownikami piszemy zawsze oddzielnie.
- "Nie" z imiesłowami przymiotnikowymi piszemy łącznie (chyba że jest wyraźne przeciwstawienie).
- "Nie" z imiesłowami przysłówkowymi piszemy zawsze oddzielnie.
- "Nie" z liczebnikami, zaimkami i wyrażeniami przyimkowymi piszemy oddzielnie.
Przejrzyj jeszcze raz przykłady. Skup się na wyjątkach. Jesteś dobrze przygotowany! Powodzenia na sprawdzianie!
