Strefa otuliny. To obszar ochronny.
Ona otacza cenne obszary.
Jej celem jest ich ochrona.
Ochrona przed negatywnymi wpływami zewnętrznymi.
Jakie formy ochrony mogą tworzyć otulinę?
Formy Ochrony Obszarowej
Istnieje wiele form ochrony obszarowej w Polsce.
Każda ma swoje specyficzne zasady.
Nie każda forma nadaje się na otulinę.
Przyjrzyjmy się bliżej.
Park Narodowy
Park Narodowy. Najwyższa forma ochrony przyrody.
Ochrona całości ekosystemu.
Otulina jest obowiązkowa.
Otulina parku narodowego może stanowić inną formę ochrony.
Na przykład park krajobrazowy.
Lub obszar chronionego krajobrazu.
Przykład: Białowieski Park Narodowy i jego otulina.
Rezerwat Przyrody
Rezerwat Przyrody. Ochrona konkretnych elementów przyrody.
Np. rzadkie gatunki roślin.
Lub unikalne formacje geologiczne.
Otulina jest często tworzona.
Może nią być obszar chronionego krajobrazu.
Albo użytek ekologiczny.
Rezerwaty często są małe.
Otulina ma za zadanie poszerzyć strefę buforową.
Przykład: Rezerwat Śnieżnik Kłodzki i potencjalna otulina z obszaru Natura 2000.
Park Krajobrazowy
Park Krajobrazowy. Ochrona walorów krajobrazowych.
Ochrona walorów przyrodniczych i kulturowych.
Sam park krajobrazowy może być otuliną.
Otuliną dla parku narodowego.
Park krajobrazowy może również posiadać otulinę.
Zwykle jest nią obszar chronionego krajobrazu.
Parki krajobrazowe są często większe od rezerwatów.
Przykład: Park Krajobrazowy Orlich Gniazd jako otulina dla Ojcowskiego Parku Narodowego.
Obszar Chronionego Krajobrazu
Obszar Chronionego Krajobrazu. Najłagodniejsza forma ochrony.
Ochrona krajobrazu o szczególnych walorach.
Często stanowi otulinę dla innych form ochrony.
Dla parków narodowych.
Dla rezerwatów przyrody.
Dla parków krajobrazowych.
Obszary chronionego krajobrazu są bardzo liczne.
Przykład: Obszary chronionego krajobrazu wokół Drawieńskiego Parku Narodowego.
Natura 2000
Natura 2000. Europejska sieć obszarów chronionych.
Ochrona zagrożonych gatunków i siedlisk.
Dwa typy obszarów Natura 2000.
Obszary Specjalnej Ochrony (OSO).
Specjalne Obszary Ochrony Siedlisk (SOO).
Obszar Natura 2000 może stanowić otulinę.
Otulinę dla parku narodowego.
Otulinę dla rezerwatu przyrody.
Natura 2000 skupia się na ochronie konkretnych gatunków i siedlisk.
Przykład: Obszar Natura 2000 Dolina Baryczy jako otulina dla Stawów Milickich (kompleks rezerwatów).
Użytek Ekologiczny
Użytek Ekologiczny. Ochrona niewielkich fragmentów ekosystemów.
Ochrona cennych siedlisk.
Ochrona stanowisk rzadkich gatunków.
Może stanowić otulinę dla rezerwatu.
Może stanowić otulinę dla parku narodowego.
Użytki ekologiczne są zwykle małe.
Pełnią ważną rolę w ochronie bioróżnorodności.
Przykład: Mały użytek ekologiczny chroniący stanowisko rzadkiej rośliny, będący otuliną rezerwatu.
Stanowisko Dokumentacyjne
Stanowisko Dokumentacyjne. Ochrona unikalnych obiektów geologicznych.
Może stanowić element otuliny.
Szczególnie, gdy chroniony obiekt geologiczny jest blisko granicy obszaru chronionego.
Przykład: Stanowisko dokumentacyjne skamieniałości jako fragment otuliny rezerwatu geologicznego.
Pomnik Przyrody
Pomnik Przyrody. Ochrona pojedynczych obiektów przyrody.
Ochrona starych drzew.
Ochrona skał o unikalnych kształtach.
Zazwyczaj nie stanowi otuliny sam w sobie.
Może być elementem otuliny.
Szczególnie, jeśli jest częścią większego kompleksu.
Przykład: Stary dąb – pomnik przyrody, znajdujący się na terenie obszaru chronionego krajobrazu stanowiącego otulinę parku narodowego.
Podsumowanie
Wiele form ochrony może tworzyć otulinę.
Najczęściej są to: parki krajobrazowe, obszary chronionego krajobrazu i obszary Natura 2000.
Użytki ekologiczne i stanowiska dokumentacyjne również mogą pełnić tę rolę.
Wszystko zależy od konkretnej sytuacji.
Ważne jest, aby otulina skutecznie chroniła obszar chroniony.
Chroniła przed negatywnym wpływem działalności człowieka.
Dzięki temu zachowamy cenne elementy przyrody dla przyszłych pokoleń.
