Witaj w świecie odejmowania pisemnego! Dziś nauczymy się, jak odejmować duże liczby krok po kroku. Będziemy używać metody pisemnej. Przygotujcie ołówki i kartki!
Czym jest odejmowanie pisemne?
Odejmowanie pisemne to metoda odejmowania liczb, która pozwala odejmować większe liczby, trudne do obliczenia w pamięci. Ustawiamy liczby jedna pod drugą. Robimy to zgodnie z wartością miejsc (jedności, dziesiątki, setki itd.). Następnie odejmujemy cyfry w każdej kolumnie, zaczynając od prawej strony (od jedności).
Wyobraź sobie, że masz 5 jabłek i chcesz oddać 2. Odejmowanie pokazuje, ile jabłek Ci zostanie. To proste odejmowanie: 5 - 2 = 3. Teraz nauczymy się odejmować większe liczby.
Głównym celem odejmowania pisemnego jest ułatwienie obliczeń. Dzielimy duże liczby na mniejsze części. Dzięki temu możemy łatwo odjąć cyfry w każdej kolumnie.
Krok po kroku: Odejmowanie bez pożyczania
Zacznijmy od prostego przykładu. Spróbujmy odjąć 321 od 754. Najpierw zapiszmy liczby jedna pod drugą. Upewnij się, że jedności są pod jednościami, dziesiątki pod dziesiątkami i setki pod setkami. Ważne jest, aby większa liczba była na górze.
754
- 321
------
Teraz odejmujemy kolumnę jedności: 4 - 1 = 3. Zapisujemy 3 pod kreską, w kolumnie jedności.
Następnie odejmujemy kolumnę dziesiątek: 5 - 2 = 3. Zapisujemy 3 pod kreską, w kolumnie dziesiątek.
Na koniec odejmujemy kolumnę setek: 7 - 3 = 4. Zapisujemy 4 pod kreską, w kolumnie setek.
754
- 321
------
433
Więc, 754 - 321 = 433. To był prosty przykład, gdzie nie musieliśmy pożyczać.
Odejmowanie z pożyczaniem
Czas na trudniejsze zadanie! Co się stanie, jeśli nie możemy odjąć mniejszej liczby od większej w danej kolumnie? Wtedy musimy pożyczyć od sąsiedniej kolumny. Spójrzmy na przykład: 542 - 278.
542
- 278
------
Zaczynamy od kolumny jedności: 2 - 8. Nie możemy odjąć 8 od 2. Więc musimy pożyczyć 1 dziesiątkę od kolumny dziesiątek. Zamiast 4 dziesiątek w kolumnie dziesiątek, będziemy mieć 3. Do kolumny jedności dodajemy 10 (bo pożyczamy dziesiątkę). Teraz mamy 12 - 8 = 4. Zapisujemy 4 pod kreską, w kolumnie jedności.
Teraz przechodzimy do kolumny dziesiątek. Pamiętajmy, że mamy teraz 3 dziesiątki, a nie 4. Odejmujemy 7 od 3. Znowu, nie możemy tego zrobić. Musimy pożyczyć 1 setkę od kolumny setek. Zamiast 5 setek, będziemy mieć 4. Do kolumny dziesiątek dodajemy 10 dziesiątek (bo pożyczamy setkę). Teraz mamy 13 - 7 = 6. Zapisujemy 6 pod kreską, w kolumnie dziesiątek.
Na koniec, odejmujemy kolumnę setek: 4 - 2 = 2. Zapisujemy 2 pod kreską, w kolumnie setek.
542
- 278
------
264
Więc, 542 - 278 = 264. Pamiętaj, żeby zawsze sprawdzać, czy musisz pożyczyć.
Praktyczne zastosowania odejmowania pisemnego
Odejmowanie pisemne przydaje się w wielu sytuacjach. Na przykład, jeśli chcesz obliczyć resztę w sklepie. Albo jeśli chcesz sprawdzić, ile pieniędzy Ci zostało po zakupach. Jest również pomocne w planowaniu budżetu domowego.
Wyobraź sobie, że masz 150 zł, a chcesz kupić książkę za 35 zł i grę za 60 zł. Ile pieniędzy Ci zostanie? Najpierw musisz dodać koszt książki i gry: 35 + 60 = 95 zł. Następnie odejmujesz tę kwotę od 150 zł: 150 - 95 = 55 zł. Zostanie Ci 55 zł. Do tego możesz użyć odejmowania pisemnego, aby upewnić się, że wynik jest poprawny.
Odejmowanie pisemne jest również ważne w matematyce i innych naukach. Używamy go do rozwiązywania równań. Jest także pomocne w statystyce. Odejmowanie pisemne to bardzo przydatna umiejętność.
Ćwiczenia
Teraz czas na ćwiczenia! Spróbuj rozwiązać te zadania samodzielnie, używając odejmowania pisemnego:
- 867 - 423
- 945 - 381
- 621 - 159
- 1234 - 567
Pamiętaj, aby zapisywać liczby jedna pod drugą. Zwracaj uwagę na to, czy musisz pożyczyć. Powodzenia!
Podsumowanie
Odejmowanie pisemne to świetny sposób na odejmowanie dużych liczb. Używamy go krok po kroku. Zaczynamy od jedności i przechodzimy do dziesiątek, setek itd. Jeśli nie możemy odjąć mniejszej liczby od większej, pożyczamy od sąsiedniej kolumny. Odejmowanie pisemne przydaje się w życiu codziennym i w matematyce. Pamiętaj, aby ćwiczyć, aby stać się mistrzem odejmowania pisemnego!
Gratulacje! Teraz znasz podstawy odejmowania pisemnego. Ćwicz regularnie, a odejmowanie pisemne stanie się dla Ciebie proste i przyjemne.
