Hej! Chcesz nauczyć się obliczać pole powierzchni całkowitej prostopadłościanu? Świetnie trafiłeś! To nic trudnego, obiecuję!
Co to jest prostopadłościan?
Zacznijmy od podstaw. Wyobraź sobie pudełko od butów. Albo cegłę. To są przykłady prostopadłościanów.
Prostopadłościan to bryła geometryczna. Ma sześć ścian. Każda ściana jest prostokątem.
Każde dwie ściany, które stykają się ze sobą, są prostopadłe. Stąd nazwa "prostopadłościan".
Prostopadłościan ma też krawędzie i wierzchołki. Krawędzie to linie, wzdłuż których stykają się ściany. Wierzchołki to punkty, gdzie spotykają się krawędzie.
Cechy charakterystyczne prostopadłościanu:
- Sześć ścian w kształcie prostokątów.
- Dwanaście krawędzi.
- Osiem wierzchołków.
Proste, prawda?
Pole powierzchni całkowitej – o co chodzi?
Pole powierzchni całkowitej to suma pól wszystkich ścian prostopadłościanu. To tak, jakbyś chciał/a zmierzyć, ile papieru potrzeba, żeby okleić całe pudełko.
Myśl o tym jak o rozłożeniu prostopadłościanu na płasko. Uzyskasz wtedy siatkę składającą się z sześciu prostokątów. Trzeba policzyć pole każdego z tych prostokątów i je zsumować.
Wzór na pole powierzchni całkowitej
Teraz najważniejsze – wzór! Potrzebujemy trzech wymiarów prostopadłościanu: długości (a), szerokości (b) i wysokości (c).
Wzór na pole powierzchni całkowitej prostopadłościanu (oznaczamy go jako Pc) wygląda tak:
Pc = 2ab + 2ac + 2bc
Wygląda groźnie? Spokojnie, zaraz go rozszyfrujemy!
Wyjaśnienie wzoru:
- 2ab: To pole dwóch ścian o wymiarach długość (a) i szerokość (b). Pamiętaj, że prostopadłościan ma dwie takie ściany (na górze i na dole, albo z przodu i z tyłu, w zależności od ułożenia).
- 2ac: To pole dwóch ścian o wymiarach długość (a) i wysokość (c). Znowu, prostopadłościan ma dwie takie ściany.
- 2bc: To pole dwóch ścian o wymiarach szerokość (b) i wysokość (c). I tak jak poprzednio, mamy dwie takie ściany.
Czyli po prostu liczymy pole każdej pary identycznych ścian i je sumujemy! Łatwe, prawda?
Przykłady obliczeń
Czas na praktykę! Policzmy pole powierzchni całkowitej kilku prostopadłościanów.
Przykład 1:
Mamy prostopadłościan o wymiarach: a = 5 cm, b = 3 cm, c = 2 cm.
- Podstawiamy wartości do wzoru: Pc = 2 * 5 cm * 3 cm + 2 * 5 cm * 2 cm + 2 * 3 cm * 2 cm
- Wykonujemy mnożenia: Pc = 30 cm² + 20 cm² + 12 cm²
- Dodajemy: Pc = 62 cm²
Odpowiedź: Pole powierzchni całkowitej tego prostopadłościanu wynosi 62 cm².
Przykład 2:
Tym razem prostopadłościan ma wymiary: a = 10 cm, b = 4 cm, c = 6 cm.
- Podstawiamy wartości do wzoru: Pc = 2 * 10 cm * 4 cm + 2 * 10 cm * 6 cm + 2 * 4 cm * 6 cm
- Wykonujemy mnożenia: Pc = 80 cm² + 120 cm² + 48 cm²
- Dodajemy: Pc = 248 cm²
Odpowiedź: Pole powierzchni całkowitej tego prostopadłościanu wynosi 248 cm².
Przykład 3: Sześcian
Specjalnym przypadkiem prostopadłościanu jest sześcian. Sześcian ma wszystkie krawędzie równe. Czyli a = b = c.
Załóżmy, że mamy sześcian o krawędzi a = 4 cm.
Możemy użyć standardowego wzoru, ale możemy też skorzystać z uproszczonego wzoru dla sześcianu:
Pc = 6a²
Podstawiamy wartość: Pc = 6 * (4 cm)² Pc = 6 * 16 cm² Pc = 96 cm²
Odpowiedź: Pole powierzchni całkowitej tego sześcianu wynosi 96 cm².
Pamiętaj o jednostkach!
Bardzo ważne! Pamiętaj o jednostkach! Jeśli wymiary prostopadłościanu podane są w centymetrach (cm), to pole powierzchni będzie w centymetrach kwadratowych (cm²).
Analogicznie, jeśli wymiary są w metrach (m), to pole będzie w metrach kwadratowych (m²).
Zawsze sprawdzaj jednostki i upewnij się, że wynik ma odpowiednią jednostkę.
Podsumowanie
Gratulacje! Właśnie nauczyłeś/aś się obliczać pole powierzchni całkowitej prostopadłościanu!
Kluczowe kroki:
- Zrozum definicję prostopadłościanu.
- Zapamiętaj wzór: Pc = 2ab + 2ac + 2bc.
- Podstaw wartości długości, szerokości i wysokości do wzoru.
- Wykonaj obliczenia.
- Pamiętaj o jednostkach!
Teraz możesz zmierzyć pole powierzchni swojego pudełka od butów! Powodzenia!

