Witajcie, drodzy uczniowie klasy 7! Przygotowujemy się do sprawdzianu z geografii, dział 2. To świetnie, że zaczynamy powtórkę! Razem damy radę!
Dział 2: Ludność i urbanizacja na świecie
Ten dział skupia się na rozmieszczeniu ludności i procesach urbanizacyjnych. Zrozumienie tych zagadnień jest kluczowe. Przejdźmy do konkretów!
Rozmieszczenie ludności na Ziemi
Gęstość zaludnienia to ważny termin. Mówi nam, ile osób przypada na kilometr kwadratowy.
Obliczamy ją dzieląc liczbę ludności przez powierzchnię danego obszaru. Pamiętajcie o wzorze!
Są obszary bardzo gęsto zaludnione. Na przykład Azja Południowa i Wschodnia.
Inne obszary są słabo zaludnione. Przykładem są obszary pustynne i okołobiegunowe.
Dlaczego tak się dzieje? Decydują o tym czynniki wpływające na rozmieszczenie ludności.
Do czynników przyrodniczych zaliczamy:
- Klimat
- Ukształtowanie terenu
- Dostępność wody
- Żyzność gleb
Do czynników społeczno-gospodarczych zaliczamy:
- Rozwój przemysłu
- Dostępność miejsc pracy
- Rozwój rolnictwa
- Poziom urbanizacji
Pamiętajcie o przykładach! Które regiony świata są gęsto zaludnione ze względu na żyzne gleby? A gdzie przemysł przyciąga ludzi?
Migracje
Migracje to przemieszczanie się ludności z jednego miejsca do drugiego.
Mogą być wewnętrzne (w obrębie jednego kraju). Mogą być też zewnętrzne (między krajami).
Rozróżniamy emigrację (wyjazd z kraju) i imigrację (przyjazd do kraju).
Ludzie migrują z różnych powodów. Są to przyczyny migracji.
Do przyczyn ekonomicznych zaliczamy poszukiwanie pracy i lepszych zarobków. To bardzo częsty powód!
Do przyczyn społecznych zaliczamy chęć dołączenia do rodziny, lepszy dostęp do edukacji i opieki zdrowotnej.
Do przyczyn politycznych zaliczamy konflikty zbrojne, prześladowania i brak wolności.
Do przyczyn religijnych zaliczamy prześladowania religijne.
Do przyczyn środowiskowych zaliczamy katastrofy naturalne, zmiany klimatyczne.
Migracje mają różne skutki. Zarówno dla krajów, z których ludzie wyjeżdżają, jak i dla tych, do których przyjeżdżają.
Skutki pozytywne to napływ taniej siły roboczej, wymiana kulturowa i rozwój gospodarczy.
Skutki negatywne to przeludnienie, konflikty społeczne i problemy z integracją.
Urbanizacja
Urbanizacja to proces rozwoju miast i wzrost odsetka ludności miejskiej.
Jest kilka etapów urbanizacji:
- Urbanizacja wstępna – powolny wzrost liczby ludności w miastach.
- Urbanizacja – gwałtowny wzrost liczby ludności w miastach.
- Suburbanizacja – przenoszenie się ludności z centrów miast na obrzeża.
- Dezurbanizacja – wyludnianie się centrów miast i ponowny wzrost znaczenia obszarów wiejskich.
- Reurbanizacja – ponowny rozwój centrów miast.
Wskaźnik urbanizacji to odsetek ludności miejskiej w danym kraju lub regionie.
Obszary zurbanizowane to tereny, na których dominuje zabudowa miejska.
Mają one charakterystyczne cechy, np. dużą gęstość zaludnienia i rozwiniętą infrastrukturę.
Urbanizacja ma zarówno pozytywne, jak i negatywne skutki.
Pozytywne skutki urbanizacji to:
- Rozwój gospodarczy
- Lepszy dostęp do edukacji i opieki zdrowotnej
- Rozwój kultury i nauki
Negatywne skutki urbanizacji to:
- Zanieczyszczenie środowiska
- Problemy komunikacyjne
- Brak mieszkań
- Przestępczość
Struktura demograficzna ludności
Struktura demograficzna to opis ludności ze względu na różne cechy, takie jak wiek i płeć.
Piramida wieku to graficzne przedstawienie struktury demograficznej.
Pozwala na ocenę potencjału demograficznego danego kraju.
Możemy wyróżnić społeczeństwa młode (duży udział dzieci i młodzieży) i stare (duży udział osób starszych).
Przyrost naturalny to różnica między liczbą urodzeń a liczbą zgonów.
Jeśli urodzeń jest więcej niż zgonów, mamy przyrost naturalny dodatni. W przeciwnym razie – przyrost naturalny ujemny.
Współczynnik urodzeń to liczba urodzeń na 1000 mieszkańców.
Współczynnik zgonów to liczba zgonów na 1000 mieszkańców.
Podsumowanie
Pamiętaj! Gęstość zaludnienia, czynniki wpływające na rozmieszczenie ludności, migracje i urbanizacja to kluczowe pojęcia. Zwróć uwagę na przyczyny i skutki migracji oraz urbanizacji. Nie zapomnij o strukturze demograficznej i piramidzie wieku.
Przejrzyj mapy, wykresy i statystyki. To pomoże ci lepiej zrozumieć omawiane zagadnienia.
Powodzenia na sprawdzianie! Jestem pewien, że dasz z siebie wszystko!
