Witaj w świecie niemieckiego! Dziś zajmiemy się materiałem z Klasy 7 Dział 3. To bardzo ciekawy dział, pełen słówek i gramatyki, które pomogą Ci lepiej mówić po niemiecku. Spróbujemy go rozłożyć na proste części.
Czasowniki modalne: Können, Müssen, Dürfen
Wyobraź sobie czasowniki modalne jako małych pomocników. Pomagają one głównemu czasownikowi w zdaniu. Mówią nam, czy coś możemy, musimy, czy wolno nam robić.
Können: Móc, umieć
Können oznacza "móc" lub "umieć". Pomyśl o tym jak o supermocy! Czy możesz latać? Raczej nie. Ale czy umiesz jeździć na rowerze? Być może!
Przykłady:
- Ich kann Deutsch sprechen. (Ja umiem mówić po niemiecku.) Wyobraź sobie, że masz mikrofon supermocy, dzięki któremu możesz mówić w obcym języku!
- Du kannst gut singen. (Ty możesz dobrze śpiewać.) Masz talent jak gwiazda rocka!
- Wir können ins Kino gehen. (My możemy iść do kina.) Rodzice dali nam pozwolenie!
Müssen: Musieć
Müssen oznacza "musieć". To trochę jak obowiązek. Pomyśl o tym jak o zadaniu domowym – musisz je odrobić!.
Przykłady:
- Ich muss meine Hausaufgaben machen. (Ja muszę odrobić moje zadanie domowe.) Nie ma wyjścia, trzeba się uczyć!
- Du musst pünktlich sein. (Ty musisz być punktualny.) Wyobraź sobie, że jesteś na ważnym spotkaniu.
- Wir müssen jetzt gehen. (My musimy teraz iść.) Zegar tyka!
Dürfen: Móc, mieć pozwolenie
Dürfen oznacza "móc" w sensie "mieć pozwolenie". To jak zielone światło. Pomyśl o tym jak o pytaniu rodziców: "Czy mogę pójść na imprezę?"
Przykłady:
- Ich darf hier nicht parken. (Ja nie mogę tutaj parkować.) Jest zakaz parkowania!
- Du darfst fernsehen. (Ty możesz oglądać telewizję.) Dostałeś nagrodę za dobre zachowanie.
- Wir dürfen ins Schwimmbad gehen. (My możemy iść na basen.) Hura, wakacje!
Szyk Wyrazów z Czasownikami Modalnymi
Gdy używamy czasownika modalnego, główny czasownik idzie na koniec zdania w formie bezokolicznika. To trochę jak kolejka. Czasownik modalny staje na pierwszym miejscu, a główny czasownik cierpliwie czeka na końcu.
Przykładowe zdanie: Ich muss meine Hausaufgaben machen.
Zobacz, muss jest na drugim miejscu, a machen na samym końcu.
Przyimki z Celownikiem (Dative)
Przyimki to małe słówka, które łączą ze sobą części zdania. Niektóre przyimki zawsze rządzą celownikiem (Dativ). Pomyśl o nich jak o magnesach. Przyciągają one rzeczownik w celowniku.
Do najważniejszych przyimków z celownikiem należą:
- mit (z)
- nach (do, po)
- aus (z)
- zu (do)
- von (od, z)
- bei (u, przy)
- seit (od)
- gegenüber (naprzeciwko)
Przykłady:
- Ich gehe mit meinem Freund ins Kino. (Idę z moim przyjacielem do kina.) Przyjaciel (meinem Freund) jest w celowniku.
- Wir fahren nach Deutschland. (Jedziemy do Niemiec.) Niemcy (Deutschland) są w celowniku, ponieważ "nach" często łączy się z nazwami krajów bez rodzajnika.
- Sie kommt aus Polen. (Ona pochodzi z Polski.) Polska (Polen) jest w celowniku, ponieważ "aus" wymaga celownika.
- Ich gehe zu meinem Arzt. (Idę do mojego lekarza.) Lekarz (meinem Arzt) jest w celowniku.
Pytania z Przyimkami
Możemy tworzyć pytania z przyimkami. Musimy wtedy umieścić przyimek na końcu pytania.
Przykład:
Mit wem gehst du ins Kino? (Z kim idziesz do kina?) – Przyimek "mit" znajduje się na końcu.
Pamiętaj, ćwiczenie czyni mistrza! Im więcej będziesz czytać, pisać i mówić po niemiecku, tym łatwiej będzie Ci zrozumieć i zapamiętać te zagadnienia.
Powodzenia w nauce!
