Zaczynamy podróż przez Księgi Starego Testamentu. Poznamy je po kolei, aby zrozumieć ich treść i znaczenie. Stary Testament to zbiór świętych pism judaizmu i chrześcijaństwa. Jest fundamentem wiary dla wielu ludzi na całym świecie.
Podział Ksiąg Starego Testamentu
Księgi Starego Testamentu tradycyjnie dzieli się na kilka głównych kategorii. Ten podział pomaga lepiej zorganizować i zrozumieć ich zawartość. Są to: Pięcioksiąg (Tora), Księgi Historyczne, Księgi Mądrościowe i Księgi Prorockie. Każda z tych kategorii wnosi coś unikalnego do całości.
Pięcioksiąg (Tora)
Pięcioksiąg, zwany też Torą (Prawo) lub Księgami Mojżeszowymi, to pierwsze pięć ksiąg Starego Testamentu. Są to: Księga Rodzaju, Księga Wyjścia, Księga Kapłańska, Księga Liczb i Księga Powtórzonego Prawa. Te księgi opowiadają o stworzeniu świata, historii Abrahama, wyjściu Izraelitów z Egiptu i nadaniu Prawa na Synaju.
Księga Rodzaju opisuje stworzenie świata i człowieka. Opowiada o Adamie i Ewie, Kainie i Ablu, potopie oraz historii Noego. Zawiera również opowieści o patriarchach: Abrahamie, Izaaku i Jakubie.
Księga Wyjścia opisuje niewolę Izraelitów w Egipcie. Mówi o Mojżeszu, który prowadzi lud do wolności. Opowiada o dziesięciu plagach, przejściu przez Morze Czerwone i nadaniu Dekalogu.
Księga Kapłańska zawiera szczegółowe przepisy dotyczące kultu i ofiar. Reguluje zasady czystości rytualnej i moralnej. Dotyczy także obowiązków kapłanów i ich roli w życiu religijnym.
Księga Liczb opisuje wędrówkę Izraelitów po pustyni. Zawiera spisy ludności i przepisy dotyczące życia w obozie. Mówi o buncie przeciwko Mojżeszowi i karach za nieposłuszeństwo.
Księga Powtórzonego Prawa to powtórzenie i wyjaśnienie Prawa Mojżeszowego. Zawiera napomnienia do przestrzegania przykazań i ostrzeżenia przed bałwochwalstwem. Podkreśla znaczenie miłości do Boga i posłuszeństwa Jego woli.
Księgi Historyczne
Księgi Historyczne opisują historię narodu izraelskiego po śmierci Mojżesza. Opowiadają o podboju Kanaanu, królach Izraela i Judy, niewoli babilońskiej i powrocie do ojczyzny. Należą do nich: Księga Jozuego, Księga Sędziów, Księga Rut, 1 i 2 Księga Samuela, 1 i 2 Księga Królewska, 1 i 2 Księga Kronik, Księga Ezdrasza, Księga Nehemiasza i Księga Estery.
Księga Jozuego opisuje podbój Kanaanu pod wodzą Jozuego. Opowiada o zdobywaniu miast i podziale ziemi między plemiona izraelskie. Podkreśla znaczenie posłuszeństwa Bogu w osiąganiu zwycięstw.
Księga Sędziów opisuje okres sędziów, którzy rządzili Izraelem po śmierci Jozuego. Opowiada o cyklu odstępstwa od Boga, ucisku przez wrogów i wybawieniu przez sędziów. Przykładami sędziów są Debora, Gedeon i Samson.
Księga Rut opowiada historię Rut, Moabitki, która została prababką króla Dawida. To opowieść o wierności, miłości i Bożym planie zbawienia.
1 i 2 Księga Samuela opisują przejście od rządów sędziów do monarchii. Opowiadają o Samuelu, ostatnim sędzi i proroku, który namaścił Saula na pierwszego króla Izraela. Przedstawiają także historię Dawida, jego wzloty i upadki.
1 i 2 Księga Królewska opisują historię królów Izraela i Judy po śmierci Dawida. Opowiadają o Salomonie, podziale królestwa, wojnach i niewoli babilońskiej. Podkreślają wpływ postępowania królów na losy narodu.
1 i 2 Księga Kronik to powtórzenie historii Izraela od stworzenia świata do dekretu Cyrusa. Skupiają się na aspekcie religijnym i kultowym, podkreślając rolę świątyni w Jerozolimie.
Księga Ezdrasza i Księga Nehemiasza opisują powrót Żydów z niewoli babilońskiej i odbudowę Jerozolimy. Opowiadają o odbudowie świątyni, murów miasta i odnowie Prawa.
Księga Estery opowiada historię Estery, Żydówki, która została królową Persji i uratowała swój naród przed zagładą. To opowieść o odwadze, wierze i Bożym opatrzności.
Księgi Mądrościowe
Księgi Mądrościowe zawierają poezję, przysłowia i rozważania na temat życia, moralności i relacji z Bogiem. Należą do nich: Księga Hioba, Księga Psalmów, Księga Przysłów, Księga Koheleta (Eklezjastesa), Pieśń nad Pieśniami i Księga Mądrości (obecna w Septuagincie i kanonach katolickich/prawosławnych).
Księga Hioba porusza temat cierpienia niewinnego człowieka. To dialog o sprawiedliwości Bożej i sensie cierpienia. Hiob, człowiek sprawiedliwy, doświadcza ogromnych nieszczęść, ale pozostaje wierny Bogu.
Księga Psalmów to zbiór modlitw, hymnów i pieśni uwielbienia. Psalmy wyrażają różne emocje: radość, smutek, wdzięczność, żal i nadzieję. Są używane w liturgii żydowskiej i chrześcijańskiej.
Księga Przysłów zawiera zbiór mądrych powiedzeń i zasad moralnych. Uczy, jak żyć uczciwie, roztropnie i sprawiedliwie. Przysłowia dotyczą różnych aspektów życia: rodziny, pracy, przyjaźni i relacji z Bogiem.
Księga Koheleta (Eklezjastesa) to rozważania o przemijalności życia i bezsensie ludzkich dążeń. Kohelet dochodzi do wniosku, że najważniejsze jest bać się Boga i przestrzegać Jego przykazań.
Pieśń nad Pieśniami to poemat miłosny, który interpretuje się jako metaforę miłości Boga do Izraela lub Chrystusa do Kościoła.
Księgi Prorockie
Księgi Prorockie zawierają przesłania proroków, którzy w imieniu Boga wzywali naród do nawrócenia i przestrzegania Prawa. Dzielą się na Księgi Proroków Większych i Księgi Proroków Mniejszych. Do Proroków Większych należą: Księga Izajasza, Księga Jeremiasza, Treny, Księga Ezechiela i Księga Daniela. Do Proroków Mniejszych należą: Księga Ozeasza, Księga Joela, Księga Amosa, Księga Abdiasza, Księga Jonasza, Księga Micheasza, Księga Nahuma, Księga Habakuka, Księga Sofoniasza, Księga Aggeusza, Księga Zachariasza i Księga Malachiasza.
Prorocy wzywali do sprawiedliwości społecznej, uczciwości i miłości bliźniego. Przepowiadali przyszłe wydarzenia, w tym Mesjasza i Królestwo Boże.
Znajomość kolejności i podziału Ksiąg Starego Testamentu ułatwia zrozumienie historii zbawienia i przesłania Biblii. To fundament wiary i kultury dla wielu pokoleń.
