Cześć! Chcesz zrozumieć, jak działa wykres rozpuszczalności siarczanu(VI) miedzi(II) (CuSO4)? To proste, zobaczmy.
Wyobraź sobie, że masz szklankę wody. To jest Twój rozpuszczalnik.
Teraz weźmy cukier. Cukier to substancja, którą będziesz rozpuszczać. W naszym przypadku to siarczan(VI) miedzi(II).
Wsypujesz cukier do wody i mieszasz. Cukier się rozpuszcza.
Ale w pewnym momencie, bez względu na to, jak długo będziesz mieszać, więcej cukru się nie rozpuści. Zostanie na dnie szklanki.
To dlatego, że woda osiągnęła swoje maksymalne możliwości rozpuszczania cukru w danej temperaturze.
Wykres rozpuszczalności siarczanu(VI) miedzi(II) pokazuje nam, ile gramów CuSO4 można rozpuścić w 100 gramach wody w różnych temperaturach.
Jak wygląda taki wykres?
Wyobraź sobie wykres. Na osi poziomej (X) masz temperaturę, zwykle w stopniach Celsjusza (°C).
Na osi pionowej (Y) masz rozpuszczalność, czyli ilość siarczanu(VI) miedzi(II), jaką możesz rozpuścić w 100g wody, zwykle w gramach (g/100g H2O).
Wykres ma kształt krzywej. Krzywa pokazuje, jak zmienia się rozpuszczalność wraz ze zmianą temperatury.
Zazwyczaj, im wyższa temperatura, tym więcej siarczanu(VI) miedzi(II) możesz rozpuścić. Dlatego krzywa zwykle rośnie wraz ze wzrostem temperatury.
Jak czytać wykres?
Załóżmy, że chcesz wiedzieć, ile siarczanu(VI) miedzi(II) można rozpuścić w 100 gramach wody w temperaturze 50°C.
Znajdź na osi X (temperatura) punkt oznaczający 50°C.
Poprowadź pionową linię w górę, aż dotkniesz krzywej na wykresie.
Teraz, od punktu, w którym linia dotknęła krzywej, poprowadź poziomą linię w lewo, aż dotkniesz osi Y (rozpuszczalność).
Odczytaj wartość na osi Y. Ta wartość to rozpuszczalność siarczanu(VI) miedzi(II) w temperaturze 50°C.
Na przykład, jeśli odczytasz 30 g/100g H2O, to znaczy, że w 100 gramach wody w temperaturze 50°C możesz rozpuścić maksymalnie 30 gramów siarczanu(VI) miedzi(II).
Co się stanie, jeśli dodamy więcej siarczanu(VI) miedzi(II) niż wskazuje wykres?
Jeśli dodasz więcej siarczanu(VI) miedzi(II) niż wynosi rozpuszczalność w danej temperaturze, to nadmiar nie rozpuści się. Opadnie na dno naczynia w postaci kryształków.
Roztwór, w którym rozpuszczono maksymalną ilość substancji, nazywamy roztworem nasyconym.
Roztwór, w którym rozpuszczono mniej substancji, niż wynosi maksymalna rozpuszczalność, nazywamy roztworem nienasyconym.
Można także (w pewnych specyficznych warunkach) otrzymać roztwór przesycony, w którym rozpuszczono więcej substancji niż wynikałoby to z rozpuszczalności w danej temperaturze. Taki roztwór jest jednak bardzo niestabilny.
Przykłady zastosowania w życiu codziennym
Wykresy rozpuszczalności są używane w wielu dziedzinach.
Krystalizacja: Inżynierowie używają wykresów rozpuszczalności do kontrolowania procesu krystalizacji. Mogą na przykład oczyszczać substancje chemiczne, rozpuszczając je w wysokiej temperaturze, a następnie powoli chłodząc roztwór. W miarę ochładzania rozpuszczalność maleje, a czysta substancja wytrąca się w postaci kryształów.
Farmacja: Przy produkcji leków ważne jest, aby wiedzieć, ile substancji czynnej można rozpuścić w danym rozpuszczalniku. Wykresy rozpuszczalności pomagają farmaceutom określić, jaką dawkę leku można podać w roztworze.
Laboratoria: W laboratoriach chemicznych wykresy rozpuszczalności są używane do przygotowywania roztworów o określonym stężeniu. Pomagają określić, ile substancji należy rozpuścić w danej objętości rozpuszczalnika.
Zapamiętaj!
- Wykres rozpuszczalności pokazuje, ile gramów substancji (np. siarczanu(VI) miedzi(II)) można rozpuścić w 100 gramach wody w danej temperaturze.
- Temperatura jest na osi X, a rozpuszczalność na osi Y.
- Im wyższa temperatura, zazwyczaj wyższa rozpuszczalność.
- Jeśli dodasz więcej substancji niż wynosi rozpuszczalność, nadmiar się nie rozpuści.
Mam nadzieję, że teraz rozumiesz, jak korzystać z wykresu rozpuszczalności siarczanu(VI) miedzi(II). Powodzenia w nauce!

