Hej Studenci! Przygotujmy się razem do egzaminu z geografii. Dzisiaj omówimy Islandię i jej położenie na granicy płyt litosfery.
Islandia – wyspa ognia i lodu
Islandia to fascynująca wyspa. Znajduje się na północnym Atlantyku. Jest znana z aktywności wulkanicznej i lodowców.
Położenie Islandii a płyty litosfery
Islandia leży na bardzo szczególnym miejscu. Położona jest na granicy płyt litosfery. Konkretnie na granicy płyty północnoamerykańskiej i płyty euroazjatyckiej.
Co to oznacza? Oznacza to, że Islandia jest ciągle kształtowana przez procesy tektoniczne. Te procesy są związane z ruchem płyt.
Płyty litosfery to fragmenty skorupy ziemskiej. Powoli się przemieszczają. Ich ruchy powodują trzęsienia ziemi i wybuchy wulkanów.
Granica płyt to miejsce, gdzie te płyty się spotykają. Mogą się od siebie oddalać (granica dywergentna), zbliżać (granica konwergentna) lub przesuwać względem siebie (granica transformacyjna).
Islandia – granica dywergentna
Islandia leży na grzbiecie śródatlantyckim. Jest to granica dywergentna. Oznacza to, że płyty północnoamerykańska i euroazjatycka się od siebie oddalają.
To oddalanie się płyt powoduje powstawanie ryftu. Ryft to pęknięcie w skorupie ziemskiej. Magma wydostaje się na powierzchnię.
Magma to gorąca, płynna skała. Po wydostaniu się na powierzchnię nazywana jest lawą. Lawa zastyga i tworzy nową skorupę oceaniczną.
Dzięki temu procesowi Islandia ciągle rośnie. Powstaje nowa ziemia.
Trzy elementy związane z położeniem Islandii na granicy płyt litosfery
Podajmy teraz trzy elementy, które wynikają z położenia Islandii na granicy płyt litosfery.
1. Aktywność wulkaniczna
Aktywność wulkaniczna to pierwszy element. Islandia jest jednym z najbardziej aktywnych wulkanicznie miejsc na Ziemi.
Mamy tam wiele wulkanów. Niektóre z nich są bardzo znane. Na przykład Hekla, Katla, Eyjafjallajökull.
Wybuchy wulkanów mogą być bardzo silne. Mogą powodować problemy w ruchu lotniczym. Mogą też niszczyć infrastrukturę.
Wulkany na Islandii są zarówno zagrożeniem, jak i atrakcją turystyczną.
2. Trzęsienia ziemi
Trzęsienia ziemi to drugi element. Ruchy płyt litosfery powodują trzęsienia ziemi. Na Islandii są one częste.
Większość trzęsień ziemi jest słaba. Nie powodują większych szkód. Czasami zdarzają się jednak silniejsze wstrząsy.
Trzęsienia ziemi są monitorowane przez naukowców. Starają się przewidzieć, kiedy może dojść do silniejszego wstrząsu.
3. Gorące źródła i gejzery
Gorące źródła i gejzery to trzeci element. Islandia jest bogata w energię geotermalną. Energia pochodzi z wnętrza Ziemi.
Woda podgrzewana przez magmę wydostaje się na powierzchnię. Tworzy gorące źródła. Niektóre z nich są wykorzystywane do ogrzewania domów.
Gejzery to gorące źródła, które wyrzucają wodę i parę w powietrze. Najbardziej znany gejzer na Islandii to Strokkur.
Energia geotermalna jest odnawialnym źródłem energii. Islandia wykorzystuje ją w dużym stopniu.
Podsumowanie
Islandia leży na granicy płyt litosfery. Konkretnie na granicy płyty północnoamerykańskiej i płyty euroazjatyckiej. Jest to granica dywergentna. Płyty się od siebie oddalają. Powoduje to aktywność wulkaniczną, trzęsienia ziemi oraz występowanie gorących źródeł i gejzerów. Pamiętaj o tych trzech elementach!
Mam nadzieję, że to pomogło! Powodzenia na egzaminie!
