Witaj! Nauczymy się razem dzielenia pisemnego przez liczby jednocyfrowe. Przygotuj ołówek i kartkę. Będzie ciekawie!
Krok 1: Ustawiamy działanie
Wyobraź sobie, że masz 584 cukierki. Chcesz je podzielić równo między 4 przyjaciół. Zapisz to tak:
584 : 4 =
Teraz narysuj "domek". To linia pionowa i pozioma, która otacza liczbę dzieloną (584). Liczbę, przez którą dzielisz (4) piszesz przed domkiem.
_____ 4 | 584
Pomyśl o tym jak o podziale domu na pokoje. My dzielimy cukierki!
Krok 2: Dzielimy pierwszą cyfrę
Spójrz na pierwszą cyfrę liczby 584, czyli 5. Zastanów się: ile razy 4 mieści się w 5?
Odpowiedź to 1. Bo 4 x 1 = 4. Napisz 1 nad 5 w "domku".
1___ 4 | 584
Krok 3: Mnożymy i odejmujemy
Teraz pomnóż 1 (którą napisałeś/aś nad domkiem) przez 4 (liczbę przed domkiem). 1 x 4 = 4. Napisz 4 pod 5 w "domku".
1___ 4 | 584 4
Teraz odejmij 4 od 5. 5 - 4 = 1. Napisz 1 pod 4.
1___ 4 | 584 4 -- 1
Pomyśl o tym jak o zabieraniu cukierków. Zabrałeś/aś 4 cukierki, zostało Ci 1.
Krok 4: Ściągamy kolejną cyfrę
Ściągnij kolejną cyfrę z liczby 584, czyli 8, i napisz ją obok 1, którą masz na dole. Teraz masz liczbę 18.
1___ 4 | 584 4 -- 18
Wyobraź sobie, że do tego jednego cukierka, który Ci został, dołączyło kolejnych osiem cukierków.
Krok 5: Dzielimy, mnożymy, odejmujemy (ponownie!)
Teraz dzielimy 18 przez 4. Ile razy 4 mieści się w 18? Pomyśl o tabliczce mnożenia! Odpowiedź to 4 (bo 4 x 4 = 16).
Napisz 4 obok 1 nad "domkiem".
14__ 4 | 584 4 -- 18
Pomnóż 4 (którą właśnie napisałeś/aś) przez 4 (liczbę przed domkiem). 4 x 4 = 16. Napisz 16 pod 18.
14__ 4 | 584 4 -- 18 16
Odejmij 16 od 18. 18 - 16 = 2. Napisz 2 pod 16.
14__ 4 | 584 4 -- 18 16 -- 2
Znowu zabierasz cukierki! Miałeś/aś 18 cukierków, zabrałeś/aś 16, zostały Ci 2.
Krok 6: Ściągamy ostatnią cyfrę
Ściągnij ostatnią cyfrę z liczby 584, czyli 4, i napisz ją obok 2, którą masz na dole. Teraz masz liczbę 24.
14__ 4 | 584 4 -- 18 16 -- 24
Do tych dwóch cukierków, które Ci zostały, dołączyły kolejne cztery.
Krok 7: Dzielimy, mnożymy, odejmujemy (po raz ostatni!)
Teraz dzielimy 24 przez 4. Ile razy 4 mieści się w 24? Odpowiedź to 6 (bo 4 x 6 = 24).
Napisz 6 obok 14 nad "domkiem".
146 4 | 584 4 -- 18 16 -- 24
Pomnóż 6 (którą właśnie napisałeś/aś) przez 4 (liczbę przed domkiem). 6 x 4 = 24. Napisz 24 pod 24.
146 4 | 584 4 -- 18 16 -- 24 24
Odejmij 24 od 24. 24 - 24 = 0. Napisz 0 pod 24.
146 4 | 584 4 -- 18 16 -- 24 24 -- 0
Zabrałeś/aś wszystkie cukierki! Nie zostało nic.
Krok 8: Wynik
Liczba, którą masz nad "domkiem", to wynik dzielenia. W naszym przypadku to 146.
584 : 4 = 146
To znaczy, że każdy z Twoich 4 przyjaciół dostanie po 146 cukierków.
Co jeśli zostaje reszta?
Czasami, po wykonaniu wszystkich kroków, na dole zostaje jakaś liczba, która jest mniejsza od liczby, przez którą dzielimy. To jest reszta.
Na przykład, gdybyś dzielił/a 585 przez 4, to wynik byłby 146 reszty 1. Oznaczałoby to, że każdemu z przyjaciół dasz 146 cukierków i Tobie zostanie 1 cukierka.
Pamiętaj! Dzielenie pisemne to jak układanie puzzli. Potrzebujesz trochę praktyki, ale z czasem stanie się proste i przyjemne!
Ćwicz, ćwicz i jeszcze raz ćwicz! Powodzenia!
