Hej! Dziś odkryjemy tajemnice Skrzypu polnego, rośliny, którą pewnie widziałeś/aś na łące lub polu. Skupimy się na tym, jak rośnie i się rozmnaża.
Rozmnażanie przez zarodniki: Wiosenne przygody
Wyobraź sobie, że Skrzyp polny to taki superbohater, który ma dwa stroje. Jeden zakłada wiosną, a drugi latem. Wiosną, w marcu i kwietniu, pojawia się jego specjalny strój.
W tym stroju nie jest zielony i puszysty, jak drzewa latem. Jest blady, brązowawy i wygląda trochę jak szparag. Nazywamy go pędem zarodnionośnym.
Na szczycie tego pędu znajduje się kłos zarodnionośny, czyli taka "główka". To w niej mieszczą się zarodnie. Zarodnie to jak małe torebki, wypełnione po brzegi zarodnikami.
Pomyśl o zarodnikach jak o pyłku kwiatowym, ale jeszcze mniejszych. Są tak drobne, że wiatr może je swobodnie unosić. To jakby wysyłać maleńkie nasionka w podróż!
Gdy zarodnie dojrzeją, pękają. Uwalniają miliony zarodników, które unoszą się w powietrzu. To trochę jak dmuchanie na dmuchawiec – rozsyłamy maleńkie "parasolki" w świat.
Jeśli zarodnik wyląduje w odpowiednim miejscu – wilgotnym i zacienionym – zaczyna kiełkować. Zamienia się w malutki, zielony twór, przypominający serduszko. Nazywamy go przedrośle.
Przedrośle jest bardzo małe i delikatne. Potrzebuje dużo wilgoci, żeby przeżyć. Pomyśl o nim jak o maleńkiej sadzonce, którą musisz podlewać codziennie.
Na przedroślu tworzą się plemnie i rodnie. To jakby "kwiaty" na tym małym serduszku, tylko niewidoczne gołym okiem.
W plemniach powstają plemniki, a w rodniach – komórki jajowe. Plemniki muszą przepłynąć do komórki jajowej, żeby doszło do zapłodnienia. Potrzebują do tego wody – deszczu lub rosy.
Po zapłodnieniu, z komórki jajowej rozwija się młoda roślina Skrzypu polnego. To jakby z maleńkiego ziarenka wyrastał cały las!
Rozmnażanie wegetatywne: Kłącza w akcji
Skrzyp polny ma jeszcze jeden supermocny sposób na rozmnażanie. Potrafi rosnąć i rozprzestrzeniać się pod ziemią, dzięki swoim kłączom.
Kłącza to takie podziemne pędy, podobne do korzeni, ale pełniące funkcję łodygi. Wyobraź sobie, że to taki podziemny korytarz, po którym Skrzyp polny wędruje w poszukiwaniu nowych miejsc do życia.
Z kłączy wyrastają nowe pędy Skrzypu polnego. To tak, jakby z jednego korzenia wyrastało wiele drzewek.
Dzięki kłączom Skrzyp polny może tworzyć całe kolonie. Z jednego małego fragmentu kłącza może wyrosnąć całe pole Skrzypu!
To dlatego tak trudno pozbyć się Skrzypu polnego z ogrodu. Nawet jeśli wyrwiesz wszystkie pędy, pod ziemią nadal pozostają kłącza, które mogą wypuścić nowe rośliny.
Letnie pędy: Zielony strój superbohatera
Kiedy wiosenne pędy zarodnionośne uschną, pojawia się drugi strój Skrzypu polnego. To jego letnia, zielona wersja. Nazywamy ją pędem płonnym.
Pęd płonny jest wysoki, zielony i wygląda jak miniaturowe drzewko. Ma wiele gałązek, które wyrastają z węzłów na łodydze. To jakby małe ramiona, które wyciągają się do słońca.
Pędy płonne przeprowadzają fotosyntezę. To znaczy, że pobierają energię ze słońca i zamieniają ją w pokarm. To jakby Skrzyp polny jadł słońce i rósł w siłę!
Pędy płonne gromadzą zapasy na zimę w kłączach. To jakby Skrzyp polny robił zapasy jedzenia na trudne czasy.
Na zimę pędy płonne usychają, ale kłącza pozostają w ziemi. Czekają na wiosnę, żeby wypuścić nowe pędy zarodnionośne i płonne. Cykl się powtarza.
Podsumowanie
Skrzyp polny to roślina, która rozmnaża się na dwa sposoby: przez zarodniki i przez kłącza. To sprawia, że jest bardzo wytrzymała i łatwo się rozprzestrzenia.
Pamiętaj: Wiosną Skrzyp polny zakłada brązowy strój i rozsiewa zarodniki. Latem nosi zielony strój i gromadzi zapasy na zimę.
Teraz już wiesz wszystko o cyklu rozwojowym Skrzypu polnego! Mam nadzieję, że następnym razem, gdy go zobaczysz, spojrzysz na niego z większą ciekawością.
Powodzenia w dalszej nauce botaniki!
