Hej! Gotowi, by ogarnąć narrację trzecioosobową? Super! Przygotuj się na konkretną dawkę wiedzy.
Co to jest Narracja Trzecioosobowa?
Narracja trzecioosobowa to sposób opowiadania historii. Narrator nie jest postacią w opowieści. On (lub ona) stoi z boku.
Widzimy wydarzenia z zewnątrz. Narrator opisuje, co robią i myślą bohaterowie.
Pamiętaj: narrator nie używa zaimków "ja" ani "my".
Zaimki Osobowe w Narracji Trzecioosobowej
Narrator używa zaimków takich jak: on, ona, ono, oni, one.
Przykłady:
- On pobiegł do sklepu.
- Ona uśmiechnęła się szeroko.
- Oni wrócili zmęczeni.
Rodzaje Narracji Trzecioosobowej
Istnieją różne rodzaje narracji trzecioosobowej. Dwa główne to: narracja trzecioosobowa wszechwiedząca i narracja trzecioosobowa ograniczona.
Narracja Trzecioosobowa Wszechwiedząca
W narracji trzecioosobowej wszechwiedzącej narrator wie wszystko. Zna myśli, uczucia i motywacje wszystkich postaci.
Może przeskakiwać między różnymi postaciami. Może opisywać wydarzenia z różnych perspektyw.
Narrator wszechwiedzący to jakby "Bóg" opowieści. Wszystko widzi i wszystko wie.
Przykład:
Anna pomyślała, że to zły pomysł. Jan, z kolei, był pełen entuzjazmu. Narrator wiedział, że oboje się mylą.
Narracja Trzecioosobowa Ograniczona
W narracji trzecioosobowej ograniczonej narrator skupia się na jednej postaci. Widzimy świat z jej perspektywy. Znamy jej myśli i uczucia.
Nie wiemy, co myślą inne postacie. Możemy się tylko domyślać na podstawie ich zachowania.
To tak, jakbyśmy patrzyli na świat przez oczy wybranej postaci.
Przykład:
Maria szła ulicą, czując narastający niepokój. Widziała zbliżającego się mężczyznę. Zastanawiała się, czego chce. (Nie wiemy, co myśli mężczyzna.)
Narracja Trzecioosobowa Obiektywna
Czasami spotykamy się z narracją trzecioosobową obiektywną. Narrator opisuje tylko to, co widzi i słyszy. Nie wchodzi w myśli ani uczucia postaci.
To jakbyśmy oglądali film. Widzimy akcję, ale nie znamy wewnętrznych przeżyć bohaterów.
Przykład:
Piotr wszedł do pokoju. Zamknął drzwi. Usiadł przy biurku. Włączył komputer.
Kiedy Wybrać Narrację Trzecioosobową?
Narracja trzecioosobowa jest dobra, gdy chcesz pokazać szerszy obraz. Pozwala na opis wielu postaci i miejsc.
Jest idealna, gdy chcesz zachować dystans. Unikasz wtedy subiektywnego punktu widzenia.
Narracja wszechwiedząca daje dużą kontrolę nad historią. Możesz ujawniać informacje stopniowo. Możesz budować napięcie.
Narracja ograniczona pozwala na głębsze wejście w psychikę bohatera. Czytelnik może się z nim utożsamić.
Przykłady w Literaturze
Wiele znanych książek jest napisanych w narracji trzecioosobowej. Na przykład:
- Harry Potter (często narracja ograniczona, skupiona na Harrym)
- Władca Pierścieni (narracja wszechwiedząca, pokazująca różne perspektywy)
- Duma i uprzedzenie (często narracja ograniczona, skupiona na Elizabeth Bennet)
Ćwiczenia
Spróbuj napisać krótki fragment tekstu. Najpierw w narracji trzecioosobowej wszechwiedzącej. Potem w ograniczonej. Zauważ różnicę!
Pomyśl o swojej ulubionej książce. Spróbuj określić, jaki typ narracji został w niej użyty.
Podsumowanie
Narracja trzecioosobowa to opowiadanie historii z perspektywy zewnętrznego obserwatora.
Najważniejsze typy to: wszechwiedząca (narrator wie wszystko) i ograniczona (narrator skupia się na jednej postaci).
Narrator używa zaimków: on, ona, ono, oni, one.
Wykorzystanie narracji trzecioosobowej pozwala na elastyczność. Możesz kontrolować, ile i jakie informacje przekazujesz czytelnikowi.
Dobra robota! Teraz narracja trzecioosobowa nie ma przed Tobą tajemnic. Powodzenia na egzaminie!
