Zima to trudny czas dla wielu zwierząt.
Brakuje jedzenia.
Temperatura spada.
Niektóre zwierzęta znalazły sprytny sposób na przetrwanie.
Śpią przez całą zimę!
Czym jest sen zimowy?
Sen zimowy, czyli hibernacja, to stan, w którym zwierzę obniża swoją temperaturę ciała.
Zwalnia tętno.
Spowalnia oddech.
Zmniejsza aktywność metaboliczną.
Wyobraź sobie, że to tak jak wyłączenie większości funkcji w komputerze, aby oszczędzać energię!
Dzięki temu zwierzę zużywa minimalną ilość energii.
Przetrwa zimę bez jedzenia.
Ważne: Sen zimowy to nie to samo co zwykły sen!
To o wiele głębszy stan.
Kto zapada w sen zimowy?
Wiele zwierząt w Polsce i na świecie zapada w sen zimowy.
Zalezy to od klimatu i dostepnosci jedzenia.
Ssaki
Do ssaków zapadających w sen zimowy należą:
Nietoperze:Nietoperze to jedne z najbardziej znanych zwierząt zapadających w sen zimowy.
Zazwyczaj hibernują w jaskiniach lub starych budynkach.
Szukają miejsc, gdzie jest stała temperatura.
Jeże: Jeże przygotowują się do zimy, gromadząc zapasy tłuszczu.
Budują gniazda z liści i trawy.
Śpią w nich przez całą zimę.
Świstaki:Świstaki to duże gryzonie, które żyją w górach.
Kopią nory, w których spędzają zimę.
Susły: Susły to mniejsze gryzonie, podobne do świstaków.
Również zapadają w sen zimowy w norach.
Nornice: Nie wszystkie nornice hibernują, ale niektóre gatunki tak.
Borsuki:Borsuki w Polsce hibernują nieregularnie, tylko gdy zima jest bardzo surowa.
Niedźwiedzie:Niedźwiedzie to przykład zwierząt, które zapadają w sen zimowy, ale nie hibernują w pełni.
Ich temperatura ciała obniża się tylko nieznacznie.
Mogą się budzić w trakcie zimy.
Płazy i gady
Również niektóre płazy i gady zapadają w stan odrętwienia na zimę.
Jest to podobne do hibernacji, ale nazywane jest estiwacją w przypadku cieplejszych klimatów lub brumacją, kiedy temperatura jest niska.
Żaby: Niektóre żaby, takie jak żaba trawna, zakopują się w mule na dnie zbiorników wodnych.
Oddychają przez skórę.
Ropuchy: Ropuchy zakopują się w ziemi lub pod korzeniami drzew.
Jaszczurki: Niektóre jaszczurki, np. zwinka, zagrzebują się w ziemi.
Węże:Węże gromadzą się w kryjówkach, np. w norach, i tam przeczekują zimę.
Owady
Nawet niektóre owady potrafią przetrwać zimę w stanie uśpienia.
Motyle: Niektóre motyle, np. rusałka admirał, zimują jako poczwarki lub dorosłe osobniki.
Trzmiele: Trzmiele zimują jako zapłodnione samice.
Szukają schronienia w ziemi lub pod korą drzew.
Jak zwierzęta przygotowują się do snu zimowego?
Przygotowania do snu zimowego są bardzo ważne.
Zwierzęta muszą zgromadzić zapasy energii.
Gromadzenie tłuszczu: Zwierzęta jedzą więcej niż zwykle jesienią.
Magazynują tłuszcz w swoim ciele.
Tłuszcz jest źródłem energii podczas snu zimowego.
Budowanie gniazd i nor: Zwierzęta budują schronienia, w których będą spać.
Gniazda i nory chronią przed zimnem i drapieżnikami.
Szukanie odpowiedniego miejsca: Zwierzęta szukają miejsc, gdzie temperatura jest stabilna.
Często są to jaskinie, nory lub zbiorniki wodne.
Czy wszystkie zwierzęta śpią tak samo?
Nie, sen zimowy może wyglądać różnie u różnych zwierząt.
Głębokość snu: Niektóre zwierzęta śpią bardzo głęboko.
Ich temperatura ciała spada do bardzo niskiego poziomu.
Inne zwierzęta śpią płycej.
Mogą się budzić w trakcie zimy.
Długość snu: Długość snu zimowego zależy od gatunku i warunków pogodowych.
Niektóre zwierzęta śpią kilka miesięcy.
Inne tylko kilka tygodni.
Przebudzenie: Przebudzenie ze snu zimowego jest procesem powolnym.
Zwierzę musi stopniowo podnieść swoją temperaturę ciała i przywrócić normalne funkcje organizmu.
Dlaczego zwierzęta zapadają w sen zimowy?
Sen zimowy to strategia przetrwania.
Pozwala zwierzętom przetrwać trudne warunki zimowe.
Brak jedzenia: Zimą brakuje jedzenia dla wielu zwierząt.
Sen zimowy pozwala im przetrwać bez jedzenia.
Niskie temperatury: Niskie temperatury wymagają dużych nakładów energii na utrzymanie ciepła.
Sen zimowy zmniejsza zapotrzebowanie na energię.
Przykłady z życia codziennego
Możemy zaobserwować sen zimowy w naszym otoczeniu.
Jeże w ogrodzie: Jeśli masz ogród, możesz zauważyć, że jeże znikają na zimę.
Oznacza to, że zapadły w sen zimowy.
Nietoperze w jaskiniach: Jeśli mieszkasz w pobliżu jaskini, możesz zobaczyć nietoperze hibernujące w niej zimą.
Żaby w stawie: Wiosną, kiedy roztapia się lód na stawie, możesz zobaczyć żaby wybudzające się ze snu zimowego.
Sen zimowy to fascynujący proces.
Pokazuje, jak zwierzęta potrafią dostosować się do trudnych warunków.
Mam nadzieje, że po tej prezentacji lepiej rozumiesz to zjawisko.
