Po Kongresie Wiedeńskim, sytuacja Ziem Polskich uległa drastycznej zmianie.
Kongres Wiedeński miał miejsce w latach 1814-1815. Jego celem było ustalenie nowego porządku w Europie po upadku Napoleona Bonaparte.
Sprawa polska była jedną z wielu kwestii omawianych podczas kongresu. Niestety, nadzieje Polaków na odzyskanie niepodległości okazały się płonne.
Podział Ziem Polskich
Kongres Wiedeński potwierdził rozbiory Polski. Ziemie Polskie zostały podzielone między trzy mocarstwa: Rosję, Prusy i Austrię.
Królestwo Polskie (Kongresówka)
Największa część ziem polskich przypadła Rosji. Utworzono tzw. Królestwo Polskie, zwane także Kongresówką.
Kongresówka miała być połączona unią personalną z Rosją. Oznaczało to, że car rosyjski był jednocześnie królem polskim.
Aleksander I, car rosyjski, nadał Królestwu Polskiemu konstytucję. Była to konstytucja liberalna, gwarantująca pewne swobody obywatelskie, takie jak wolność słowa i wyznania.
Kongresówka posiadała własny sejm, rząd i wojsko. Językiem urzędowym był język polski.
Jednak władza cara była nadrzędna. Miał on prawo weta wobec uchwał sejmu i mianował urzędników.
Po śmierci Aleksandra I, na tron wstąpił Mikołaj I. Władza stała się bardziej autorytarna. Ograniczono swobody obywatelskie.
Powstanie listopadowe w 1830 roku wybuchło w Królestwie Polskim. Po jego upadku, Kongresówka została wcielona do Rosji. Zlikwidowano konstytucję i polskie instytucje.
Wielkie Księstwo Poznańskie
Prusy otrzymały Wielkie Księstwo Poznańskie. Obejmowało ono tereny Wielkopolski.
Początkowo Prusy obiecywały Polakom autonomię. Obietnice te nie zostały jednak spełnione.
Prowadzono germanizację. Język niemiecki wprowadzano do szkół i urzędów.
Polacy byli dyskryminowani ekonomicznie i politycznie. Starano się ograniczyć ich wpływ na życie społeczne.
Mimo to, Polacy w Wielkim Księstwie Poznańskim rozwijali polską kulturę i gospodarkę. Powstawały organizacje społeczne i gospodarcze.
Rzeczpospolita Krakowska (Wolne Miasto Kraków)
Kraków i okolice utworzyły Rzeczpospolitą Krakowską, zwane także Wolnym Miastem Krakowem.
Był to niewielki obszar, pozostający pod kontrolą Austrii, Prus i Rosji.
Rzeczpospolita Krakowska miała własny senat i konstytucję. Była ośrodkiem polskiej kultury i nauki.
W 1846 roku, po powstaniu krakowskim, Rzeczpospolita Krakowska została wcielona do Austrii.
Galicja
Austria zatrzymała Galicję, czyli tereny Małopolski i Rusi Czerwonej.
Początkowo Austria prowadziła politykę germanizacji. Z czasem jednak zaczęła tolerować polską kulturę i język.
Galicja stała się centrum polskiego życia kulturalnego i politycznego. Rozwijała się autonomia galicyjska.
W Galicji działały polskie organizacje polityczne, społeczne i kulturalne. Funkcjonowały polskie szkoły i uniwersytety.
Skutki Kongresu Wiedeńskiego dla Ziem Polskich
Kongres Wiedeński utrwalił rozbiory Polski. Ziemie Polskie znalazły się pod panowaniem obcych mocarstw.
Polacy dążyli do odzyskania niepodległości. Organizowali powstania i działali w organizacjach konspiracyjnych.
Podział Ziem Polskich wpłynął na rozwój gospodarczy i społeczny. Każdy z zaborów miał własną politykę i system prawny.
Mimo trudnej sytuacji, Polacy pielęgnowali polską kulturę i język. Dzięki temu przetrwali okres zaborów i odzyskali niepodległość w 1918 roku.
Sytuacja po Kongresie Wiedeńskim to okres zmagań o zachowanie polskości i dążenie do niepodległości. Ziemie Polskie, choć podzielone, wciąż żyły nadzieją na odrodzenie.
