Wiele osób kojarzy Zespół Stresu Pourazowego (PTSD) głównie z objawami psychicznymi. Takimi jak koszmary senne lub natrętne wspomnienia. Jednak PTSD ma również silny wpływ na ciało.
Czym jest PTSD?
PTSD to zaburzenie psychiczne. Rozwija się po doświadczeniu traumatycznego wydarzenia. Mogą to być wypadki, napaści, katastrofy naturalne lub wojna. Nie każdy, kto przeżyje traumę, rozwinie PTSD. Ważna jest indywidualna reakcja i zdolność radzenia sobie ze stresem.
Diagnozę stawia lekarz lub psycholog. Opiera się na kryteriach zawartych w klasyfikacjach diagnostycznych, takich jak DSM-5.
Fizyczne objawy PTSD
Objawy fizyczne PTSD są często pomijane. Są one równie ważne jak objawy psychiczne. Mogą znacząco wpływać na codzienne funkcjonowanie.
Zaburzenia snu
Problemy ze snem są bardzo częste. Osoby z PTSD często doświadczają bezsenności. Mają trudności z zasypianiem lub utrzymaniem snu. Mogą się budzić w nocy z powodu koszmarów sennych związanych z traumą.
Te koszmary są często bardzo realistyczne i przerażające. Powodują silny stres i niepokój. Brak snu wpływa negatywnie na funkcjonowanie w ciągu dnia. Powoduje zmęczenie, problemy z koncentracją i drażliwość.
Bóle i dolegliwości
Częstym objawem są przewlekłe bóle. Mogą to być bóle głowy, bóle mięśni lub bóle brzucha. Ciało reaguje na chroniczny stres i napięcie. To prowadzi do fizycznych dolegliwości.
Osoby z PTSD często cierpią na fibromialgię. Charakteryzuje się ona rozległym bólem mięśni i tkliwością w określonych punktach ciała. Bóle mogą być nasilane przez przypomnienia o traumie.
Problemy z układem pokarmowym
Stres i trauma mogą silnie wpływać na układ pokarmowy. Powodują problemy takie jak bóle brzucha, nudności, biegunki lub zaparcia. Zespół jelita drażliwego (IBS) jest częstszy u osób z PTSD.
Stres wpływa na perystaltykę jelit. Zakłóca równowagę mikroflory jelitowej. To prowadzi do problemów trawiennych. Mogą się również pojawić zmiany w apetycie. Niektóre osoby jedzą za dużo, aby stłumić emocje, inne tracą apetyt.
Wzmożona czujność i reakcja zaskoczenia
Osoby z PTSD często żyją w stanie ciągłej gotowości. Mają wzmożoną czujność i łatwo się przestraszają. Nawet niespodziewany dźwięk może wywołać silną reakcję zaskoczenia.
To nadmierne pobudzenie układu nerwowego. Prowadzi do chronicznego napięcia mięśni. Powoduje drżenie rąk lub kołatanie serca. Osoby z PTSD mogą być stale "na krawędzi".
Problemy z układem krążenia
Stres związany z PTSD może wpływać na układ krążenia. Objawia się to podwyższonym ciśnieniem krwi i przyspieszonym biciem serca. Zwiększa to ryzyko chorób sercowo-naczyniowych.
Napady paniki są częste u osób z PTSD. Powodują nagłe przyspieszenie akcji serca, duszności i zawroty głowy. To jest bardzo przerażające i pogłębia lęk.
Zaburzenia hormonalne
PTSD może wpływać na gospodarkę hormonalną. Szczególnie na poziom kortyzolu (hormonu stresu). U niektórych osób poziom kortyzolu jest podwyższony. U innych – obniżony.
Zaburzenia hormonalne wpływają na nastrój, energię i sen. Mogą również przyczyniać się do problemów z wagą i metabolizmem.
Inne objawy
Do innych fizycznych objawów PTSD należą: zawroty głowy, omdlenia, problemy z oddychaniem, nadmierne pocenie się i osłabienie odporności. Osoby z PTSD są bardziej podatne na infekcje.
Radzenie sobie z fizycznymi objawami PTSD
Istnieje wiele sposobów radzenia sobie z fizycznymi objawami PTSD. Ważne jest znalezienie strategii, które są skuteczne dla danej osoby.
Psychoterapia: Terapia poznawczo-behawioralna (CBT) i terapia EMDR (Desensytyzacja i Przetwarzanie za Pomocą Ruchów Oczu) są skuteczne w leczeniu PTSD. Pomagają przepracować traumę i zmniejszyć objawy.
Farmakoterapia: Leki przeciwdepresyjne i przeciwlękowe mogą pomóc w kontrolowaniu objawów PTSD. Ważne jest skonsultowanie się z lekarzem w celu dobrania odpowiednich leków.
Techniki relaksacyjne: Techniki relaksacyjne, takie jak medytacja, joga i głębokie oddychanie, mogą pomóc w redukcji stresu i napięcia mięśniowego. Regularne ćwiczenia fizyczne również przynoszą korzyści.
Zdrowy styl życia: Zdrowa dieta, regularny sen i unikanie używek (alkohol, narkotyki) są ważne dla ogólnego stanu zdrowia i samopoczucia. Wsparcie społeczne ze strony rodziny i przyjaciół jest również bardzo ważne.
Biofeedback: Biofeedback to technika, która pozwala nauczyć się kontrolować funkcje fizjologiczne, takie jak tętno i napięcie mięśniowe. Może być pomocny w redukcji objawów PTSD.
Pamiętaj, że szukanie pomocy to oznaka siły. Jeśli doświadczasz objawów PTSD, skonsultuj się z lekarzem lub psychologiem. Wczesna interwencja może znacząco poprawić jakość życia.
