Hej Studencie! Przygotuj się na egzamin z Perfekt w języku niemieckim! Ten przewodnik pomoże Ci zrozumieć i opanować ten czas.
Co to jest Perfekt?
Perfekt to czas przeszły złożony. Używamy go, aby mówić o czynnościach, które miały miejsce w przeszłości i mają związek z teraźniejszością.
Ważne! To jeden z najczęściej używanych czasów przeszłych w języku niemieckim, szczególnie w mowie potocznej.
Jak tworzymy Perfekt?
Perfekt składa się z dwóch części:
- Czasownik posiłkowy: haben lub sein.
- Partizip Perfekt (imiesłów bierny przeszły) czasownika głównego.
Przykład: Ich habe das Buch gelesen. (Przeczytałem książkę.)
Kiedy używamy haben?
Większość czasowników tworzy Perfekt z czasownikiem posiłkowym haben.
Dotyczy to przede wszystkim:
- Czasowników przechodnich (takich, które mają dopełnienie). Np. lesen (czytać): Ich habe das Buch gelesen.
- Czasowników zwrotnych. Np. sich waschen (myć się): Ich habe mich gewaschen.
- Większości czasowników nieprzechodnich, które nie wyrażają ruchu lub zmiany stanu. Np. arbeiten (pracować): Ich habe gearbeitet.
Zapamiętaj! Jeśli masz wątpliwości, haben jest zazwyczaj dobrym wyborem.
Kiedy używamy sein?
Czasownik posiłkowy sein używamy w następujących przypadkach:
- Czasowniki wyrażające ruch. Np. gehen (iść): Ich bin nach Hause gegangen.
- Czasowniki wyrażające zmianę stanu. Np. einschlafen (zasypiać): Ich bin eingeschlafen.
- Czasowniki sein (być), werden (stawać się), bleiben (zostawać). Np. Ich bin zu Hause gewesen.
Uwaga! Lista czasowników tworzących Perfekt z sein jest krótsza niż tych z haben. Warto ją zapamiętać!
Jak tworzymy Partizip Perfekt?
Tworzenie Partizip Perfekt zależy od tego, czy czasownik jest regularny (słaby) czy nieregularny (mocny).
Czasowniki regularne (słabe)
Formuła: ge- + temat czasownika + -t
Przykład: spielen (grać) -> gespielt.
Jeśli temat czasownika kończy się na -d, -t, -m, -n po spółgłosce, dodajemy -et:
Przykład: arbeiten (pracować) -> gearbeitet.
Czasowniki nieregularne (mocne)
Tutaj sprawa się komplikuje. Czasowniki nieregularne mają swoje własne formy Partizip Perfekt. Zazwyczaj zmieniają samogłoskę w temacie i kończą się na -en.
Przykład: lesen (czytać) -> gelesen.
Ważne! Formy Partizip Perfekt czasowników nieregularnych trzeba się nauczyć na pamięć! Korzystaj ze słownika lub tabeli czasowników nieregularnych.
Czasowniki z przedrostkami nierozdzielnymi
Przedrostki nierozdzielne to np. be-, ge-, er-, ver-, zer-, ent-, miss-. W przypadku takich czasowników nie dodajemy ge- przed Partizip Perfekt.
Przykład: besuchen (odwiedzać) -> besucht.
Czasowniki z przedrostkami rozdzielnymi
Przedrostki rozdzielne to np. ab-, an-, auf-, aus-, ein-, mit-, zu-. W przypadku takich czasowników ge- wstawiamy między przedrostek a temat czasownika.
Przykład: ankommen (przyjeżdżać) -> angekommen.
Szyk zdania w Perfekt
W zdaniu oznajmującym:
Podmiot + haben/sein + reszta zdania + Partizip Perfekt
Przykład: Ich habe gestern ein Buch gelesen.
W pytaniach:
Haben/sein + podmiot + reszta zdania + Partizip Perfekt
Przykład: Hast du gestern ein Buch gelesen?
Pamiętaj! Czasownik posiłkowy (haben/sein) zawsze zajmuje drugie miejsce w zdaniu oznajmującym i pierwsze miejsce w pytaniu.
Typowe błędy
- Zły wybór czasownika posiłkowego (haben/sein).
- Niepoprawna forma Partizip Perfekt, szczególnie w przypadku czasowników nieregularnych.
- Zły szyk zdania.
Jak się uczyć?
- Powtarzaj tabele czasowników nieregularnych.
- Rób ćwiczenia, aby utrwalić zasady.
- Czytaj teksty po niemiecku i zwracaj uwagę na użycie Perfekt.
- Mów po niemiecku i używaj Perfekt w rozmowach.
Podsumowanie
Perfekt to ważny czas przeszły w języku niemieckim. Składa się z czasownika posiłkowego (haben lub sein) i Partizip Perfekt.
Większość czasowników tworzy Perfekt z haben. Z sein tworzą czasowniki ruchu, zmiany stanu oraz sein, werden, bleiben.
Formy Partizip Perfekt czasowników nieregularnych trzeba się nauczyć na pamięć.
Ćwicz, ćwicz i jeszcze raz ćwicz! Powodzenia na egzaminie!
Das schaffst du!
