Hej! Gotowi na powtórkę z zarodników na liściach paproci? Super! Zaczynamy, krok po kroku. Bez obaw, damy radę!
Co to są Zarodniki?
Zacznijmy od podstaw. Zarodniki to pojedyncze komórki służące do rozmnażania. Trochę jak nasiona, ale u roślin niższych, np. paproci.
Paprocie nie kwitną i nie mają nasion. Zamiast tego, wykorzystują właśnie zarodniki do rozmnażania.
Gdzie Znajdziemy Zarodniki na Liściach Paproci?
Teraz clue programu: gdzie szukać tych zarodników? Otóż, na spodniej stronie liści paproci!
Zazwyczaj są zgrupowane w strukturach zwanych zarodniami. Te zarodnie tworzą charakterystyczne kupki, które nazywamy sorami (sorus – liczba pojedyncza).
Sorus to grupa zarodni. Wygląda jak mała kropka lub kreska na spodniej stronie liścia.
Wygląd Sorów
Sory mogą mieć różne kształty: okrągłe, podłużne, nerkowate. Zależy to od gatunku paproci.
Kolor sorów też może być różny: zielony, brązowy, czarny. Zmienia się wraz z dojrzewaniem zarodników.
Czasem sory są przykryte błonką, zwaną zawijką (indusium). Zawijka chroni zarodnie przed wysychaniem.
Budowa Zarodni
Skupmy się teraz na samej zarodni. To w niej powstają zarodniki.
Zarodnia ma kształt woreczka. W środku znajdują się komórki macierzyste zarodników.
Komórki macierzyste przechodzą podział mejotyczny, tworząc haploidalne zarodniki.
Kiedy zarodnia dojrzeje, pęka i uwalnia zarodniki do środowiska.
Cykl Rozwojowy Paproci
Rozmnażanie paproci to trochę bardziej skomplikowana sprawa niż u roślin nasiennych. Mamy tu do czynienia z przemianą pokoleń.
Zarodniki, uwolnione z zarodni, kiełkują i tworzą przedrośle (prothallium).
Przedrośle to mała, sercowata roślinka. Jest niezależna, ale potrzebuje wilgoci do życia.
Na przedroślu powstają organy płciowe: rodnie (archegonia) i plemnie (antheridia).
W rodniach powstają komórki jajowe, a w plemniach – plemniki.
Plemniki, pływając w wodzie, docierają do komórki jajowej i ją zapładniają.
Z zapłodnionej komórki jajowej rozwija się młoda paproć, czyli sporofit. Sporofit to pokolenie dominujące u paproci.
Sporofit (czyli nasza paproć, którą widzimy) wytwarza zarodnie, i koło się zamyka.
Znaczenie Zarodników
Zarodniki są kluczowe dla rozmnażania paproci i ich przetrwania.
Dzięki nim paprocie mogą kolonizować nowe tereny.
Roznoszone przez wiatr, wodę lub zwierzęta, zarodniki trafiają w różne miejsca.
Jeśli warunki są sprzyjające, mogą wykiełkować i dać początek nowej paproci.
Podsumowanie
Powtórzmy najważniejsze punkty:
- Zarodniki to komórki służące do rozmnażania paproci.
- Znajdują się na spodniej stronie liści, w zarodniach.
- Zarodnie są zgrupowane w sorach.
- Sory mogą mieć różne kształty i kolory.
- Zarodniki kiełkują, tworząc przedrośle.
- Na przedroślu powstają organy płciowe.
- Z zapłodnionej komórki jajowej rozwija się sporofit.
I to tyle! Mam nadzieję, że teraz wszystko jest jasne i gotowi jesteście na egzamin. Pamiętajcie, spokój i opanowanie to podstawa! Powodzenia!
