Internet jest jak ogromny plac zabaw. Pełen gier, filmów i znajomych.
Ale, jak na każdym placu zabaw, czyhają tam też niebezpieczeństwa. Trzeba o nich wiedzieć, by móc się bawić bezpiecznie.
Niebezpieczne treści
Wyobraź sobie: wchodzisz do pokoju. Na ścianach są zdjęcia. Niektóre są ładne, inne straszne. W internecie jest podobnie.
Nie wszystkie strony są dobre dla dzieci. Mogą zawierać przemoc, wulgaryzmy, albo treści, które Cię zasmucą lub przestraszą.
To tak, jakbyś zobaczył bardzo straszną scenę w filmie. Możesz się przestraszyć i źle spać.
Co robić? Jeżeli natrafisz na coś niepokojącego, zamknij stronę. Powiedz o tym rodzicom, opiekunowi lub zaufanej osobie dorosłej. Oni Ci pomogą.
Fałszywe informacje
W internecie znajdziesz wiele informacji. Ale nie wszystkie są prawdziwe. Pomyśl o tym jak o plotkach w szkole. Nie wszystko, co słyszysz, jest prawdą.
Fake news, czyli fałszywe wiadomości, mogą wyglądać bardzo realistycznie. Mogą być udostępniane przez Twoich znajomych. Ale to nie znaczy, że są prawdziwe.
Jak rozpoznać fałszywą informację? Sprawdź, czy informacja pochodzi z wiarygodnego źródła. Porównaj ją z innymi źródłami. Zapytaj rodziców, czy dana informacja jest prawdziwa.
Kontakty z nieznajomymi
Pomyśl o swoim podwórku. Znasz wszystkich sąsiadów i dzieci, które się tam bawią. W internecie jest inaczej.
Możesz rozmawiać z osobami, których w ogóle nie znasz. Niektóre z nich mogą udawać kogoś innego. To tak, jakby ktoś założył maskę.
Nigdy nie podawaj swoich danych osobowych nieznajomym. Nie mów, jak się nazywasz, gdzie mieszkasz, ani do której szkoły chodzisz. To tak, jakbyś zostawił otwarte drzwi do swojego domu.
Nie spotykaj się z osobami poznanymi w internecie. Osoba po drugiej stronie ekranu może być zupełnie inna, niż myślisz. Zawsze powiedz o takich propozycjach rodzicom.
Cyberprzemoc
Cyberprzemoc to przemoc w internecie. To tak, jakby ktoś Ci dokuczał w szkole, tylko że robi to przez internet.
Może to być wyzywanie, ośmieszanie, publikowanie kompromitujących zdjęć lub filmów.
Cyberprzemoc jest tak samo zła, jak przemoc w realnym życiu. Może Cię zranić i sprawić, że będziesz się czuł samotny i przestraszony.
Co robić? Nie odpowiadaj na zaczepki. Zablokuj osobę, która Cię atakuje. Powiedz o tym rodzicom, nauczycielowi lub innej zaufanej osobie. Zachowaj dowody cyberprzemocy (np. zrzuty ekranu wiadomości).
Uzależnienie od internetu
Internet jest bardzo wciągający. Pomyśl o tym, jak o ulubionej grze. Możesz spędzać w niej całe dnie.
Zbyt długie korzystanie z internetu może prowadzić do uzależnienia. To tak, jakbyś jadł tylko słodycze. Na początku jest fajnie, ale potem zaczyna boleć brzuch.
Uzależnienie od internetu może powodować problemy ze snem, koncentracją i zdrowiem. Może też sprawić, że będziesz mniej czasu spędzać z rodziną i przyjaciółmi.
Jak uniknąć uzależnienia? Ustal limity czasu spędzanego w internecie. Znajdź inne zajęcia, które lubisz, np. sport, czytanie książek, spotkania z przyjaciółmi.
Ochrona prywatności
Pomyśl o swoich rzeczach, które masz w pokoju. Nie chcesz, żeby ktoś je brał bez Twojej zgody. W internecie też masz swoją prywatność.
Chroń swoje dane osobowe. Nie udostępniaj ich publicznie. Uważaj na to, co publikujesz w internecie. To tak, jakbyś wywiesił swoje zdjęcie na każdym słupie w mieście.
Ustaw silne hasła do swoich kont. Używaj różnych haseł do różnych kont. Nie udostępniaj swoich haseł nikomu.
Pamiętaj, że bezpieczny internet to świadomy internet. Mów o swoich obawach i ucz się, jak chronić siebie i swoich bliskich.
Razem możemy stworzyć bezpieczne środowisko online dla wszystkich!
