Cześć! Porozmawiajmy o zaburzeniach integracji sensorycznej u 10-latka. To może brzmieć skomplikowanie, ale postaram się to wyjaśnić prosto.
Wyobraź sobie, że twój mózg jest jak dyrygent orkiestry. Orkiestra to wszystkie twoje zmysły: wzrok, słuch, dotyk, smak, węch, propriocepcja (czucie własnego ciała) i układ przedsionkowy (równowaga).
Kiedy dyrygent dobrze współpracuje z muzykami, wszystko brzmi pięknie. Kiedy dyrygent ma problem, muzyka jest chaotyczna. Tak samo jest z mózgiem i zmysłami. Gdy mózg ma problem z organizowaniem informacji zmysłowych, mówimy o zaburzeniach integracji sensorycznej (ZIS).
Co to właściwie oznacza?
ZIS to problem z przetwarzaniem informacji, które odbieramy naszymi zmysłami. To nie znaczy, że zmysły nie działają. Po prostu mózg ma trudności z ich interpretacją i organizacją.
Pomyśl o tym jak o korku w komunikacji. Informacje płyną, ale gdzieś po drodze utykają.
Dla 10-latka z ZIS może to oznaczać wiele różnych rzeczy. Każde dziecko jest inne.
Przykłady z życia codziennego:
Nadwrażliwość na dotyk: Wyobraź sobie, że metka w koszulce drapie cię tak bardzo, że nie możesz się na niczym skupić. Albo że dotyk materiału jest dla ciebie nieznośny. Dla dziecka z ZIS to może być codzienność.
Podwrażliwość na dotyk: Z drugiej strony, niektóre dzieci z ZIS mogą nie odczuwać bólu tak intensywnie jak inni. Mogą się łatwo ranić i tego nie zauważać.
Problemy z równowagą: Jazda na rowerze, stanie na jednej nodze, a nawet chodzenie po nierównej powierzchni może być wyzwaniem. Wyobraź sobie, że jesteś na statku, który się kołysze – ale to dzieje się cały czas.
Nadwrażliwość na dźwięki: Głośne dźwięki, takie jak syrena alarmowa, dzwonek szkolny lub nawet odkurzacz, mogą być bardzo przytłaczające i powodować stres. Pomyśl o dźwięku drapania paznokciami po tablicy – ale dużo, dużo silniejszy.
Problemy z motoryką małą: Trudności z pisaniem, zapinaniem guzików, używaniem sztućców czy rysowaniem. Wyobraź sobie, że musisz napisać list, mając na rękach bardzo grube rękawice – to może dać wyobrażenie o trudnościach.
Jak rozpoznać ZIS u 10-latka?
Objawy mogą być różne, ale oto kilka wskazówek:
- Unikanie dotyku lub, wręcz przeciwnie, ciągła potrzeba dotykania wszystkiego.
- Trudności z utrzymaniem równowagi.
- Niechęć do zabaw na placu zabaw, szczególnie tych wymagających koordynacji.
- Problemy z koncentracją i uwagą.
- Nadmierna impulsywność lub wycofanie.
- Trudności z nauką nowych umiejętności motorycznych.
- Wybieranie tylko określonych ubrań i jedzenia.
- Częste zmiany nastroju, drażliwość.
Pamiętaj, że jedno dziecko może mieć tylko kilka z tych objawów, a inne – więcej. Jeśli zauważysz u swojego dziecka kilka z tych symptomów, warto skonsultować się z terapeutą integracji sensorycznej.
Co można zrobić?
Terapia integracji sensorycznej (SI) to główna forma pomocy dla dzieci z ZIS. Polega na tym, że terapeuta, poprzez zabawę i specjalne ćwiczenia, pomaga dziecku lepiej przetwarzać bodźce zmysłowe.
Wyobraź sobie, że terapeuta jest jak trener, który pomaga dyrygentowi (mózgowi) lepiej rozumieć muzyków (zmysły). Trening sprawia, że orkiestra gra coraz lepiej.
Terapia SI może obejmować:
- Huśtanie się na huśtawce.
- Toczenie się po materacu.
- Zabawy w piasku lub ryżu.
- Używanie różnych faktur i materiałów.
- Ćwiczenia równowagi i koordynacji.
Celem terapii jest pomóc dziecku nauczyć się regulować swoje reakcje na bodźce zmysłowe i lepiej funkcjonować w życiu codziennym.
Ważne: Terapia SI powinna być prowadzona przez wykwalifikowanego terapeutę.
Jak pomóc dziecku w domu?
Oprócz terapii, możesz pomóc dziecku w domu, tworząc środowisko, które jest przyjazne dla jego zmysłów. Oto kilka prostych wskazówek:
- Zauważ, jakie bodźce przeszkadzają twojemu dziecku i staraj się je ograniczać. Może to być głośna muzyka, ostre światło lub metki w ubraniach.
- Zapewnij dziecku możliwość ruchu i aktywności fizycznej. Spacer, zabawa na placu zabaw, taniec – wszystko to pomaga regulować układ nerwowy.
- Stwórz spokojne miejsce, gdzie dziecko może się zrelaksować i wyciszyć, gdy czuje się przytłoczone.
- Używaj obciążonych kołder lub kamizelek, które dają poczucie uziemienia i bezpieczeństwa.
- Bądź cierpliwy i wyrozumiały. Pamiętaj, że dziecko nie robi ci na złość – po prostu inaczej odbiera świat.
Pamiętaj, że każde dziecko z ZIS jest inne i potrzebuje indywidualnego podejścia. Konsultacja z terapeutą integracji sensorycznej pomoże ci zrozumieć potrzeby twojego dziecka i znaleźć najlepsze sposoby wsparcia.
Zaburzenia integracji sensorycznej to wyzwanie, ale z odpowiednią pomocą i wsparciem, dzieci z ZIS mogą rozwijać się i w pełni wykorzystywać swój potencjał. Nie jesteś sam! Szukaj pomocy i wsparcia, a wszystko będzie dobrze.
