Hej! Przygotowujesz się do sprawdzianu z czasów Piastów i Jagiellonów? Świetnie! Pomogę Ci uporządkować wiedzę i poczuć się pewniej. Skupimy się na najważniejszych zagadnieniach. Dasz radę!
Dynastia Piastów
Dynastia Piastów to pierwszy historyczny ród panujący w Polsce. Pamiętaj o tym!
Początki Państwa Polskiego
Mieszko I – to on jest uznawany za pierwszego historycznego władcę Polski. Przyjął chrzest w 966 roku. To bardzo ważna data! Chrzest miał ogromne znaczenie polityczne i kulturowe.
Bolesław Chrobry – syn Mieszka I. Jego największym sukcesem była koronacja w 1025 roku. Dzięki temu Polska stała się królestwem.
Bolesław Krzywousty – wprowadził statut sukcesyjny w 1138 roku. Podzielił Polskę między swoich synów. To zapoczątkowało okres rozbicia dzielnicowego.
Rozbicie Dzielnicowe
Rozbicie dzielnicowe trwało od 1138 do 1320 roku. Polska była podzielona na wiele księstw. Każdy z synów Bolesława Krzywoustego rządził swoją dzielnicą. Osłabiło to państwo.
Ważne postacie tego okresu: Władysław Łokietek. Zjednoczył on Polskę. Został koronowany w 1320 roku.
Kazimierz Wielki – syn Władysława Łokietka. Ostatni król z dynastii Piastów. Mówi się, że zastał Polskę drewnianą, a zostawił murowaną. Założył Akademię Krakowską w 1364 roku. To pierwsza polska uczelnia!
Dynastia Jagiellonów
Po śmierci Kazimierza Wielkiego na tron wstąpili Jagiellonowie. Zaczęła się nowa epoka!
Unia Polsko-Litewska
Unia w Krewie (1385) – połączenie Polski i Litwy. Królem Polski został Władysław Jagiełło. Przyjął chrzest i ożenił się z Jadwigą Andegaweńską.
Bitwa pod Grunwaldem (1410) – wielkie zwycięstwo wojsk polsko-litewskich nad Zakonem Krzyżackim. Pamiętaj o tej dacie! Ważne postacie: Władysław Jagiełło i Witold.
Złoty Wiek Kultury Polskiej
Panowanie Jagiellonów to okres rozkwitu kultury i nauki. Mówimy o Złotym Wieku.
Renesans – odrodzenie sztuki i nauki. W Polsce rozwija się literatura i architektura.
Ważne postacie: Mikołaj Kopernik – astronom, który wstrzymał Słońce i ruszył Ziemię. Jan Kochanowski – poeta, ojciec polskiej literatury.
Kryzys Państwa
Pod koniec panowania Jagiellonów zaczynają się problemy. Osłabienie władzy królewskiej.
Nihil novi (1505) – konstytucja, która ograniczyła władzę króla na rzecz szlachty. "Nic o nas bez nas". To ważny dokument!
Ostatni Jagiellonowie: Zygmunt I Stary i Zygmunt II August. Po śmierci Zygmunta II Augusta wygasa dynastia Jagiellonów.
Ważne Pojęcia i Wydarzenia
Chrzest Polski (966) – przyjęcie chrześcijaństwa przez Mieszka I.
Koronacja Bolesława Chrobrego (1025) – powstanie Królestwa Polskiego.
Statut Krzywoustego (1138) – początek rozbicia dzielnicowego.
Zjednoczenie Polski przez Władysława Łokietka (1320) – koniec rozbicia dzielnicowego.
Założenie Akademii Krakowskiej (1364) – pierwsza polska uczelnia.
Unia w Krewie (1385) – połączenie Polski i Litwy.
Bitwa pod Grunwaldem (1410) – zwycięstwo nad Zakonem Krzyżackim.
Nihil novi (1505) – ograniczenie władzy królewskiej.
Kultura i Społeczeństwo
Szlachta – uprzywilejowana warstwa społeczna. Miała duży wpływ na politykę.
Kościół – odgrywał ważną rolę w życiu politycznym i kulturalnym.
Miasta – rozwijały się handel i rzemiosło.
Renesans w Polsce – rozwój literatury, sztuki i nauki.
Podsumowanie
Pamiętaj o najważniejszych władcach: Mieszko I, Bolesław Chrobry, Kazimierz Wielki, Władysław Jagiełło.
Zapamiętaj kluczowe daty: 966, 1025, 1320, 1364, 1385, 1410, 1505.
Zrozum ideę rozbicia dzielnicowego i jego skutki. Zwróć uwagę na znaczenie Unii Polsko-Litewskiej.
Pamiętaj o Złotym Wieku i jego wybitnych postaciach. Zwróć uwagę na rolę szlachty w państwie.
Trzymam kciuki za Twój sprawdzian! Powodzenia!
