Wyobraź sobie, że dostałeś zaproszenie na urodziny. To jak oferta pracy – wynagrodzenie brutto.
Wynagrodzenie brutto to kwota, którą pracodawca zobowiązuje się wypłacić. Mówimy, że wynosi ono 2100 zł.
To jak całe ciasto urodzinowe przed pokrojeniem. Brzmi świetnie, prawda?
Co to znaczy 2100 zł brutto?
2100 zł brutto to Twoja pensja "na papierze".
To suma, z której dopiero zostaną potrącone różne składki i podatki.
Pomyśl o tym, jak o cenie produktu w sklepie przed naliczeniem VAT-u.
Składniki wynagrodzenia brutto
Składki na ubezpieczenia społeczne:
Emerytalne, rentowe, chorobowe i zdrowotne. To jak składka na ubezpieczenie samochodu.
Zapewniają Ci bezpieczeństwo finansowe w przyszłości (emerytura, renta), w razie choroby, czy potrzeby skorzystania z opieki medycznej.
Zaliczka na podatek dochodowy (PIT):
To część Twoich zarobków, którą państwo pobiera na finansowanie różnych usług publicznych.
To jak podatek od nieruchomości – każdy płaci część, żeby wszystkim żyło się lepiej.
Wynagrodzenie netto – co zostaje "na rękę"?
Wynagrodzenie netto to kwota, którą faktycznie otrzymujesz na konto.
To "pokrojone ciasto", ta część, którą możesz zjeść.
Jest niższe niż wynagrodzenie brutto, bo odjęto od niego wszystkie składki i podatki.
Żeby obliczyć wynagrodzenie netto, trzeba odjąć od brutto składki na ubezpieczenia społeczne (emerytalną, rentową, chorobową), składkę zdrowotną i zaliczkę na podatek dochodowy.
Przykład: 2100 zł brutto w praktyce
Załóżmy, że zarabiasz 2100 zł brutto.
Twoja składka emerytalna (9,76%) to około 205 zł.
Składka rentowa (1,5%) to około 32 zł.
Składka chorobowa (2,45%) to około 51 zł.
Składka zdrowotna (9%) jest liczona od podstawy pomniejszonej o składki na ubezpieczenia społeczne. W uproszczeniu przyjmijmy, że to około 170 zł.
Zaliczka na podatek dochodowy to kwota, którą oblicza się na podstawie obowiązujących przepisów podatkowych, uwzględniając koszty uzyskania przychodu i ulgi podatkowe. Przyjmijmy, że to około 120 zł.
Podsumowując, od 2100 zł brutto odejmujemy:
- 205 zł (emerytalna)
- 32 zł (rentowa)
- 51 zł (chorobowa)
- 170 zł (zdrowotna)
- 120 zł (podatek)
Czyli łącznie odejmujemy około 578 zł.
Twoje wynagrodzenie netto (na rękę) wyniesie więc około 1522 zł.
Różne umowy – różne obliczenia
Pamiętaj, że to uproszczony przykład.
Obliczenia mogą się różnić w zależności od rodzaju umowy (umowa o pracę, umowa zlecenie, umowa o dzieło), ulg podatkowych i innych czynników.
Na przykład, na umowie zlecenie składki na ubezpieczenia społeczne są inne, a czasami nie ma ich wcale (np. dla studentów).
Gdzie sprawdzić swoje wynagrodzenie?
Wszystkie informacje o Twoim wynagrodzeniu znajdują się na pasku wypłaty.
To dokument, który otrzymujesz od pracodawcy co miesiąc.
Znajdziesz tam informacje o wynagrodzeniu brutto, składkach, podatkach i wynagrodzeniu netto.
Podsumowanie
Wynagrodzenie brutto to kwota, którą pracodawca zobowiązuje się wypłacić. To jak "cena wyjściowa".
Wynagrodzenie netto to kwota, którą faktycznie otrzymujesz na konto. To "cena końcowa", po odjęciu składek i podatków.
Zawsze sprawdzaj pasek wypłaty, żeby wiedzieć, ile naprawdę zarabiasz.
Pamiętaj, że wynagrodzenie brutto to tylko punkt wyjścia. Najważniejsze jest to, ile pieniędzy zostaje Ci "na rękę".
To jak z ciastem urodzinowym: liczy się nie tylko jego wielkość, ale i to, ile kawałków możesz zjeść!
