Hej ósmoklasisto! Gotowy na sprawdzian z WOS-u, dział 1? Super! Ten przewodnik pomoże Ci się przygotować i poczuć pewniej. Pamiętaj, dasz radę!
Podstawowe Pojęcia
Zacznijmy od podstaw. Musisz znać kilka kluczowych terminów.
Społeczeństwo
Społeczeństwo to grupa ludzi, która żyje razem na określonym terytorium i ma wspólną kulturę. Ważne jest wspólne terytorium i kultura.
Kultura
Kultura to wszystko, co stworzył człowiek: język, religia, sztuka, zwyczaje, normy. Pomyśl o tradycjach i wartościach.
Normy społeczne
Normy społeczne to zasady, które mówią nam, jak powinniśmy się zachowywać. Ułatwiają życie w społeczeństwie. To są reguły postępowania.
Wartości
Wartości to to, co uważamy za ważne i godne naśladowania. Na przykład sprawiedliwość, wolność, uczciwość.
Grupy Społeczne
Ludzie tworzą różne grupy. Ważne, żebyś je rozróżniał.
Rodzina
Rodzina to podstawowa grupa społeczna. Łączą ją więzy krwi lub małżeństwo. To podstawa społeczeństwa.
Grupa rówieśnicza
Grupa rówieśnicza to grupa osób w podobnym wieku i z podobnymi zainteresowaniami. Duży wpływ na rozwój i zachowanie.
Szkoła
Szkoła to instytucja, która ma na celu edukację i wychowanie. Uczy nas wiedzy i umiejętności.
Naród
Naród to duża grupa ludzi, która łączy wspólna historia, język, kultura i terytorium. Ważne są wspólne korzenie.
Tożsamość
Kim jesteśmy? To pytanie o tożsamość!
Tożsamość osobista
Tożsamość osobista to to, co nas wyróżnia jako jednostkę. Nasze cechy charakteru, zainteresowania, wartości.
Tożsamość społeczna
Tożsamość społeczna to to, jak postrzegamy siebie jako członka różnych grup. Na przykład "jestem Polakiem", "jestem uczniem". To nasza przynależność.
Patriotyzm
Patriotyzm to miłość i oddanie ojczyźnie. Szacunek dla historii, kultury i tradycji.
Globalizacja
Globalizacja to proces integracji gospodarczej, politycznej i kulturowej na całym świecie. Świat staje się bardziej połączony.
Prawa Człowieka
Wszyscy ludzie mają prawa. Ważne, żebyś o nich pamiętał!
Prawa człowieka
Prawa człowieka to podstawowe prawa i wolności, które przysługują każdemu człowiekowi, niezależnie od rasy, płci, religii czy pochodzenia. Są niezbywalne i uniwersalne.
Rodzaje praw człowieka
Są różne rodzaje praw człowieka: prawa osobiste (np. prawo do życia), prawa polityczne (np. prawo do głosowania), prawa ekonomiczne, społeczne i kulturalne (np. prawo do edukacji).
Konwencja o prawach dziecka
Konwencja o prawach dziecka to międzynarodowy dokument, który chroni prawa dzieci. Dzieci mają specjalne prawa.
Organizacje Pozarządowe (NGO)
Organizacje pozarządowe działają na rzecz dobra społecznego.
Organizacje pozarządowe
Organizacje pozarządowe to organizacje, które nie są częścią rządu i działają na rzecz różnych celów społecznych. Na przykład ochrona środowiska, pomoc humanitarna, ochrona praw człowieka.
Przykłady NGO
Przykłady to Amnesty International, Czerwony Krzyż, Greenpeace. Zajmują się ważnymi sprawami.
Podsumowanie
Gratulacje! Przeszliśmy przez najważniejsze zagadnienia z działu 1. Pamiętaj:
- Społeczeństwo to grupa ludzi żyjących razem.
- Kultura to wszystko, co stworzył człowiek.
- Normy społeczne to zasady, które mówią, jak powinniśmy się zachowywać.
- Tożsamość to to, kim jesteśmy.
- Prawa człowieka przysługują każdemu.
- Organizacje pozarządowe działają na rzecz dobra społecznego.
Powtórz te definicje, przypomnij sobie przykłady i poczuj się pewnie! Powodzenia na sprawdzianie!
Pamiętaj, możesz jeszcze raz przeczytać ten przewodnik i zrobić notatki. Najważniejsze, żebyś zrozumiał te pojęcia i umiał je wyjaśnić własnymi słowami.
Trzymam kciuki! Wierzę w Ciebie!
