Wodorotlenki to związki chemiczne, które zawierają metal i grupę wodorotlenową (OH-). Najprościej mówiąc, to związki powstające, gdy metale reagują z wodą, choć istnieją też inne sposoby ich otrzymywania.
Co to znaczy, że zawierają metal? Pomyśl o sodzie (Na), potasie (K), wapniu (Ca). Te metale, łącząc się z grupą OH-, tworzą wodorotlenki, np. wodorotlenek sodu (NaOH), znany też jako soda kaustyczna.
Grupa wodorotlenowa (OH-) to taka "cząsteczka" składająca się z atomu tlenu (O) i atomu wodoru (H), która ma ładunek ujemny. To właśnie ona nadaje wodorotlenkom specyficzne właściwości. Liczba grup OH- zależy od wartościowości metalu. Na przykład, sód jest jednowartościowy, więc wodorotlenek sodu ma wzór NaOH. Wapń jest dwuwartościowy, więc wodorotlenek wapnia ma wzór Ca(OH)2.
Wodorotlenki mają charakter zasadowy. Oznacza to, że w roztworach wodnych zmieniają barwę wskaźników, np. fenoloftaleina barwi się na malinowo, a papierek wskaźnikowy uniwersalny na niebiesko. To cecha, którą często sprawdza się na sprawdzianach!
Zastosowania wodorotlenków? Są bardzo szerokie! Wodorotlenek sodu (NaOH) używany jest w produkcji mydła i papieru. Wodorotlenek wapnia (Ca(OH)2), czyli wapno gaszone, stosuje się w budownictwie i rolnictwie do odkwaszania gleby.
Na sprawdzianie z wodorotlenków w drugiej klasie gimnazjum na pewno pojawią się pytania o: wzory, nazewnictwo (metal + wodorotlenek), właściwości (zasadowe!) oraz zastosowania. Pamiętaj o przykładach! Powodzenia!
