Włókna jedwabiu naturalnego to niesamowity materiał. Pomyśl o nich jak o małych, mocnych sznurkach.
Zacznijmy od początku. Skąd się biorą te włókna?
Tworzą je jedwabniki morwowe. To larwy motyli.
Jak powstaje jedwab?
Jedwabniki budują kokony. Robią to, aby się przepoczwarzyć.
Kokony są zbudowane z jednej, długiej nici jedwabiu. Możesz to sobie wyobrazić jako zwinięty kłębek wełny, ale z jedwabiu.
Hodowcy zbierają te kokony. Potem je gotują. Gorąca woda rozpuszcza klej sericinowy.
Sericyna: Klej natury
Sericyna to białko. Działa jak klej. Utrzymuje włókna jedwabiu razem w kokonie.
Wyobraź sobie, że budujesz wieżę z klocków. Sericyna jest jak klej, który spaja te klocki. Dzięki temu wieża się nie zawali.
Po usunięciu sericyny, włókna jedwabiu można rozwinąć. To tak, jakby powoli rozwiązywać splątany sznurek. Jeden kokon daje bardzo długą nić.
Z czego zbudowane są włókna jedwabiu?
Włókna jedwabiu składają się głównie z dwóch białek. To fibroina i wspomniana już sericyna.
Fibroina stanowi główną część włókna. To ona nadaje jedwabiowi jego wytrzymałość i połysk. Jest jak szkielet, na którym wszystko się trzyma.
Pomyśl o fibroinie jak o bardzo mocnej nici. Jest ona elastyczna i wytrzymała. Można ją zginać i skręcać, a ona nadal pozostanie mocna.
Struktura Fibroiny
Struktura fibroiny jest bardzo uporządkowana. Ma budowę beta-kartki. Wyobraź sobie złożone na siebie arkusze papieru, tworzące harmonijkę.
Te arkusze są połączone wiązaniami wodorowymi. To jak małe magnesy, które trzymają je razem. Dzięki temu fibroina jest bardzo mocna.
Uporządkowana struktura fibroiny odpowiada za połysk jedwabiu. Światło odbija się od regularnych powierzchni beta-kartek, dając efekt błyszczenia.
Aminokwasy w Fibroinie
Fibroina składa się z aminokwasów. Są to małe cegiełki, z których zbudowane są białka. Najważniejsze aminokwasy w fibroinie to glicyna, alanina i seryna.
Wyobraź sobie, że aminokwasy to litery alfabetu. Możesz z nich ułożyć różne słowa. W fibroinie te litery (aminokwasy) ułożone są w specjalny sposób, aby stworzyć mocną i elastyczną nić.
Właściwości jedwabiu
Jedwab ma wiele wspaniałych właściwości. Jest mocny, lekki i elastyczny.
Jest również przyjemny w dotyku. To dlatego, że włókna jedwabiu są bardzo gładkie.
Jedwab ma też właściwości termoregulacyjne. Oznacza to, że latem chłodzi, a zimą grzeje.
Absorbuje wilgoć. Dzięki temu ubrania z jedwabiu są komfortowe w noszeniu.
Zastosowania jedwabiu
Jedwab jest wykorzystywany do produkcji wielu rzeczy. Przede wszystkim robi się z niego ubrania. Sukienki, bluzki, szale – wszystko to może być wykonane z jedwabiu.
Używa się go również do produkcji pościeli. Jedwabna pościel jest bardzo przyjemna w dotyku i pomaga regulować temperaturę ciała podczas snu.
Jedwab znajduje zastosowanie w medycynie. Wykorzystuje się go do produkcji nici chirurgicznych.
Nawet w przemyśle jedwab ma swoje miejsce. Ze względu na swoją wytrzymałość, używany jest do wzmacniania niektórych materiałów.
Podsumowanie
Włókna jedwabiu naturalnego są niezwykłe. Pochodzą z kokonów jedwabników.
Składają się głównie z białka fibroiny. Fibroina nadaje jedwabiowi jego wytrzymałość i połysk.
Jedwab jest mocny, lekki, elastyczny i przyjemny w dotyku.
Ma wiele zastosowań, od ubrań po nici chirurgiczne.
Teraz już wiesz, z czego zbudowane są te wspaniałe włókna!
