Zacznijmy od podstaw. Czym jest Władza Ustawodawcza? To jeden z trzech filarów państwa, obok władzy wykonawczej i sądowniczej.
Władza ustawodawcza jest odpowiedzialna za tworzenie prawa. Prawo to zbiór reguł, które obowiązują wszystkich obywateli i instytucje w danym państwie. Te reguły określają, co jest dozwolone, a co zabronione.
Kto sprawuje Władzę Ustawodawczą w Polsce?
W Polsce Władzę Ustawodawczą sprawuje Sejm i Senat. Razem tworzą Parlament Rzeczypospolitej Polskiej. To właśnie te dwie izby są odpowiedzialne za uchwalanie ustaw.
Sejm
Sejm to izba niższa polskiego parlamentu. Składa się z 460 posłów. Posłowie są wybierani w wyborach powszechnych, równych, bezpośrednich, proporcjonalnych i w głosowaniu tajnym. To oznacza, że każdy dorosły obywatel Polski ma prawo głosować na swojego przedstawiciela do Sejmu.
Posłowie w Sejmie pracują w komisjach. Komisje zajmują się szczegółową analizą projektów ustaw. Rozważają wszystkie argumenty za i przeciw danemu rozwiązaniu prawnemu. Następnie projekty ustaw są dyskutowane i głosowane na posiedzeniach plenarnych Sejmu.
Sejm ma bardzo ważne uprawnienia. Oprócz uchwalania ustaw, Sejm powołuje i odwołuje Prezesa Rady Ministrów (premiera) i członków Rady Ministrów (rządu). Sejm kontroluje także działalność rządu.
Senat
Senat to izba wyższa polskiego parlamentu. Składa się ze 100 senatorów. Senatorowie również są wybierani w wyborach powszechnych i bezpośrednich. Tutaj jednak obowiązuje zasada większości względnej, co oznacza, że mandat uzyskuje kandydat, który otrzymał największą liczbę głosów w danym okręgu wyborczym.
Rola Senatu jest nieco inna niż Sejmu. Senat rozpatruje ustawy uchwalone przez Sejm. Może je przyjąć bez zmian, odrzucić w całości, lub wprowadzić do nich poprawki. Jeśli Senat wprowadzi poprawki, ustawa wraca do Sejmu, który może odrzucić poprawki Senatu bezwzględną większością głosów.
Choć Senat ma mniejsze uprawnienia niż Sejm, jego rola jest istotna. Senat pełni funkcję "izby refleksji", która ma za zadanie dokładnie przeanalizować ustawy uchwalone przez Sejm i w razie potrzeby zgłosić do nich poprawki.
Jak przebiega proces legislacyjny?
Proces legislacyjny, czyli proces tworzenia prawa, jest skomplikowany. Zaczyna się od wniesienia projektu ustawy. Projekt ustawy może wnieść posłowie, Senat, Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej, Rada Ministrów lub grupa co najmniej 100 000 obywateli posiadających czynne prawo wyborcze do Sejmu.
Następnie projekt ustawy jest analizowany w komisjach sejmowych. Po zakończeniu prac w komisjach, projekt jest dyskutowany i głosowany na posiedzeniu plenarnym Sejmu. Jeśli Sejm uchwali ustawę, trafia ona do Senatu. Senat ma 30 dni na rozpatrzenie ustawy.
Po rozpatrzeniu ustawy przez Senat, wraca ona do Sejmu. Jeśli Senat nie wprowadził poprawek, ustawa jest przesyłana do Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej do podpisu. Jeśli Senat wprowadził poprawki, Sejm może je odrzucić większością głosów. Po podpisaniu przez Prezydenta, ustawa jest publikowana w Dzienniku Ustaw i wchodzi w życie w terminie określonym w ustawie.
Przykłady ustaw uchwalonych przez Parlament
Parlament uchwala bardzo wiele ustaw. Przykłady? Budżet państwa, czyli ustawa określająca dochody i wydatki państwa na dany rok. Kodeks cywilny, który reguluje stosunki między osobami fizycznymi i prawnymi. Kodeks karny, który określa, jakie czyny są przestępstwami i jakie kary za nie grożą.
Ustawy regulują praktycznie wszystkie aspekty naszego życia. Od tego, jak powinniśmy prowadzić samochód, po to, jak powinniśmy płacić podatki. Dlatego tak ważne jest, aby wiedzieć, kto sprawuje Władzę Ustawodawczą i jak powstaje prawo.
Podsumowanie
Władzę Ustawodawczą w Polsce sprawuje Sejm i Senat, tworząc Parlament Rzeczypospolitej Polskiej. To oni są odpowiedzialni za tworzenie prawa, które obowiązuje wszystkich obywateli. Proces legislacyjny jest skomplikowany, ale jego celem jest zapewnienie, że prawo jest tworzone w sposób demokratyczny i sprawiedliwy.
