Hej! Gotowi na powtórkę z Wczoraj i Dziś 6? Super! Skupmy się na najważniejszych zagadnieniach.
Rozdział 1: Polska Piastów
Pamiętamy o początkach Polski! To bardzo ważne.
Mieszko I - pierwszy historyczny władca. Zapamiętaj datę 966 rok – chrzest Polski!
Bolesław Chrobry - pierwszy król Polski. Koronacja w 1025 roku.
Zjazd gnieźnieński - rok 1000. Spotkanie Bolesława Chrobrego z cesarzem Ottonem III.
Podsumowanie: Mieszko I – chrzest, Bolesław Chrobry – król, Zjazd Gnieźnieński – wzmocnienie pozycji Polski.
Rozdział 2: Polska w Czasach Rozbicia Dzielnicowego
Okres osłabienia państwa. Zapamiętaj, rozbicie dzielnicowe trwało od 1138 roku (testament Bolesława Krzywoustego) do 1320 roku (koronacja Władysława Łokietka).
Bolesław Krzywousty podzielił Polskę między synów.
Konsekwencje rozbicia: osłabienie władzy centralnej, walki wewnętrzne.
Podsumowanie: Rozbicie dzielnicowe – osłabienie, Bolesław Krzywousty – początek.
Rozdział 3: Zjednoczenie Polski
Ważna postać: Władysław Łokietek. Jemu udało się zjednoczyć państwo!
Koronacja w 1320 roku w Krakowie. Koniec rozbicia dzielnicowego.
Kazimierz Wielki - "zastał Polskę drewnianą, a zostawił murowaną". Rozwój gospodarczy i kulturalny.
Akademia Krakowska - założona przez Kazimierza Wielkiego w 1364 roku.
Podsumowanie: Władysław Łokietek – zjednoczenie, Kazimierz Wielki – rozwój.
Rozdział 4: Unia Polski z Litwą
Kluczowe pojęcie: unia personalna. Wspólny władca, ale oddzielne państwa.
Królowa Jadwiga - ważna dla Polski i Litwy. Jej małżeństwo z Jagiełłą.
Władysław Jagiełło - litewski książę, król Polski.
Bitwa pod Grunwaldem - 1410 rok. Zwycięstwo wojsk polsko-litewskich nad Krzyżakami.
Unia w Krewie - 1385 rok. Początek unii polsko-litewskiej.
Podsumowanie: Unia – połączenie Polski i Litwy, Jadwiga i Jagiełło – kluczowe postacie, Grunwald – zwycięstwo.
Rozdział 5: Polska Jagiellonów
Czasy świetności Polski! Rozwój kultury i nauki.
Renesans w Polsce. Odrodzenie.
Mikołaj Kopernik - astronom, który "wstrzymał Słońce, ruszył Ziemię".
Jan Kochanowski - poeta renesansowy.
Sejm walny – ciało ustawodawcze, w którym uczestniczyła szlachta.
Podsumowanie: Jagiellonowie – świetność, Kopernik i Kochanowski – wybitni Polacy, Sejm walny – rola szlachty.
Rozdział 6: Reformacja w Polsce
Ruch religijny, który wpłynął na Europę i Polskę.
Marcin Luter - twórca reformacji.
Różne wyznania w Polsce: luteranizm, kalwinizm, arianizm.
Konfederacja warszawska - 1573 rok. Gwarancja wolności religijnej w Polsce.
Podsumowanie: Reformacja – zmiany religijne, Luter – ważna postać, Konfederacja warszawska – tolerancja.
Rozdział 7: Rzeczpospolita Obojga Narodów
Unia lubelska - 1569 rok. Powstanie jednego państwa: Rzeczpospolitej Obojga Narodów.
Wspólny sejm, władca, polityka zagraniczna.
Wolna elekcja - wybór króla przez szlachtę.
Henryk Walezy - pierwszy król elekcyjny.
Artykuły henrykowskie - ograniczenie władzy królewskiej.
Podsumowanie: Unia lubelska – Rzeczpospolita, wolna elekcja – wybór króla, artykuły henrykowskie – ograniczenia.
Rozdział 8: Kultura i Sztuka w Rzeczypospolitej
Rozwój architektury, literatury, nauki.
Barok - styl w sztuce.
Sarmatyzm - ideologia szlachty.
Jan Chryzostom Pasek - pamiętnikarz.
Podsumowanie: Kultura i sztuka – rozwój, barok i sarmatyzm – charakterystyczne cechy epoki.
Pamiętajcie, żeby powtórzyć daty i nazwiska! Powodzenia na egzaminie! Jesteście świetni!
