Hej! Przygotowujesz się do sprawdzianu z historii o Walkach o Odzyskanie Niepodległości w klasie 6? Super! Razem damy radę!
Pomyśl o tym jak o układance. Polska była podzielona na kawałki. Musimy te kawałki złożyć z powrotem, żeby powstała cała, wolna Polska.
Rozbiory Polski: Puzzle, które trzeba poskładać
Wyobraź sobie tort. Trzy osoby – Rosja, Prusy (późniejsze Niemcy) i Austria – wzięły nóż i pokroiły ten tort na części. To były rozbiory Polski.
Były aż trzy takie "krojenia tortu" w latach 1772, 1793 i 1795. Po trzecim rozbiorze, Polski nie było na mapie! Zniknęła.
Zobaczmy to na przykładzie: masz ulubioną zabawkę, ale ktoś Ci ją zabiera i dzieli na części między siebie i swoich kolegów. Smutne, prawda? Tak samo czuli się Polacy.
Pierwszy rozbiór (1772): Rosja, Prusy i Austria zabrały po kawałku.
Drugi rozbiór (1793): Rosja i Prusy zabrały jeszcze więcej.
Trzeci rozbiór (1795): Ostatni gwóźdź do trumny. Polski już nie ma.
Co to oznaczało dla Polaków?
Żadnej własnej armii, rządu, szkół z językiem polskim. Jakby ktoś zabronił Ci mówić po polsku i uczyć się o swojej historii.
Ale Polacy się nie poddali! Chcieli znowu mieć swoją własną Polskę. I tu zaczyna się walka!
Napoleon i nadzieja na odzyskanie niepodległości
Wyobraź sobie Napoleona Bonaparte jako rycerza na białym koniu. Dla Polaków był on nadzieją na pokonanie zaborców.
Napoleon walczył z Prusami i Rosją. Polacy widzieli w nim szansę na odbudowę kraju. Powstawały Legiony Polskie, które walczyły u boku Napoleona.
Legiony Polskie, dowodzone przez Jana Henryka Dąbrowskiego, walczyły we Włoszech. To właśnie wtedy powstała pieśń "Mazurek Dąbrowskiego", która stała się naszym hymnem narodowym.
Dąbrowski, to taki super bohater, który chciał dać Polakom moc i nadzieję.
Niestety, Napoleon przegrał. Ale dzięki niemu Polacy pokazali, że chcą walczyć o swoją wolność.
Powstania Narodowe: Bunt przeciwko zaborcom
Pomyśl o powstaniach jak o próbach zerwania łańcuchów. Polacy próbowali się oswobodzić od zaborców.
Było kilka ważnych powstań:
Powstanie Listopadowe (1830-1831): Polacy powstali przeciwko Rosji. Niestety, powstanie upadło.
Powstanie Styczniowe (1863-1864): Kolejna próba wyzwolenia się spod rosyjskiego zaboru. Również zakończyło się klęską.
Dlaczego te powstania upadły? Brakowało wsparcia z zewnątrz, a zaborcy byli silniejsi.
Ale! Te powstania pokazały światu, że Polacy nigdy nie przestaną walczyć o swoją wolność.
Praca Organiczna: Cicha siła
Wyobraź sobie mrowisko. Mrówki pracują razem, żeby zbudować swoje miasto. Tak samo Polacy pracowali razem, żeby wzmocnić Polskę od środka.
Praca organiczna to działanie, które miało na celu rozwój gospodarczy, kulturalny i społeczny Polski pod zaborami.
Zakładano szkoły, biblioteki, teatry. Rozwijano przemysł i rolnictwo. Polacy uczyli się i pracowali, żeby Polska była silna, nawet pod zaborami.
To tak jakbyś podlewał kwiatka, żeby urósł. Nawet jeśli jest zamknięty w doniczce, to rośnie w siłę.
I Wojna Światowa i Odzyskanie Niepodległości
Wyobraź sobie, że zaborcy zaczynają się kłócić między sobą. To jest I Wojna Światowa!
I Wojna Światowa (1914-1918) to wielka wojna, w której brały udział państwa zaborcze. To osłabiło ich siłę.
Józef Piłsudski, jak prawdziwy strateg, wykorzystał tę sytuację. Stworzył Legiony Polskie, które walczyły po stronie Austro-Węgier (ale z myślą o wolnej Polsce!).
Kiedy wojna się skończyła, państwa zaborcze były osłabione. Polacy wykorzystali tę szansę i ogłosili niepodległość 11 listopada 1918 roku.
Polska znowu była na mapie!
Pamiętaj, że Walka o Odzyskanie Niepodległości to nie tylko daty i nazwiska. To historia o odwadze, determinacji i miłości do ojczyzny.
Powodzenia na sprawdzianie!
