Hej! Przygotowujesz się do egzaminu z podziału świata zwierząt? Świetnie! Zrobimy to razem krok po kroku. Skupimy się na najważniejszych kwestiach, żebyś wszystko zrozumiał/a i zapamiętał/a.
Podstawowe kryteria podziału
Na początek, musimy wiedzieć, co bierzemy pod uwagę, dzieląc świat zwierząt. Pamiętaj o kilku kluczowych cechach.
Budowa komórkowa
Zwierzęta to organizmy eukariotyczne. To oznacza, że ich komórki mają jądro komórkowe. To ważna informacja! Pamiętaj o tym!
Symetria ciała
Zwierzęta mogą mieć różną symetrię ciała. Wyróżniamy symetrię promienistą i dwuboczną.
Symetria promienista występuje np. u parzydełkowców. Wyobraź sobie meduzę! Można ją przeciąć na kilka sposobów, a każda część będzie mniej więcej taka sama.
Symetria dwuboczna, to taka, gdzie ciało ma wyraźną lewą i prawą stronę. Na przykład człowiek, pies, motyl. Większość zwierząt wykazuje tę symetrię.
Warstwy zarodkowe
Podczas rozwoju zarodkowego powstają warstwy komórek. Są to warstwy zarodkowe. Wyróżniamy ektodermę, mezodermę i endodermę.
Ektoderma daje początek m.in. naskórkowi i układowi nerwowemu. Pamiętaj o skojarzeniu: "ekto" - na zewnątrz.
Mezoderma tworzy mięśnie, szkielet i układ krwionośny. "Mezo" - w środku.
Endoderma odpowiada za wyściółkę przewodu pokarmowego i narządy z nim związane. "Endo" - wewnątrz.
Zwierzęta mogą być dwuwarstwowe (Diploblastica) lub trójwarstwowe (Triploblastica).
Obecność jamy ciała
Jama ciała to przestrzeń między ścianą ciała a przewodem pokarmowym. Może być wypełniona płynem.
Zwierzęta mogą być bezjamowe (Acoelomata), pseudojamowe (Pseudocoelomata) lub jamowe (Coelomata).
Bezjamowe, to takie, które nie mają jamy ciała, np. płazińce.
Pseudojamowe mają jamę ciała, ale nie jest ona w pełni wyścielona mezodermą, np. nicienie.
Jamowe mają jamę ciała wyścieloną mezodermą, np. pierścienice, stawonogi, strunowce. To najbardziej zaawansowana forma.
Główne grupy zwierząt
Teraz przejdziemy do konkretnych grup zwierząt. Skupimy się na ich charakterystycznych cechach.
Gąbki (Porifera)
To jedne z najprostszych zwierząt. Nie mają tkanek ani narządów. Posiadają szkielet z igieł krzemionkowych lub wapiennych.
Parzydełkowce (Cnidaria)
Mają symetrię promienistą. Charakteryzują się obecnością parzydełek. Należą do nich m.in. meduzy i koralowce.
Płazińce (Platyhelminthes)
Mają ciało spłaszczone grzbietobrzusznie. Są bezjamowe. Wiele z nich to pasożyty, np. tasiemce.
Nicienie (Nematoda)
Mają ciało obłe, zwężające się na końcach. Są pseudojamowe. Wiele z nich to pasożyty, np. owsiki.
Pierścienice (Annelida)
Mają ciało podzielone na segmenty. Są jamowe. Należą do nich m.in. dżdżownice i pijawki.
Stawonogi (Arthropoda)
To najliczniejsza grupa zwierząt. Charakteryzują się obecnością odnóży stawowych i chitynowego oskórka. Należą do nich m.in. owady, pajęczaki, skorupiaki.
Mięczaki (Mollusca)
Mają miękkie ciało, często chronione muszlą. Należą do nich m.in. ślimaki, małże i głowonogi.
Szkarłupnie (Echinodermata)
Mają szkielet wewnętrzny wapienny. Charakteryzują się obecnością systemu wodnego. Należą do nich m.in. rozgwiazdy i jeżowce.
Strunowce (Chordata)
Charakteryzują się obecnością struny grzbietowej. Należą do nich m.in. ryby, płazy, gady, ptaki i ssaki. To grupa, do której należymy my!
Kluczowe pojęcia
Pamiętaj o tych pojęciach: Eukariotyczne, symetria promienista, symetria dwuboczna, ektoderma, mezoderma, endoderma, dwuwarstwowe, trójwarstwowe, bezjamowe, pseudojamowe, jamowe.
Podsumowanie
Podział świata zwierząt opiera się na wielu kryteriach. Najważniejsze to budowa komórkowa, symetria ciała, warstwy zarodkowe i obecność jamy ciała. Każda grupa zwierząt ma swoje charakterystyczne cechy. Powodzenia na egzaminie!
Dasz radę! Pamiętaj, żeby regularnie powtarzać materiał. Jeśli masz jakieś pytania, zawsze możesz się do mnie zwrócić.
Trzymam kciuki!
