Hej! Gotowi na test z układu krwionośnego? Spokojnie, razem damy radę! Ten artykuł pomoże Ci usystematyzować wiedzę. Powodzenia!
Krew i jej skład
Krew to płyn ustrojowy, który krąży w naszym ciele. Transportuje tlen, składniki odżywcze i hormony.
Składniki krwi
Krew składa się z kilku elementów. Najważniejsze to: osocze, erytrocyty (czerwone krwinki), leukocyty (białe krwinki) i trombocyty (płytki krwi).
Osocze to płynna część krwi. Zawiera wodę, białka, sole mineralne i inne substancje.
Erytrocyty odpowiadają za transport tlenu. Zawierają hemoglobinę, która wiąże tlen.
Leukocyty to strażnicy naszego organizmu. Walczą z infekcjami i chorobami. Istnieje kilka rodzajów leukocytów.
Trombocyty biorą udział w procesie krzepnięcia krwi. Zapobiegają utracie krwi po zranieniu.
Grupy krwi
Istnieją różne grupy krwi: A, B, AB i 0. O przynależności do danej grupy decydują antygeny obecne na powierzchni erytrocytów.
Ważny jest również czynnik Rh. Możemy być Rh+ (Rh dodatni) lub Rh- (Rh ujemny).
Przy transfuzji krwi bardzo ważne jest, aby grupa krwi dawcy była zgodna z grupą krwi biorcy.
Serce
Serce to najważniejszy organ układu krwionośnego. Działa jak pompa, która wprawia krew w ruch.
Budowa serca
Serce zbudowane jest z czterech jam: prawego przedsionka, prawej komory, lewego przedsionka i lewej komory.
Pomiędzy przedsionkami i komorami znajdują się zastawki. Zapewniają one jednokierunkowy przepływ krwi.
Serce jest zbudowane z tkanki mięśniowej. Nazywamy ją mięśniem sercowym.
Praca serca
Serce pracuje cyklicznie. Skurcz (systole) i rozkurcz (diastole) następują po sobie. To tworzy rytm serca.
Skurcz serca powoduje wypychanie krwi do naczyń krwionośnych.
Tętno to liczba uderzeń serca na minutę. Można je zmierzyć na tętnicy.
Naczynia krwionośne
Naczynia krwionośne to sieć rur, którymi płynie krew w naszym ciele. Dzielimy je na tętnice, żyły i naczynia włosowate.
Tętnice
Tętnice wyprowadzają krew z serca. Mają grube i elastyczne ściany.
Największą tętnicą jest aorta. Rozprowadza krew do wszystkich części ciała.
Żyły
Żyły doprowadzają krew do serca. Mają cieńsze ściany niż tętnice.
W żyłach znajdują się zastawki. Zapobiegają cofaniu się krwi.
Największymi żyłami są żyła główna górna i żyła główna dolna.
Naczynia włosowate
Naczynia włosowate są najmniejszymi naczyniami krwionośnymi. Ich ściany są bardzo cienkie.
Przez naczynia włosowate zachodzi wymiana substancji między krwią a tkankami.
Krążenie krwi
Krew krąży w naszym ciele w dwóch obiegach: krążeniu dużym (obwodowym) i krążeniu małym (płucnym).
Krążenie duże
Krążenie duże rozprowadza krew po całym ciele. Zaczyna się w lewej komorze serca, a kończy w prawym przedsionku.
Krew oddaje tlen i składniki odżywcze tkankom, a zabiera dwutlenek węgla i produkty przemiany materii.
Krążenie małe
Krążenie małe zachodzi między sercem a płucami. Zaczyna się w prawej komorze serca, a kończy w lewym przedsionku.
Krew oddaje dwutlenek węgla w płucach i pobiera tlen.
Układ limfatyczny
Układ limfatyczny to sieć naczyń i węzłów limfatycznych. Odpowiada za odprowadzanie płynu tkankowego (limfy) do krwi.
Limfa oczyszcza tkanki z toksyn i bakterii.
Węzły limfatyczne filtrują limfę i produkują limfocyty (rodzaj leukocytów).
Higiena układu krwionośnego
Dbanie o układ krwionośny jest bardzo ważne. Pomaga uniknąć chorób serca i naczyń krwionośnych.
Ważne jest: zdrowa dieta, regularna aktywność fizyczna, unikanie palenia tytoniu i stresu.
Regularne badania kontrolne pomagają wykryć problemy na wczesnym etapie.
Podsumowanie
Pamiętaj! Krew transportuje tlen, składniki odżywcze i hormony. Serce to pompa, a naczynia krwionośne to drogi, którymi płynie krew. Dbaj o swoje serce!
Powtórz: Skład krwi, grupy krwi, budowę i pracę serca, rodzaje naczyń krwionośnych, krążenie duże i małe, układ limfatyczny i higienę układu krwionośnego.
Dasz radę! Trzymam kciuki za Twój test!
