Witaj w świecie fizyki, klasa 7!
Zaczynamy naszą przygodę! Mamy ćwiczenia i potrzebujemy odpowiedzi.
Ruch i jego opis
Ruch to zmiana położenia. Wyobraź sobie samochód na drodze. Zmienia swoje miejsce, prawda?
Prędkość to, jak szybko coś się porusza. Pomyśl o ślimaku i gepardzie. Kto jest szybszy?
Obliczanie prędkości
Mamy wzór: prędkość = droga / czas (v = s/t).
Wyobraź sobie, że idziesz 10 metrów w 2 sekundy. Twoja prędkość to 5 metrów na sekundę.
Zobacz to: podziel drogę na czas. Masz prędkość!
Przykłady z życia
Jazda na rowerze. Im mocniej pedałujesz, tym szybciej jedziesz. To zmiana prędkości!
Spadający liść. Początkowo powoli, potem coraz szybciej. To też ruch i zmiana prędkości.
Siły i ich rodzaje
Siła to coś, co może wprawić ciało w ruch lub zatrzymać je.
Wyobraź sobie, że pchasz wózek. To siła!
Rodzaje sił
Siła grawitacji: To ona sprawia, że spadamy na ziemię. Pomyśl o jabłku spadającym z drzewa.
Siła tarcia: Ona utrudnia ruch. Spróbuj przesunąć coś po szorstkiej powierzchni. Trudniej, prawda?
Siła sprężystości: Gdy naciągasz gumkę i puszczasz. Gumka wraca do pierwotnego kształtu!
Działanie sił
Wyobraź sobie linę. Dwie osoby ciągną ją w przeciwnych kierunkach. Wygrywa ta, która działa większą siłą.
To proste: większa siła = ruch w jej stronę.
Masa i ciężar
Masa to ilość materii w ciele. Wyobraź sobie dwie piłki: małą i dużą. Duża ma większą masę.
Ciężar to siła, z jaką Ziemia przyciąga ciało. To masa pomnożona przez przyspieszenie ziemskie (g).
Różnica między masą a ciężarem
Masa jest stała, niezależnie od miejsca. Ciężar zależy od grawitacji.
Na Księżycu będziesz ważył mniej, ale twoja masa pozostanie taka sama.
Zobacz! Masa to "ile ciebie jest", a ciężar to "jak mocno cię Ziemia ciągnie".
Gęstość
Gęstość to masa podzielona przez objętość (d = m/v).
Wyobraź sobie dwie kostki: jedną z drewna, drugą z żelaza. Obie mają ten sam rozmiar (objętość), ale żelazna jest cięższa (ma większą masę). Żelazo ma większą gęstość.
Obliczanie gęstości
Musisz znać masę i objętość. Podziel masę przez objętość. Masz gęstość!
Na przykład: kamień ma masę 100g i objętość 50 cm3. Jego gęstość to 2 g/cm3.
Przykłady gęstości
Drewno pływa w wodzie, ponieważ ma mniejszą gęstość niż woda.
Kamień tonie, bo ma większą gęstość.
Pomyśl o balonie wypełnionym helem. Unosi się, bo hel ma mniejszą gęstość niż powietrze.
Energia
Energia to zdolność do wykonania pracy.
Wyobraź sobie baterię. Ma energię, żeby zasilić latarkę. Latarka świeci dzięki tej energii!
Rodzaje energii
Energia kinetyczna: energia ruchu. Pędzący samochód ma dużą energię kinetyczną.
Energia potencjalna: energia związana z położeniem. Jabłko na drzewie ma energię potencjalną. Gdy spadnie, zamienia się w energię kinetyczną.
Energia cieplna: energia związana z temperaturą. Ogień daje energię cieplną.
Przemiany energii
Energia może się zmieniać z jednej formy w drugą.
Na przykład: panel słoneczny zamienia energię słoneczną w energię elektryczną.
Pomyśl o rowerze z dynamem. Ruch koła zamienia się w energię elektryczną, która zasila lampkę.
To wszystko! Teraz ćwiczenia z fizyki nie będą już straszne!
